γράφει ο Μανώλης Δημελλάς
Το θέμα της καθαριότητας και της αποκομιδής απορριμμάτων όταν ακολουθεί σωστούς χειρισμούς αποτελεί σημαία επιτυχίας για κάθε δήμο. Το βασανιστικό ερώτημα είναι ποιος είναι ο καλύτερος δρόμος;
Η ιδιωτικοποίηση, που είναι σημάδι των καιρών; Ή το παραδοσιακό μοντέλο που θέλει το κράτος, σε αυτή την περίπτωση ο δήμος, να χειρίζεται στενά τις διαδικασίες;
Κανείς δεν μπορεί να πει ότι αγαπά περισσότερο από τον άλλον την Κάρπαθο. Οι εμπλεκόμενοι, τόσο οι αιρετοί, εκείνοι που εργάζονται σε θέσεις κλειδιά, αλλά και όσοι ενδιαφέρονται, μελετούν και σπαταλούν χρόνο από τη λατρεία τους για τον τόπο, προβάλλουν την άποψη-εκτίμηση τους για το θέμα. Αυτές τις μέρες η Κάρπαθος γυρνά σελίδα. Στο θέμα της αποκομιδής αστικών απορριμμάτων ο δήμος δρομολογεί τις διαδικασίες για ανοιχτό διεθνή διαγωνισμό με στόχο μια καθαρότερη Κάρπαθο!
Αν πριν έναν μήνα ρωτούσες κάθε δημότη Καρπάθου (ανεξάρτητα τον τόπο κατοικίας του) είναι σίγουρο ότι θα είχε άποψη και θα αφουγκραζόταν με προσοχή τις προτάσεις του Δήμου Καρπάθου.
Μάλιστα στο τελευταίο δημοτικό συμβούλιο του δήμου από τα χείλη του δημάρχου ακούσαμε ότι «δεν προβλέπεται αύξηση στα τέλη καθαριότητας, ούτε και στα τέλη ύδρευσης» κι αυτό το κρατάμε στη μνήμη μας.
Όμως οι προτάσεις του Δήμου δεν έφτασαν στην κοινωνία με τους δημότες να μην είναι συμμέτοχοι στις αποφάσεις.
Προφανώς οι ευαίσθητες ισορροπίες και η έλλειψη αυτοδυναμίας της κυβερνώσας παράταξης, μέσα στο δημοτικό συμβούλιο, στάθηκαν ως αποτρεπτικοί παράγοντες στην συζήτηση του. Μέσα από αυτά τα στενά κριτήρια αυτή που τελικά χάνει είναι η Κάρπαθος.
Στη σύμβαση που ψηφίστηκε από την Οικονομική Επιτροπή του Δήμου εγκρίθηκε ομόφωνα η εισήγηση για Έγκριση Σύναψης Πολυετούς Σύμβασης με ιδιώτη για την Συλλογή και μεταφορά των Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ) του Δήμου με κόστος ανάθεσης 768.800 ευρώ /έτος. Να σημειώσουμε την αποχώρηση των τα δυο μέλη που εκπροσωπούν τις παρατάξεις της μειοψηφίας, επειδή ο Δήμαρχος αρνήθηκε πρότασή τους να συζητηθεί το σοβαρό κατά την άποψή τους θέμα στο Δημοτικό Συμβούλιο.
Ερχόμαστε τώρα στο πρόσφατο δημοσίευμα του αγαπητού φίλου Νίκου Κανάκη, ο οποίος μπορεί να θεωρηθεί από τους πιο ενεργούς Καρπάθιους, αφού δεν φοβάται και μιλά ανοιχτά για όλες τις εξελίξεις στο νησί. Στο άρθρο του με τίτλο: «Φωτογραφική(;) η μελέτη αποκομιδής των σκουπιδιών» διερωτάται:
Γιατί δεν ανατίθεται το έργο της αποκομιδής με χρήση των απορριμματοφόρων του Δήμου , πρακτική που εφαρμόζουν άλλοι Δήμοι επιτυγχάνοντας χαμηλότερο κόστος;
- Γιατί θα πρέπει να πληρώνει ο Δήμος ετησίως 85.560€ για την απόσβεση του εξοπλισμού του ανάδοχου ακόμη και του εφεδρικού και ο εξοπλισμός του Δήμου να σκουριάζει ακινητοποιημένος.
- Γιατί δεν προμηθεύεται ο δήμος το καδοπλυντήριο και να χρησιμοποιήσει τουλάχιστο για το πλύσιμο των κάδων το προσωπικό του, το οποίο με την ανάθεση της αποκομιδής στον ιδιώτη θα περισσεύει;
- Γιατί δεν καθορίζονται εκ των προτέρων κατά μήνα οι ημέρες αποκομιδής , από κάθε οικισμό ανάλογα με τον όγκο των ΑΣΑ, ώστε να μη υπάρχουν περιθώρια αμφισβήτησης ή και συναλλαγής κατά το στάδιο την υλοποίηση της σύμβασης.
- Με ποια κριτήρια υπολογίσθηκε το κόστος του προσωπικού του αναδόχου σε 321.243 € κατ’ έτος, το κόστος Καυσίμων σε 64.000 € , οι αποσβέσεις εξοπλισμού 69.000€, το κόστος επισκευών & σερβις 63.700, Έξοδα αναδόχου 94.576 € που μαζί με τον ΦΠΑ φτάνουν τις 768.800 € κατ’ έτος, όταν το σημερινό ετήσιο κόστος της υπηρεσίας καθαριότητας ανέρχεται σε 673.800 ευρώ, δαπάνη πού εκτός της αποκομιδής των ΑΣΑ περιλαμβάνει τον καθαρισμό οδών , πλατιών και κοινόχρηστων χώρων, την αποκομιδή των προς ανακύκλωση υλικών και ογκωδών αντικειμένων κά.
- Γιατί δεν έλαβαν υπόψη τους τα συγκριτικά στοιχεία της σύμβασης αποκομιδής των ΑΣΑ του Δήμου Μουζακίου των 15.000 κατοίκων που γίνεται με δυο απορριμματοφόρα τα οποία εκτελούν 957 δρομολόγια μέσης διαδρομής 56 χλμ , με κόστος 194.500€ το χρόνο , ( Ετήσιο κόστος οδηγών και εργατών 105.869 , Έξοδα καυσίμων 44.147 €, έξοδα συντήρησης 17.537, , έξοδα διοίκησης 13.404 και απρόβλεπτα 13.540 )
Τα Καρπαθιακά Νέα ερεύνησαν το θέμα και βρήκαν τα εξής στοιχεία:
1.Σύμβαση για τον Δήμο Ορχομενού λέει για σύνολο 5+3 δρομολόγια την εβδομάδα. Ο Δήμος Καρπάθου έχει τουλάχιστον 40 την εβδομάδα το ελάχιστο τούς καλοκαιρινούς μήνες και 25 τούς χειμερινούς. Επίσης η αποκομιδή των σκουπιδιών έξω από τους κάδους γίνεται Με έξτρα χρέωση του Δήμου.
2.Ο όγκος απορριμμάτων του Δήμου Μουζακίου όπως ο ιδιος ο κ. Κανάκης αναφέρει είναι ετήσια 3.911τόνους ετησίως όταν για τον Δήμο Καρπάθου το 2019, όπως αυτό καταγράφηκε στο ηλεκτρονικό μητρώο αποβλήτων του υπουργείου Περιβάλλοντος, είναι περίπου 11.000 τόνοι.
Ο Δήμος Ορχομενού παράγει 4.240 τόνους αστικά απορρίμματα και η σύμβαση αναφερόταν μόνο για 58 χλμ ανά δρομολόγιο ενώ για τον Δήμο Καρπάθου έχουν προϋπολογισθεί 120 χλμ ανά δρομολόγιο.
Στην μελέτη προβλέπει επίσης πλύσιμο των κάδων σε καδοπλυντηριο ενώ στις συμβάσεις Μουζακίου και Ορχομενού δεν υπάρχει. 4.Για την 10ετη εμπειρία ο νόμος προβλέπει από 1 -20 χρόνια.,η υπηρεσία έβαλε 10 χρόνια το οποίο δύναται να τροποποιηθεί με απόφαση Οικονομικής Επιτροπής.
Τα δρομολόγια που κάνουν τα απορριμματοφόρα του Δήμου Καρπάθου σε ετήσια βάση κατά προσέγγιση είναι περίπου 1.550 με το μακρύτερο να υπολογίζεται στα 120 χιλιόμετρα πήγαινε- έλα.
Όταν λοιπόν ο Δήμος Μουζακίου έχει 2 απορριμματοφόρα και 56 χλμ δρομολόγιο και ξοδεύει 44.147,00€ έξοδα για καύσιμα ,ο Δήμος Καρπάθου με 120 χλμ το μακρύτερο δρομολόγιο και με 5 Βάρδιες το καλοκαίρι και 2 εως 3 τον χειμώνα και μέσο όρο 32 δρομολόγια την εβδομάδα περίπου πόσα θα πρέπει να ξοδέψει?(64.000€).
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα τα έξοδα του Δήμου Μουζακίου για το σέρβις των 2 απορριμματοφόρων υπολογίζεται σε 17.537,00€ έξοδα συντήρησης,13.404,00€ έξοδα διοίκησης και 13.540,00€ απρόβλεπτα έξοδα σύνολο 44.440,00€ , Ενώ το ποσό που προϋπολογίσθηκε για τον στόλο των απορριμματοφόρων του Δήμου Καρπάθου είναι 69.000€ κατά τα γραφόμενα δημοσιεύματος όταν τα χιλιόμετρα που διανύονται καθημερινά είναι σχεδόν διπλάσια.
Τα απορριμματοφόρα διέρχονται καθημερινά από χωματόδρομους αρκετών χιλιομέτρων, και τα 2 από τα 6 απορριμματοφόρα του Δήμου είναι 10ετιας 1997&1998 με ότι αυτό συνεπάγεται για την συντήρηση τους.
Οι 105.000 euro που αναφέρονται σε μισθοδοσία προσωπικού του Δήμου Μουζακίου για πόσους εργάτες και οδηγούς αναφέρεται; Η μισθοδοσία για έναν εργάτη σε μηνιαία βάση με την ασφάλεια του 5ημερο ανέρχεται στο ποσό των 1200ευρω. Για έναν οδηγό το ποσό φθάνει τα 1400 μεικτά. Σε αυτό δεν υπολογίζονται Σάββατα-Κυριακες. Οι 105.869€ λοιπόν για ποσά άτομα αναφέρεται; Υπολογίζεται και υπερωριακή απασχόληση των εργαζομένων ή μήπως όχι;
Αναφέρεται στο άρθρο του κ. Κανάκη ότι γίνεται προϋπολογισμός των εξόδων προσωπικού του ανάδοχου με ποσό 321,243,00€.Αυτο δεν ισχύει. Η μελέτη αναφέρεται στην δαπάνη που έχει ο Δήμος Καρπάθου σε εποχιακό προσωπικό (την περίοδο που συντάχθηκε η μελέτη).
Ο Δήμος Ορχομενού με την υποδειγματική σύμβαση όπως αναφέρεται στο άρθρο διέκοψε την συνεργασία του με τον ιδιώτη για την αποκομιδή των απορριμμάτων του, και η αποκομιδή γίνεται από τον ίδιο τον Δήμο Ορχομενού πλέον.
Είναι χρήσιμο επίσης να γνωρίζουμε ότι τα έσοδα της καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού στον Δήμο Καρπάθου ανέρχονται περίπου σε 1.350.000€ τα οποία είναι ανταποδοτικού χαρακτήρα. Το 2019 το Δημοτικό συμβούλιο κλήθηκε να μειώσει τα τέλη καθαριότητας αυτά μετά από εισήγηση του αρμόδιου οργάνου του Δήμου γιατί η απορρόφηση -έξοδα και η ανταπόδοση ήταν πολύ χαμηλότερα από τα εισπραττόμενα. Επίσης από φέτος τα έσοδα θα είναι αυξημένα αφού άλλαξαν οι αντικειμενικές αξίες.
Τώρα όσο αφορά τη σύνταξη της οικονομοτεχνικής μελέτης.
Αυτή έγινε μετά από ομόφωνη πρόσφατη απόφαση της Οικονομικής επιτροπής του Δήμου Καρπάθου και ανατέθηκε σε υπάλληλο του Τμήματος Περιβάλλοντος.
Η μελέτη αυτή δεν έγινε αυθαίρετα. Στην αναφερόμενη μελέτη λήφθηκαν υπόψη όλοι οι παράγοντες, τα έξοδα μισθών, καυσίμων, απόσβεσης, και πιθανών εξόδων αποκατάστασης βλαβών, υπερωριών, ασφαλειών, κλπ.
Το εάν η οικονομική επιτροπή θα την λάβει υπόψη της αφορά την ίδια την επιτροπή και όχι τον υπάλληλο. Επίσης η μελέτη προτείνει δεν αποφασίζει. Η Οικονομική επιτροπή είναι αυτή που αποφάσισε τους όρους και τις προϋποθέσεις και θα εγκρίνει τα τεύχη δημοπράτησης που αφορούν τον διεθνή διαγωνισμό, αν κατά την κρίση της απαιτούνται αλλαγές είναι αρμόδια και έχει την αποκλειστική ευθύνη να το πράξει. Η μελέτη κατέγραψε τα δεδομένα. Ο εισηγητής επιθυμεί η υπηρεσία της αποκομιδής των απορριμμάτων να γίνεται με καινούργια και αξιόπιστα απορριμματοφορα/πλυντήρια νέας αντιρρυπαντικής τεχνολογίας Εuro 6 προκειμένου να υπάρχει αξιόπιστη λύση και δεν έχει άδικο να ζητά το καλύτερο για την υπηρεσία του.
Αλλά και για την αγορά πράσινων κάδων μαθαίνουμε υπάρχει σε εξέλιξη προμήθεια 100 νέων πράσινων κάδων για την αντικατάσταση των παλαιών.
Από την έρευνα επίσης μάθαμε ότι οι βλάβες στα απορριμματοφόρα του Δήμου Καρπάθου προέρχονται κατά βάση γιατί τα οχήματα αυτά διέρχονται καθερινα από χωματόδρομους (δρόμος ΧΥΤΆ-ΔΡΟΜΟΣ ΟΛΎΜΠΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΙΑΚΟΣ -ΠΑΡΑΛΙΕΣ-ΑΦΙΑΡΤΗΣ-ΛΑΙ ΜΕΝΕΤΩΝ Κλπ που αυτό έχει ως συνέπεια τα οχήματα αυτά να δέχονται τρομερή πίεση λόγο του κακού οδοστρώματος με τις ανάλογες φθορές.
Από τη σπουδή να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες και να προχωρήσει η διαδικασία του διαγωνισμού αντιλαμβανόμαστε ότι γίνεται προσπάθεια να προλάβουμε αυτό το καλοκαίρι.
Ο κ. Κανάκης κλείνει ως εξής το σκεπτικό του:
«Απόψή μας είναι για τόσο σοβαρά θέματα ανεξάρτητα από τι προβλέπει ο Νόμος θα πρέπει να προηγείται διαβούλευση και συζήτηση στο ΔΣ. Ο νόμος προβλέπει πως « Η οικονομική επιτροπή, μπορεί κατά την κρίση της, να αποφασίζει για τη σύναψη και ανάθεση δημόσιας σύμβασης ….. εφόσον οι σχετικές πιστώσεις είναι εγγεγραμμένες στον προϋπολογισμό». Θέτει δηλαδή σαν προϋπόθεση την εγγραφή σχετικής πίστωσης στον Προϋπολογισμό που εγκρίνεται από το ΔΣ. Καλό θα είναι να διερωτηθούν οι διοικούντες τον Δήμο τι θα συμβεί αν το Δημοτικό Συμβούλιο που είναι αρμόδιο για την έγκριση του προϋπολογισμού δεν συμφωνήσει να αυξήσει την πίστωση από 310.000 που είναι σήμερα στις 768.800€ για τα επόμενα χρόνια.
Η δικαιολογία του Δημάρχου ότι προχωρά σε μακροχρόνια σύμβαση , που θα δεσμεύει τον Δήμο και μετα την λήξη της θητείας του, για να μη αντιμετωπίσει πρόβλημα αποκομιδής ο Δήμαρχος που θα εκλεγεί το 2023 δεν είναι πειστική».
Η αποκομιδή των απορριμμάτων είναι μια από τις σημαντικότερες εργασίες που έχουν χρεωθεί οι δήμοι σε όλη τη χώρα δεν μπορεί, δεν γίνεται να μην είναι συμμέτοχη η κοινωνία σε ένα τόσο μεγάλο βήμα. Αν κάτι πάει στραβά, αν δεν έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα, τότε ποιος θα χρεωθεί το σφάλμα;
