Με μεγάλη χαρά και συγκίνηση διάβασα αυτές τις ημέρες ένα αξιόλογο βιβλίο το οποίο μου έφερε στην επιφάνεια μνήμες από τα γλέντια και τους χορούς της Καρπάθου.
Είναι το βιβλίο της Μαριγούλας Κριτσιώτη και του Άλκη Ράφτη με τίτλο “Ο χορός στον πολιτισμό της Καρπάθου”. Εκδότης του σημαντικού αυτού έργου είναι το Θέατρο Ελληνικών χορών “Δώρα Στράτου”(2003).
Όπως αναφέρεται στο οπισθόφυλλο:
Το βιβλίο αποτελεί μια επιτόπια έρευνα που διήρκεσε 15 χρόνια. Όλες οι πτυχές του χορευτικού φαινομένου, όπως αποκαλύπτονται ανάγλυφα σε ένα νησί που κράτησε όσο κανένα άλλο τα στοιχεία του παραδοσιακού του πολιτισμού. Μια μοναδική σε έκταση και σε βάθος διερεύνηση των διασυνδέσεων του χορού με τις άλλες πλευρές της κοινοτικής ζωής, όπου ο χορός καταδεικνύεται σαν πρωταρχικό εργαλείο για την κατανόηση της κάθε κοινωνίας.
Προβάλλεται ο λόγος των ίδιων των κατοίκων, καθώς δίνουν πολύτιμες πληροφορίες για τον τρόπο που αντιλαμβάνονται τους κώδικες συμπεριφοράς μέσα και γύρω από τη χορευτική σκηνή, σε καίριες στιγμές που διέπονται από τις συλλογικές αξίες και τις ατομικές επιδιώξεις.
Παράλληλα, ο λόγος αυτός διασταυρώνεται και αναλύεται ώστε να φανεί γιατί ο χορός είναι καθρέφτης της κοινωνίας. Δύο από τους πλέον καταξιωμένους ερευνητές του παραδοσιακού χορού εφαρμόζουν θεωρητικές γνώσεις και πρακτικές εμπειρίες δεκαετιών σε πανελλήνιο επίπεδο, πάνω στην τελευταία γωνιά της Ελλάδας που κράτησε μέχρι σήμερα τον πλούτο της χορευτικής παράδοσης.
Το βιβλίο περιλαμβάνει: Εισαγωγή
Πρώτο μέρος: Ο τόπος και οι άνθρωποι
Ο τόπος / Οι άνθρωποι/ Οργάνωση της κοινωνικής ζωής
Δεύτερο μέρος: Ορίζοντες του χορού/ Χορός, αξίες και ταυτότητες / Η εκμάθηση του χορού
Προϋποθέσεις συμμετοχής στους χορούς/ Πότε και πού χορεύουν
Τρίτο μέρος: Στο γλέντι/ Η χορευτική συγκέντρωση/ Στον κύκλο/ Οι ρόλοι
Τέταρτο μέρος: Συμπεριφορές και σημασίες/ Με σκοπό το γάμο
Η γλώσσα του σώματος
Πέμπτο μέρος: Οι χοροί/ Πρώτη ομάδα χορών/ Δεύτερη ομάδα χορών/Τρίτη ομάδα χορών/ Επίλογος/ Παραρτήματα/Χορευτικό γλωσσάρι/Γενικό γλωσσάρι/Δισκογραφία/ Βιβλιογραφία
Επίσης αναφέρεται ότι: Η Κάρπαθος έγινε γνωστή σαν η πιο παραδοσιακή γωνιά της Ελλάδας. Οι Καρπάθιοι γλεντούν πιο συχνά από τους άλλους Έλληνες με τους δικούς τους χορούς και τα τραγούδια, συνοδευόμενοι από τους ντόπιους ερασιτέχνες οργανοπαίχτες.
Οι Καρπαθιές της Ελύμπου είναι οι μόνες Ελληνίδες που φορούν ακόμη την παραδοσιακή τους φορεσιά.
Ψήνουν τα παραδοσιακά τους φαγητά στον φούρνο, ζουν με τις δικές τους συνήθειες και μιλούν τη ντοπιολαλιά.
Ολόκληρο το νησί είναι περήφανο για τον τοπικό πολιτισμό του και τον διατηρεί αβίαστα, όσο αυτό είναι δυνατό. Οπωσδήποτε δεν ντρέπονται γι’ αυτόν και δεν τον κρύβουν.
Αυτόν τον προνομιούχο χώρο, που αναπαράγει δικό του πολιτισμό – πράγμα τόσο σπάνιο στην εποχή μας – προσεγγίζει το βιβλίο αυτό, μέσα από το αποκαλυπτικό πρίσμα του χορού.
Καταγράφονται έτσι και αναλύονται στοιχεία που έχουν από καιρό χαθεί στις άλλες περιοχές.
Συγχρόνως αναδεικνύεται η μελέτη του χορευτικού φαινομένου σαν ένα από τα πλέον διεισδυτικά εργαλεία για την κατανόηση μιας κοινωνίας.
Οι φωτογραφίες που κοσμούν το εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο του βιβλίου είναι του σημαντικού φωτογράφου Κωνσταντίνου Μάνου.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ και πάλι στον Μιχάλη για τα πολύτιμα και ξεχωριστά του δώρα!!!!
