Αλιεύσαμε από το διαδίκτυο, δημοσίευση σε επιστημονικό περιοδικό, του υποψηφίου Διδάκτορα Θεολογίας Αρχιμανδρίτου Αμβροσίου Μαναρουλά, με τίτλο :
“Αποκλίνουσες ή Συγκλίνουσες Ερμηνευτικές Αρχές του Ιερού Χρυσοστόμου και του Ιερού Αυγουστίνου. Μια πρώτη προσέγγιση”.
Είναι η πρώτη δημοσίευση όσον αφορά την διδακτορική διατριβή του Αρχιμ. Αμβροσίου, η οποία ολοκληρώνεται σε περίπου έναν χρόνο και εκπονείται στο τμήμα Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με επιβλέποντα καθηγητή τον κ. Χρήστο Αραμπατζή.
Η δημοσίευση ανέβηκε στο “EUSEBIUS LAB” το οποίο ειναι Εργαστήριο Ιστορίας, Πολιτικής, Διπλωματίας και Γεωγραφίας της Εκκλησίας, Laboratory of History, Policy, Diplomacy and Geography of the Church.
Μπορείτε να την διαβάσετε στο link: https://eusebiuslab.past.auth.gr/?page_id=786
Αναφέρει χαρακτηριστικά: ” Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος υπογράμμισε ότι είναι σαφέστατα αναγκαίο να προσεγγίζεται ερμηνευτικά η Αγία Γραφή με ένα συστηματικό και συνεχή τρόπο μελέτης της, που θα επιφέρει αρχικά την εξοικείωση με το περιεχόμενό της. Γενικά ο ιερός πατέρας προσπαθεί να καταστήσει σαφές ότι η ηθική του Χριστιανού έχει άμεση σχέση με τη δογματική διδασκαλίας της Εκκλησίας. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο συγκεκρι-μένος ερμηνευτής της Αγίας Γραφής χαίρει καθολικής εκτίμησης και από την Παπική Εκκλησία, από την οποία ανακηρύχθηκε εκκλησιαστικός «διδάσκαλος…”
Σε άλλο σημείο αναφέρει: “Ο Χρυσόστομος πετυχαίνει κάτι μοναδικό. Η Θεολογία του είναι χαρακτηριστική εξαιτίας του γεγονότος ότι είναι καθαρά βιβλική, αφού έχει διαποτιστεί από το πνεύμα της Αγίας Γραφής. Μπορούν εύκολα όλα τα συγγραφικά του εγχειρήματα να θεωρηθούν παράλληλα και ερμηνευτικά έργα. Μιλούσε ξεκάθαρα για το στοιχείο της Θεοπνευστίας και θεωρεί«πάσα γραφή θεόπνευστος». Για τον Χρυσόστομο ο ίδιος ο Θεός διέγειρε τονου και την καρδιά του ανθρώπου να γράψουν τα Βιβλία της Πα-λαιάς και της Καινής Διαθήκης. Το Άγιο Πνεύμα φώτισε και ενέπνευσε τους ανθρώπους. Αναφέρει ο Χρυσόστομοςχαρακτηριστικά για τον Ευαγγελιστή Ιωάννη ότι πρώτα κατέστησε τον εαυτό του ικανό και δεκτικό της Θείας Χάριτος και κατόπιν συνέγραψε τα κείμενά του. Για τον λόγο αυτό, όποιος επιχειρεί να προσεγγίσει ερμηνευτικά τον Ιωάννη, οφείλει να τον «συναντήσει» όχι ως τον υιό του Ζεβεδαίου, αλλά ως τον θεόπνευστο συγγραφέα που φωτίστηκε από το Άγιο Πνεύμα και έχει γνώση των Θείων πραγμάτων. Μέσα από τα κείμενα αυτά ομιλεί στους ανθρώπους ο ίδιος ο Θεός. Το γεγονός αυτό το τονίζει έντονα στην β ́ Oμιλίατου στο Κατά Ιωάννην ευαγγέλιο, όπου αναφέρει συγκεκριμένα ότι ο ίδιος ο Χριστός μιλάει με τους ανθρώπους και όχι ο ευαγγελιστής. Αρκεί μόνο να θυμηθεί κανείς το επάγγελμα και την καταγωγή του Ιωάννη, που δε δικαιολογούν τέτοια σκέψη, φιλοσοφία και θεολογική δεινότητα. Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, αφού ο Χριστός μιλάει. Δεν είναι δυνατόν να είναι έργα και σκέψεις ενός απλού ψαρά, αλλά ενός φωτισμένου ανθρώπου.Η Αγία Γραφή, τονίζει ο Ιερός πατέρας, ουσιαστικάείναι θεία λόγια και περιέχουν τη θεία διδασκαλία, που αφορά τους ανθρώπους και τη σωτηρία τους. Δεν εμπεριέχεται το ελάχιστο στην Αγία Γραφή που να είναι περιττό ή να υπολείπεται σε θεοπνευστία και φωτισμό. Όλα έχουν συσσωρευμένα έναν σημαντικό θησαυρό από διδαχές και νοήματα, απαραίτητα για την προσωπική πνευματική αναμόρφωση του ανθρώπου. Θεωρεί επιζήμιο για τον ερμηνευτή όταν παρατρέχει κάποια σημεία των Γραφών ως να μην έχουν κάποιο πνευματικό πλούτο”.
Όσον αφορά τον Ιερό Αυγουστίνο αναφέρει: “Βασική προϋπόθεση για την ερμηνεία της Αγίας Γραφής θεωρείται η σοφία. Ο άνθρωπος οφείλει να μορφώνεται, να ανεβάζει το διανοητικό του επίπεδο, ορίζοντας μάλιστα επτά επίπεδα, τα οποία θα τον οδηγήσουν στην απόκτηση της απαιτούμενης σοφίας,η οποία εν συνεχεία θα αποτελέσει τη βακτήρια στον αγώνα για την αντίληψη των αληθειών της πίστης και τις εκφράσεις της. Εν συντομία ο Αυγουστίνος θεωρούσε ότι η δόμηση της σοφίας απαιτεί κάποια χαρακτηριστικά όπως η γνώση, η ανδρεία, ο φόβος, η ευσέβεια, η καλή προαίρεση και ασφαλώς η καθαρότητα της καρδιάς”.
Επίσης αναφέρεται χαρακτηριστικά στον Ιερό Αυγουστίνο: “Η σοφία είναι το απαραίτητο εργαλείο το οποίο θα πρέπει να προηγείται από αυτό της ευφράδειας.Η άποψη αυτή ενισχύεται πολύ περισσότερο από το γεγονός ότι ο Αυγουστίνος θεωρούσε πώς για να κατανοηθεί η Αγία Γραφή χρειάζεται ευφυής νους αλλά και πίστη. Εξάλλου μία σωστή ερμηνεία αποτελεί το καταλληλότερο όργανο για την μεταλαμπάδευση των ζωτικών νοημάτων των βιβλικών κειμένων. Η ερμηνευτική έχει ως πυλώνες την αλήθεια και τη σαφήνεια, που είναι απαραίτητες στην κατανόηση του περιεχομένου της Αγίας Γραφής και κατόπιν στην εκπαίδευση των ανθρώπων. Ο ιερός Αυγουστίνος επισημαίνει επίσης την ανάγκη ύπαρξης ενός απλού ύφους στη διδαχή και στην ερμηνεία της Αγίας Γραφής,γιατί στην αντίθετη περίπτωση δυσχεραίνεται η αντίληψη.
26.1.2023
Καρπαθιακά Νέα
