Η πανδημία δεν αγγίζει τη ρομποτική χειρουργική

Υπάρχει ένας τομέας της ιατρικής επιστήμης που παρά την πανδημία συνεχίζει να αναπτύσσεται με ταχύτατους ρυθμούς. Πρόκειται για τα ρομποτικά συστήματα που διενεργούν χειρουργικές επεμβάσεις, τα οποία κατασκευάστηκαν ώστε να επιτρέπουν στον χειρουργό να επιτυγχάνει απαιτητικούς χειρισμούς στην κοιλιακή χώρα με απαράμιλλη ακρίβεια και τεράστια οπτική τρισδιάστατη ευκρίνεια.

Η αρχική πρόθεση της ρομποτικής χειρουργικής ήταν να επιτρέψει τη διεξαγωγή μιας χειρουργικής επέμβασης από απόσταση χωρίς ο γιατρός να αγγίζει τον ασθενή. Τα πρώτα χειρουργικά ρομπότ ήταν το Arthrobot, το οποίο ακολουθούσε φωνητικές εντολές για να βοηθήσει στην τοποθέτηση του ασθενούς κατά τη διάρκεια μιας ορθοπεδικής χειρουργικής επέμβασης και το Unimation Puma 200, που χρησιμοποιήθηκε για την καθοδήγηση μιας βελόνας για βιοψία εγκεφάλου. Το 1996, το Automated Endoscopic System for Optimal Positioning (AESOP), το πρώτο εγκεκριμένο από τον FDA ρομποτικό χειρουργικό σύστημα, παρουσίασε το ZEUS, ένα πλήρες ρομποτικό χειρουργικό σύστημα που χρησιμοποιήθηκε για την πρώτη τηλεχειρουργική επέμβαση χολοκυστεκτομής από μεγάλη απόσταση. Πιο συγκεκριμένα, τις 7 Σεπτεμβρίου του 2001, ο Jacques Marescaux αφαίρεσε τη χοληδόχο κύστη ενός ασθενούς στο Στρασβούργο της Γαλλίας ενώ εκείνος βρισκόταν στη Νέα Υόρκη. Το ιατρικό ανακοινωθέν θα έβγαινε μετά το εξιτήριο του ασθενούς στις 12 Σεπτεμβρίου, αλλά δυστυχώς η είδηση δεν έλαβε ποτέ τη διάσταση που της άξιζε λόγω της τρομοκρατικής επίθεσης στους δίδυμους πύργους της Νέας Υόρκης το προηγούμενο πρωινό.

Το επόμενο βήμα ήταν το ρομποτικό σύστημα da Vinci της Intuitive Surgical, το οποίο χρησιμοποιείται σήμερα σε διαφορετικές χειρουργικές ειδικότητες για μια ποικιλία χειρουργικών επεμβάσεων και είναι ικανό να εκτελεί πολύ απαιτητικές τεχνικά επεμβάσεις. Αρκετά άλλα ρομποτικά συστήματα έχουν πλέον αναπτυχθεί και είναι εμπορικά διαθέσιμα για διάφορες χειρουργικές επεμβάσεις σε διαφορετικούς κλάδους.

Το ενδιαφέρον τόσο των χειρουργών και των ασθενών, όσο και των επενδυτών σε συνδυασμό με τον ανταγωνισμό στην αγορά ρομποτικών χειρουργικών συστημάτων στον χώρο της υγείας και της τεχνολογίας οδήγησαν πολλές εταιρίες – άλλες μεγάλες και άλλες νεοφυείς να επενδύσουν στην έρευνα και στη δημιουργία ρομποτικών χειρουργικών συστημάτων. Τα οικονομικά μεγέθη μερικών παραδειγμάτων είναι χαρακτηριστικά: Η Intuitive Surgical που κατασκευάζει το da Vinci έχει χρηματιστηριακή αξία 121,5 δις δολάρια ενώ η CMR Surgical απέσπασε από επενδυτές χρηματοδότηση ύψους 600 εκ. δολαρίων σε λιγότερο από μία ώρα ώστε να παραγάγει το δικό της ρομποτικό σύστημα Versius.

«Οι υπάρχουσες μελέτες δείχνουν πως με τη χρήση της ρομποτικής πλατφόρμας μπορούμε να πετύχουμε ταχύτερη ανάρρωση, λιγότερο μετεγχειρητικό άλγος και πολύ μικρότερη πιθανότητα μετατροπής της επέμβασης σε ανοικτό χειρουργείο» δηλώνει ο δρ. Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης ο οποίος θεωρείται ο θεμελιωτής της Ρομποτικής Χειρουργικής στην Ελλάδα και ένας από τους πλέον πρωτοπόρους στο χώρο διεθνώς, έχοντας πραγματοποιήσει με το καινοτόμο ρομποτικό σύστημα da Vinci τη μεγαλύτερη σειρά επεμβάσεων (περισσότερες από 3.000) Γενικής Χειρουργικής στην Ευρώπη. Μάλιστα πρόσφατα βραβεύτηκε από την κατασκευάστρια εταιρία ως ο κορυφαίος γενικός χειρουργός ρομποτικής στον κόσμο.

Ένας τομέας με αναξιοποίητες δυνατότητες

Το πρώτο άτομο που εντοπίστηκε θετικό στον κορωνοιό στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής απομονώθηκε σε ένα δωμάτιο που είχε κατάλληλα διαμορφωθεί κατά τη διάρκεια της κρίσης του Έμπολα. Ένα ρομπότ εξοπλισμένο με κάμερα, μικρόφωνο και στηθοσκόπιο επέτρεπε τη διαβούλευση με τον ασθενή χωρίς σωματική επαφή με τους ιατρούς.

Είναι γεγονός πως η πανδημία COVID-19 άλλαξε τον κόσμο μας και επηρέασε πολλούς επαγγελματικούς κλάδους με πρώτους τους υγειονομικούς. Το «πάγωμα» των χειρουργικών επεμβάσεων κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 επέφερε τεράστιο οικονομικό αντίκτυπο για τα νοσοκομεία και για τα άτομα που εργάζονται εκεί, αλλά και ουσιαστικές ψυχολογικές συνέπειες στους επηρεαζόμενους ασθενείς.

Οι προαιρετικές χειρουργικές επεμβάσεις αποτελούν σημαντική πηγή εισοδήματος κυρίως για τους ιδιωτικούς παρόχους υγειονομικών υπηρεσιών. Ενδεικτικά το μεγαλύτερο νοσοκομείο της Βόρειας Αμερικής, το Presbyterian Hospital της Νέας Υόρκης, με προϋπολογισμό εισοδήματος 246 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ για το 2020, υπέστη εξαιτίας της πανδημικής κρίσης την ίδια χρονιά λειτουργικές ζημίες ύψους μεταξύ 105 και 455 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ.

Η Covid-19 μοιραία επηρέασε για λίγο τον ρυθμό ανάπτυξης και της αγοράς ρομποτικής χειρουργικής αφού τις πρώτες εβδομάδες της πανδημίας σημειώθηκε μείωση κατά περίπου 50% του μέσου αριθμού των επεμβάσεων που πραγματοποιήθηκαν σε παγκόσμια βάση. Σε χώρες όπου η πανδημία βρίσκεται ακόμη σε έξαρση αναμένονται περαιτέρω μειώσεις στον αριθμό των επεμβάσεων, ενώ σε εκείνες στις οποίες το σύστημα δείχνει να φτάνει σε ισορροπία σημειώνονται σημαντικές αυξήσεις.

Η ρομποτική χειρουργική θεωρείται από καιρό ως ένας τομέας με μεγάλου βαθμού αναξιοποίητες δυνατότητες. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση, η παγκόσμια αγορά συσκευών ρομποτικής χειρουργικής έφτασε σε αξία σχεδόν τα 4.750,6 εκατομμύρια δολάρια το 2020, έχοντας αυξηθεί με σύνθετο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης (CAGR) 11,6% από το 2015. Αυτή η αγορά αναμένεται να αυξηθεί από 4.750,6 εκατομμύρια δολάρια το 2020 σε 9.178,1 εκατομμύρια το 2025 με ποσοστό 14,1%, ενώ στη συνέχεια, από το 2025 αναμένεται να αυξηθεί με CAGR 15,4% και να φτάσει τα 18.792,5 εκατομμύρια δολάρια το 2030.

Η παγκόσμια αγορά συσκευών ρομποτικής χειρουργικής κυριαρχεί στις εξής χώρες: Βραζιλία, Κίνα, Γαλλία, Γερμανία, Ινδία, Ινδονησία, Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Ρωσία, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ και Αυστραλία. Οι 10 κορυφαίες εταιρείες που καταλαμβάνουν το 90% του μεριδίου στην παγκόσμια αγορά συσκευών ρομποτικής χειρουργικής είναι οι:Intuitive Surgical Inc., Stryker, Accuray, Medtronic Inc., Zimmer Biomet Holdings.

Μέχρι στιγμής, περίπου 5.700 συσκευές da Vinci έχουν εγκατασταθεί σε όλο τον κόσμο και περισσότερες από 7,2 εκατομμύρια επεμβάσεις έχουν ήδη πραγματοποιηθεί. Σύμφωνα με την Intuitive Surgical, κατασκευάστρια εταιρία του da Vinci, κάθε 26 δευτερόλεπτα κάπου στον κόσμο λαμβάνει χώρα μια επέμβαση μέσω αυτού του συστήματος. Το 2019 η παγκόσμια αγορά εξοπλισμού da Vinci είχε αξία 4,47 δισ. $, που αντιπροσωπεύει αύξηση 20% σε σύγκριση με το 2018. Ο μεγαλύτερος αριθμός συσκευών παρατηρείται στις ΗΠΑ, όπου υπάρχει μία συσκευή για κάθε 90.000 κατοίκους. Οι περισσότερες επεμβάσεις στις οποίες χρησιμοποιούνται συσκευές da Vinci πραγματοποιούνται στον τομέα της γενικής χειρουργικής.

Σημαντική η εκπαίδευση στη ρομποτική χειρουργική

«Η εκπαίδευση είναι ακρογωνιαίος λίθος της χειρουργικής. Χρειάζεται διαρκής εκπαίδευση ολόκληρης της ομάδας του χειρουργείου (χειρουργών, βοηθών χειρουργών, αναισθησιολόγων και νοσηλευτικού προσωπικού) ώστε να είναι εμφανή τα πλεονεκτήματα της ρομποτικής τεχνολογίας» δηλώνει ο δρ. Κωνσταντινίδης και συνεχίζει: «η ρομποτική τεχνολογία σε συνδυασμό με τη πρόοδο στις τηλεπικοινωνίες θα μας επιτρέψουν στο μέλλον να καθοδηγούμε, να επιβλέπουμε και να εκπαιδεύουμε χειρουργούς στο ξεκίνημα της ρομποτικής χειρουργικής διαδρομής τους ή ακόμα και σε πολύ δύσκολες επεμβάσεις από απόσταση, δίχως την ανάγκη της φυσικής παρουσίας».

Το ρομποτικό σύστημα da Vinci επιτρέπει επίσης την ταυτόχρονη λειτουργία 2 συστημάτων ώστε να μπορεί ένας έμπειρος χειρουργός να εκπαιδεύει έναν συνάδελφο του σε αληθινό χρόνο, όπως εξηγεί ο δρ. Κωνσταντινίδης: «Φανταστείτε πως αυτή η τεχνολογία που ονομάζεται dual-console λειτουργεί ακριβώς όπως και τα μαθήματα οδήγησης αυτοκινήτου στα οποία ο δάσκαλος ανά πάσα ώρα και στιγμή μπορεί με δικούς του χειρισμούς να διορθώσει τυχόν λάθος κινήσεις του εκπαιδευόμενου. Στις ΗΠΑ υπάρχει τεράστια διαθεσιμότητα τέτοιων εκπαιδευτικών ρομποτικών συστημάτων σε όλα τα μεγάλα εκπαιδευτικά νοσοκομεία που δίνουν ειδικότητα».

Σύμφωνα με τον ίδιο δυστυχώς στη χώρα μας μέχρι στιγμής μόνο ένα δημόσιο νοσοκομείο έχει εξοπλιστεί με ένα παλαιάς γενιάς ρομποτικό χειρουργικό σύστημα. «Αν σκεφτείτε πως μόνο τα δημόσια νοσοκομεία έχουν τη δυνατότητα από το νόμο να δίνουν ειδικότητα, μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα πως οι νέοι ειδικευόμενοι χειρουργοί στη χώρα μας έχουν μηδενική έκθεση στις νεότερες τεχνολογίες. Δυστυχώς είμαστε μία χώρα με εξαίρετους χειρουργούς που το σύστημα δεν τους εξοπλίζει με την καλύτερη τεχνολογία. Αυτό έχει αρνητικό αντίκτυπο στους νέους ιατρούς και κατ’ επέκταση στους ασθενείς», καταλήγει ο δρ. Κωνσταντινίδης.

πηγή. startupper.gr