Τα ιστορικά ενσταντανέ που απέμειναν να θυμίζουν τα δραματικά γεγονότα του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου κι ιδιαίτερα του Επαναστατικού-Απελευθερωτικού Κινήματος της Καρπάθου είναι ελάχιστα έως ανύπαρκτα!
Γραπτά, στρατιωτικά ημερολόγια, αφηγήσεις και συνεντεύξεις με τους πρωταγωνιστές, ευτυχώς διασώθηκαν. Ωστόσο στη σημερινή εποχή, με την εικόνα να καθορίζει συναισθήματα και συχνά να διορθώνει τη λογική μας, είναι να ανάγκη να ψηλαφίσουμε το παρελθόν έστω με τη φαντασία μας.
Ο Δήμος Χατζηγεωργίου, είναι ο πρώτος ερασιτέχνης Καρπάθιος ζωγράφος που “ακολούθησε” βήμα-βήμα τους κατακτητές στους βασανισμούς και στις εκτελέσεις τους, προσπαθήσει να “δει” τις λάμψεις και την αντάρα από τους συμμαχικούς βομβαρδισμούς, κυρίως άγγιξε τη μεγάλη Ελληνική καρδιά των Καρπαθίων που ασφυκτιούσε, και με τον χρωστήρα του αποτύπωσε το πρόσωπο του ξεσηκωμού, της Επανάστασης, που οδήγησε στην Απελευθέρωση της Καρπάθου.
Ο ζωγράφος ταξίδεψε νοερά στο παρελθόν, “πέταξε” στην Κάρπαθο μέσα στον δύσκολο και κατακτημένο από Γερμανούς Σεπτέμβρη του 1943, και παρέμεινε εκεί μέχρι τις λαμπρές, τις ανεξίτηλες ημέρες της καρπαθιακής επανάστασης, την 5η Οκτώβρη 1944.
Στο σύνολο του έργου κυριαρχεί το χωριό Μενετές, οι δράσεις των επαναστατημένων βρίσκονται στο επίκεντρο της θεματικής ενότητας του καλλιτέχνη. Έδωσε χρώμα και σχήμα στη γραπτή ιστορία, ανάσα στους αθάνατους πρωταγωνιστές, και έτσι μοιάζει να σκάλισε και να άνοιξε ένα πίσω παράθυρο στο μονόδρομο χρόνο.
Ας κάνουμε μια μικρή εντελώς διαφορετική στάση, ας δούμε τρια μοναδικά ζωγραφικά έργα, που ακόμη και σήμερα εξακολουθούν να υπενθυμίζουν την ιστορία της πατρίδας μας.
Ας θυμηθούμε τον Γάλλο ρομαντικό ζωγράφο Ευγένιο Ντελακρουά, και το αριστούργημά του, που θεωρείται ο πίνακας “Η σφαγή της Χίου”, το έργο είναι εμπνευσμένο από τους αγώνες των Ελλήνων κατά των Τούρκων.
Στη συνέχεια τον Ary Scheffer (1795-1858), έναν Γάλλο ζωγράφο ολλανδικής και γερμανικής καταγωγής, που αποτύπωσε με δραματικότητα μια σκηνή εξόντωσης άμαχου πληθυσμού, τις κυνηγημένες από τα στρατεύματα του Αλή Πασά Σουλιώτισσες.
Αλλά και ο ιταλός ζωγράφος Τζουζέππε Γκαττέρι (1829-1884) που φαντάστηκε και ζωγράφισε το ολοκαύτωμα της Μονής Αρκαδίου (1866) και έτσι κατάφερε να συγκινήσει την παγκόσμια κοινή γνώμη.
Tα παραπάνω μοναδικά έργα αποτελούν ένα ελάχιστο δείγμα για την ιστορία και το πρόσωπο που αποκτά μέσα από μια ελαιογραφία. Έτσι μπορεί να γεννήσει συναισθήματα ακόμη και σε εκείνον που δεν έχει απολύτως καμμιά ιστορική γνώση.
Για τον καρπάθιο ερασιτέχνη ζωγράφο Δήμο Χατζηγεωργίου η πρόκληση ήταν μεγάλη. Ένας χειμώνας δημιουργικής φαντασίας, σκέψεις και ατέλειωτα ξενύχτια αμφισβήτησης, δεκάδες χρωματικοί συνδυασμοί, τσαλακωμένα άκυρα σχέδια και 1.000.000 πινελιές από το χέρι του, είχαν αποτέλεσμα να γεννηθούν είκοσι μοναδικοί πίνακες, αποτυπώσεις των κορυφαίων στιγμών της Καρπάθου 1943-44 κατά τη γνώμη του δημιουργού. Ο Δήμος δεν σταμάτησε στους πίνακες, με δικά του έξοδα προχώρησε στην έκδοση λευκώματος ώστε τα έργα του να μπορούν να φτάσουν σε κάθε σπίτι που ενδιαφέρεται για την ιστορία της Καρπάθου.
Ο Δήμος Χατζηγεωργίου λατρεύει τις θαλασσογραφίες, είναι δεμένος με το νησί του! Με οδηγό τη φαντασία κατάφερε να “παγώσει” το χρόνο, και να μεταφέρει το παρελθόν στο πιο μακρινό κι ακαθόριστο μέλλον.
Τα έργα αυτά σήμερα φιλοξενούνται προσωρινά από τον Σύλλογο Απανταχού Μενετιατών Καρπάθου. Επιθυμία του ζωγράφου, Δήμου Χατζηγεωργίου, είναι να δοθούν σε ένα ιστορικό Μουσείο που επιβάλλεται να γίνει στις Μενετές!
2.10.2022