Ύστατο χαίρε στον Δρ. Ελευθέριο Σκανδάλη
Κοιμητήριο Χαλανδρίου, 27 Μαρτίου 2023
Με βαθιά θλίψη και πόνο ψυχής απευθύνω σήμερα το ύστατο χαίρε σε ένα σπουδαίο Ατσιπουλιανό και πολυαγαπημένο φίλο τον αείμνηστο Ελευθέριο Σκανδάλη. Ήλθαμε όλοι σήμερα εδώ συγγενείς και φίλοι για να αποτίσουμε φόρο τιμής σε ένα άνθρωπο, που τίμησε την πατρίδα του και το χωριό του με το έργο του, το μεγαλείο της ψυχής του και τις αρετές του.
Επικήδειος του Αντιστράτηγου ε.α. Νικόλαος Σαμψών.
Ο Λευθέρης υπήρξε μια λαμπρή προσωπικότητα, που ακτινοβολούσε με την ευγένεια, το κύρος, την εντιμότητα και ακεραιότητα του χαρακτήρα του. Ένας γνήσιος Ατσιπουλιανός ευπατρίδης, που μιλούσε για το χωριό του και δάκρυζε.
Τον γνώρισα στο χωριό μας το Ατσιπόπουλο στην παιδική μου ηλικία πριν αναχωρήσει για τις σπουδές του στην Ανωτάτη Εμπορική , το σημερινό Οικονομικό Πανεπιστήμιο, τον παρακολουθούσα από μακριά με θαυμασμό στη μακρόχρονη επιτυχημένη επαγγελματική του πορεία και τον έζησα από πολύ κοντά ως συνταξιούχο στην Αθήνα μετά την αποστρατεία μου το 1996.
Μέσα από τις αναρίθμητες συζητήσεις μας μου δόθηκε η ευκαιρία να διαπιστώσω τον πλούτο των γνώσεων του, τις ψυχικές αρετές του και το τεράστιο έργο, που επιτέλεσε στους μεγάλους οργανισμούς και επιχειρήσεις που διοίκησε. Εκείνο όμως που έχει μείνει χαραγμένο στην ψυχή μου είναι η ΕΝΤΙΜΟΤΗΤΑ του. Θεωρώ μεγάλη μου τιμή, που τα τελευταία 20 χρόνια της ζωής του μου χάρισε την φιλία του και απόλαυσα τις φιλοσοφικές του σκέψεις.
Σπούδασε οικονομικές επιστήμες στην Ανωτάτη Εμπορική απ’ όπου αποφοίτησε το 1956 και το 1968 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ στο ίδιο Πανεπιστήμιο. Κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής του σταδιοδρομίας διετέλεσε για μια δεκαετία διευθυντής της Καπνεμπορικής Ομοσπονδίας Ελλάδος, διευθυντής της Συνεταιριστικής Ένωσης Καπνοπαραγωγών Ελλάδος, πρόεδρος της Μόνιμης Επιτροπής Ανταγωνισμού του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων, πρόεδρος και μέτοχος της ΧΡΩΜΟΛΑΚ επί 20 χρόνια,
Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Δημόσιας Επιχείρησης Πετρελαίων επί 5 χρόνια και τέλος Διευθύνων Σύμβουλος του ΕΟΜΜΕΧ επί 8 χρόνια. Η αξία του είχε αναγνωρισθεί διεθνώς και πολλά άρθρα του για την οικονομία, τα καπνά και τα πετρέλαια δημοσιεύθηκαν σε ελληνικά και ξένα σοβαρά περιοδικά.
Όπως ο ίδιος μου έλεγε, το καφενείο του πατέρα του στο Ατσιπόπουλο υπήρξε το πρώτο του Πανεπιστήμιο, όπου είχε δασκάλους πολεμάρχους, καπεταναίους, επιστήμονες, αλλά και απλούς ανθρώπους του χωριού. Μέσα σ’ αυτό το «ανοικτό πανεπιστήμιο» διδάχθηκε το μέτρο της σοφίας, του ήθους και της αρετής και διαμορφώθηκαν ο χαρακτήρας του και η ηθική, εθνική και πατριωτική προσωπικότητα του. Παραδεχόταν ότι απέκτησε σπουδαίους πανεπιστημιακούς τίτλους, όμως ο σεβασμός, που απολάμβανε ήταν συνέπεια της εντιμότητας και της ακεραιότητας του.
Ζυμωμένος με όλες αυτές τις αρετές διέγραψε μια θεαματική πορεία στη ζωή του διοικώντας με επιτυχία μεγάλες Εταιρίες και οργανισμούς με γνώμονα το καθήκον προς την πατρίδα και το εθνικό συμφέρον. Η γνωριμία του με προσωπικότητες όπως ο Γεώργιος Παπανδρέου, Κωνσταντίνος Καραμανλής, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης , Παύλος Βαρδινογιάννης, Ξενοφών Ζολώτας και άλλοι δεν ήταν τυχαίες. Ήταν το αποτέλεσμα της αναγνώρισης των ικανοτήτων, του κύρους και της εντιμότητας του, που αναδεικνύονταν σε όλες τις ενέργειες του.
Κατά την συνεργασία του με τους Ρώσσους στα καπνά και τους Ιρανούς στα πετρέλαια, του έγιναν δελεαστικές προσωπικές προτάσεις για συνεργασία στην Ελλάδα. Αυτός όμως πιστός στις αρχές του τις απέρριψε και χρησιμοποίησε την εύνοια τους για να επιτύχει καλύτερες συμφωνίες προς όφελος της Ελλάδος.
Ο Λευθέρης δημιούργησε μια υπέροχη οικογένεια. Νυμφεύθηκε το 1958 την Ανθούλα κόρη του πατριώτη και αγωνιστή Βάσσου Αλεξιάδη με καταγωγή από την Κάρπαθο. Απέκτησαν μια κόρη την Σοφία, που πήρε το όνομα της αγαπημένης μητέρας του, η οποία πριν από τον πρόωρο θάνατο της είχε αφήσει παρακαταθήκη στον πατέρα του να φροντίσει για την πανεπιστημιακή μόρφωση του Λευτέρη. Η σύζυγος του Ανθούλα πέθανε τον Οκτώβριο 2020 και έκτοτε ο Λευθέρης έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής μαζί με την αγαπημένη κόρη του έχοντας πλήρη διαύγεια πνεύματος μέχρι, που άφησε την τελευταία του πνοή. Κοντά της ένοιωσε την απέραντη αγάπη και σεβασμό, την πλήρη αφοσίωση και τρυφερότητα.
Στο βιβλίο της αυτοβιογραφίας του με τίτλο «ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΜΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΖΩΗ» έγραψε: « Γεγονός είναι ότι στην κρίση που ζούμε σήμερα στην χώρα μας, οι αδίστακτοι γίνονται πλούσιοι και οι έντιμοι γίνονται φτωχοί . Ε ! κάτι μένει και σε μας που μας κάνει υπερήφανους κι ας είμαστε φτωχοί. Αισθάνομαι πραγματικά υπερήφανος, που σήμερα εις τας δυσμάς του βίου μου είμαι φτωχότερος, φτωχός. Είμαι ελεύθερος και έτοιμος να παραδοθώ καθαρός στην επόμενη…ζωή.» Και κατέληξε με το δίστιχο.
« Όταν θα φεύγω απ΄τη ζωή ένα ΄χω να λυπάμαι
Πως δεν θα βλέπω όνειρα της γης για να θυμάμαι»
Aυτό ήταν το μεγαλείο της ψυχής του !
Καλό παράδεισο αγαπημένε μας Λευθέρη. Να΄ναι ελαφρό το χώμα της γης που θα σε σκεπάσει. Τα κρίνα του παραδείσου σου να είναι πάντα ανθισμένα και ευωδιαστά δίπλα σε σένα , τους αγαπημένους γονείς σου, τη σύζυγο σου Ανθούλα και τον αδελφό σου Γιώργο.
Η μονάκριβη κόρη σου Σοφία και όλοι εμείς, που σε αγαπήσαμε θα διατηρήσομε άσβεστη τη μνήμη σου. Οι συγχωριανοί σου Ατσιπουλιανοί σε ευγνωμονούν και σε κατευοδώνουν στην τελευταία κατοικία σου.
Κλείνω με ένα απόσπασμα από το σονέτο ΛΗΘΗ του μεγάλου ποιητή μας Λορέντζου Μαβίλη.
Καλότυχοι οι νεκροί που λησμονάνε
την πίκρα της ζωής όντας βυθίσει και
το σούρουπο ακολουθήσει.
Μην τους κλαις ο καημός σου όσος και να ‘ναι.
Α δε μπορείς να κλαις το δείλι
τους ζωντανούς τα μάτια σου ας θρηνήσουν .
Θέλουν μα δεν βολεί να λησμονήσουν.
Δεν θα σε λησμονήσουμε ποτέ αγαπητέ μας Λευθέρη. Η μνήμη σου θα είναι αιωνία.
Αντιστράτηγος ε.α. Νικόλαος Σαμψών.
Ένας γενναίος πατέρας
29.3.2023
Καρπαθιακά Νέα
