του Μανώλη Δημελλά
Η αιτία για την καταγραφή της θρυλικής πορείας του Γιάννη Λαχανά (1872-1984) στάθηκε ο εγγονός του Μανώλης Κωνσταντινίδης. Ο Μανώλης, γιός της μικρότερης κόρης του Λαχανά, της Φινιάς, το 1970 ζούσε στην Αυστραλία, όμως όλο και πίεζε τον αδελφό του, τον Μηνά, να ηχογραφήσει τον παππού τους.
Εκείνος τελικά το κατάφερε, ήταν παρέα με το άλλο εγγόνι, που έχει και το όνομα του, τον Γιάννη Λαχανά, παιδί του πρωτογιού του Κωνσταντή.
Από την δίωρη συνέντευξη σε ένα κασετοφωνάκι παρέμειναν ολοζώντανα τα κύρια μα και ουσιαστικά στοιχεία της διαδρομής του. Μια πορεία που την περιγράφει με τη χαρακτηριστική βαριά ακέραια φωνή του, και πολλές από τις στιγμές μαγεύει τον ακροατή, με τη γαλήνη και την ηρεμία που ο πάππους Λαχανάς, έντυνε τα μικρά-μεγάλα του χρόνια.
Μυθικά ταξίδια, απίστευτες, ανεπανάληπτες διαδρομές, που σήμερα ούτε θα περνούσαν από το μυαλό ενός ανθρώπου.
Από τη μια η φωνή του κι από την άλλη η επιβλητική εικόνα του, τα μηνύματα, που πέρασε βαθιά μέσα στα κύταρα των εγγονιών του.
Ο Γιάννης Λαχανάς παντρεύτηκε την Χατζηνούλα και μαζί ευτύχησαν να κάμουν τέσσερα παιδιά.
Τον Κωσταντή, τη Μαριγούλα, τον Γιώργο και τελευταία τη Φινιά.
Εκτός του δεύτερου γιού του, Γιώργου, που τον έχασε από τύφο στην Τεχεράνη της Περσίας το 1940. Τα υπόλοιπα τρία παιδιά παντρεύτηκαν κι έφεραν στην φαμίλια δεκατρία εγγόνια.
Ο πρωτογιός του, ο Κωσταντής, έκαμε το Γιάννη και τη Μαρίνα.
Η Μαριγούλα, που παντρεύτηκε τον Μιχάλη Νισύριο, έκαμαν εφτά παιδιά. Με τη σειρά, Γιάννης, Γιώργος, Νίκος, Ζήνα, Ντίνος, Πόπη, και τελευταίος ο Θέμης. Τελευταία η Φινιά που ήταν και το στερνοπούλι του Λαχανά, παντρεύτηκε τον γιατρό Κωνσταντινίδη κι έφεραν στον κόσμο τους Μανώλη, Γιάννη, Μηνά και τον Γιώργο.
Η ιστορία του ξεδιπλώνεται σε πρώτο πρόσωπο, μας μιλά στη καρδιά και το μυαλό, αγγίζει άλλοτε το θυμικό και άλλες φορές παίζει με τη λογική μας. Ένα από τα εγγόνια επαναλαμβάνει εμφατικά, σκέψου να ήταν μορφωμένος, να είχε προχωρήσει στα γράμματα.
Δεν απάντησα, συνέχισα, ώσπου η απάντηση ήρθε μοναχή της, η αιτία που προχώρησε ήταν αυτή, δεν κόλλησε πουθενά, προχωρούσε, πετούσε και κατάφερε να μορφωθεί και να σπουδάζει σε όλη τη ζωή του, τόσα χρόνια μετά το δικό του πέρασμα από το κόσμο μας, ακόμη τον μελετάμε και προσπαθούμε να τον φτάσουμε. Να αγγίξουμε τα μαγικά ταξίδια του, να αντιληφθούμε και τον τρόπο που έφτιανε γέφυρες, τόσο αληθινές όσο και στις ανθρώπινες σχέσεις, που ήταν το κρυφό, το μαγικό ταλέντο του.
Αυτός ο σπουδαίος Καρπάθιος, άφησε χνάρια, χαράγματα, πάνω στις ψυχές των εγγονιών του, έβαλε ψηλά τον πήχη στους απόγονους κι αξίζει να χασομερήσουμε λίγο παραπάνω, μέσα στις παραμυθένιες διαδρομές του. Να γίνει το παράδειγμα στις στιγμές που όλα κρίνονται και ταυτόχρονα αμφισβητούνται.
Κάρπαθος, Πειραιάς, Ινδοκίνα, Αβυσσηνία, Περσία κι επιστροφή στην Κάρπαθο. Αυτά είναι τα μυθικά ταξίδια του Πυλιάτη Γιάννη Λαχανά (1872-1984).
