Ο αρχιτέκτονας Γιώργος Χαλκιάς γράφει για το λιμάνι της Καρπάθου

Ο αρχιτέκτονας Γιώργος Χαλκιάς γράφει για το λιμάνι της Καρπάθου

ΛΙΓΑ   ΛΟΓΙΑ   ΓΙΑ   ΤΗΝ   ΘΕΣΗ   ΤΟΥ   ΛΙΜΑΝΙΟΥ

Ήμουν στην ομάδα μελέτης που είχαμε συγκροτήσει το 1984, στο πλαίσιο της Επιχείρησης Πολεοδομικής Ανασυγκρότησης (Ε.Π.Α.) μαζί με τον καθηγητή αρχιτεκτονικής Σπύρο Αμούργη, τον Ηλία Χατζηνικόλα και με άλλους δέκα μελετητές, πολιτικούς μηχανικούς, τοπογράφους, συγκοινωνιολόγους οικονομολόγους, περιβαντολόγους, γεωλόγους, γεωπόνους, δασολόγους κλπ κλπ και  μελετήσαμε την Κάρπαθο (την πατρίδα μας) από την Σαρία μέχρι το Κάστελλο.

Ύστερα από εμπεριστατωμένες μελέτες κάναμε σωρεία προτάσεων, η εφαρμογή των οποίων θα βοηθούσε στην μελλοντική, κοινωνική, οικονομική και πολεοδομική ανάπτυξη του νησιού μας.

Δεν θα μακρηγορήσω.

Μέσα στις υποχρεώσεις μας ήταν να μελετήσουμε, να βρούμε και να υποδείξουμε την καταλληλότερη  θέση για το λιμάνι μας.

Ύστερα λοιπόν από τις μελέτες μας, καταλήξαμε στο ότι η καταλληλότερη θέση του λιμανιού θα έπρεπε να ήταν στον όρμο του “Βρόντη”.

Βρήκαμε χάρτες με τα βάθη, τις ξέρες, τις νησίδες και βραχονησίδες από τα Πηγάδια μέχρι τον Βρόντη.

Μελετήσαμε τους ανέμους που φυσάνε στο νησί, την έντασή τους και την εποχή που φυσάνε. Βρήκαμε τις αφίξεις τόσο των επιβατικών-οχηματαγωγών πλοίων, όσο και των εμπορικών, τον αριθμό αφίξεων και αναχωρήσεων των επιβατών σε βάθος χρόνου τόσο για το υφιστάμενο λιμάνι όσο και το αεροδρόμιο.

Τις διαδρομές των οχληρών και επικίνδυνων φορτίων μέσα και έξω από την πόλη, καθώς και το κυκλοφοριακό φορτίο που επαρατηρείτο μέσα στην πόλη και στο λιμάνι κατά τις αφίξεις και αναχωρήσεις των πλοίων.

Καταλήξαμε ύστερα από αυτά να προτείνομε την μεταφορά του λιμανιού στον Βρόντη (κάτω από τον Άγιο Νικόλαο). Η θέση αυτή ικανοποιούσε:

  1. Τα βάθη της περιοχής στην συγκεκριμένη θέση είναι κατάλληλα για την προσέγγιση επιβατικών, οχηματαγωγών, κρουαζιερόπλοιων, φορτηγών και εμπορικών πλοίων που θα εξυπηρετούσαν το νησί.
  2. Δεν υπήρχαν εκεί κοντά φυσικά εμπόδια (βράχοι, νησίδες και βραχονησίδες)
  3. Η περιοχή είναι προφυλαγμένη από τους βόρειους και βορειοδυτικούς ανέμους που κατά 85%, αν θυμάμαι καλά, πνέουν στο νησί στην διάρκεια του έτους.
  4. Λυνόταν το πρόβλημα των οχληρών και επικίνδυνων φορτίων (πετρέλαια, υγραέρια, αδρανή υλικά, εμπορεύματα) που θα κυκλοφορούσαν εκτός του πολεοδομικού ιστού και των υπό κατασκευή ξενοδοχείων.
  5. Λυνόταν το πρόβλημα της κυκλοφοριακής φόρτισης στην παραλιακή οδό κατά την άφιξη και αναχώρηση των Ι.Χ. αυτοκινήτων
  6. Τα Ι.Χ. αυτοκίνητα και οι επιβάτες θα έφταναν πλησιέστερα κατά 4 χιλιόμετρα στους οικισμούς τους (Απέρι, Βολάδα, Όθος, Πυλές, Μεσοχώρι Σπόα, Όλυμπο Διαφάνι) και για τους οικισμούς Μενετές Αρκάσα Αφιάρτη θα εκινούντο εκτός πόλεως, από τον περιφερειακό που μόλις είχε κατασκευαστεί.

Είχαμε προτείνει στο πλαίσιο της Ε.Π.Α. και την μείωση του συντελεστή δόμησης των οικοπέδων στην περιοχή του σχεδίου πόλεως. Έτσι ο Δήμος μπορούσε να αποκτήσει μια φυσιογνωμία νησιωτικού οικισμού που έλειπε και ακόμα λείπει.

Και η απάντηση της “επιβλέπουσας αρχής” ποια ήταν ;

Αυτό δεν γίνεται γιατί η θέση Βρόντης βρίσκεται εκτός των διοικητικών ορίων του δήμου  Καρπάθου, αλλά στα διοικητικά όρια της κοινότητας Απερίου!!!!!

Να συμπληρώσω εδώ, ότι τότε κάθε εμπόρευμα που έφτανε στο νησί, πλήρωνε στον δήμο τον “τοπικό”  φόρο 4% της αξίας του.

Προτείναμε λοιπόν, υστέρα από αυτήν την ……. σοφή απάντηση που πήραμε, την επέκταση του υφιστάμενου λιμενοβραχίονα κατά 150 μέτρα βόρεια-βορειοανατολικά για να αποφεύγουν τα πλοία το Δεσποτικό.

Με τον σχεδιασμό αυτό εδημιουργείτο ένας χώρος ελιγμών των πλοίων ανατολικά του λιμενοβραχίονα. Επίσης για την απομάκρυνση των οχληρών εμπορευμάτων προτείναμε την κατασκευή δρόμου που θα ξεκινούσε από την ρίζα του λιμενοβραχίονα θα περνούσε κάτω από το κοιμητήριο  θα έφτανε στη θέση Μάντρα και από εκεί θα ανηφόριζε μέχρι να συναντήσει την περιφερειακή οδό που προβλεπόταν στο σχέδιο πόλεως.

Με αυτή την πρόταση τα εμπορεύματα και τα επικίνδυνα φορτία δεν θα περνούσαν μέσα από την πόλη.

Δεν ήταν η καλύτερη λύση για εμάς, αλλά ήταν μία λύση  μέσα στα διοικητικά όρια του Δήμου. Αλλά και αυτή η λύση απερρίφθη γιατί ήταν…. ακριβή.

Αναγκαστήκαμε λοιπόν ύστερα από αυτά, να σχεδιάσουμε την θέση του λιμανιού κάτω από το επαρχείο, ευχόμενοι και ελπίζοντας να μην υλοποιηθεί ποτέ εκεί.

Ύστερα από 37 χρόνια ακόμα συζητάμε για το που πρέπει να γίνει το λιμάνι!!!!! και ακόμα μερικοί επιμένουν κάτω από το επαρχείο στην χειρότερη δηλαδή θέση.

Ειλικρινά παρακαλώ όλους αυτούς που επιμένουν για την κατασκευή του λιμανιού κάτω από το επαρχείο, να μου δικαιολογήσουν τις αντιρρήσεις τους στα επιχειρήματά μας για την επιλογή στον Βρόντη.

Αυτά τα γράφω, γιατί έτσι έγιναν, και δυστυχώς τώρα μόνο εγώ μπορώ να σας τα εκθέσω και να τα υπογράψω.

…………………..

Γιώργος Μ. Χαλκιάς

συνταξιούχος τώρα Αρχιτέκτων μηχανικός

Γεννήθηκα το 1947 στις Πυλές

Διπλωματούχος Αρχιτέκτων της Βενετίας

Από τι 1981 ασκούσα το επάγγελμα μου στην Κάρπαθο.

Το γραφείο μου βρισκόταν ακριβώς απέναντι από το λιμάνι  και πάνω από τον παραλιακό δρόμο.

Καθημερινά για σαράντα ένα χρόνια επαληθεύω την μελέτη μας