Γιώργος Ζαχαριάδης: Τέλη του 1944 αρχές του 1945, στη Ρόδο ο κόσμος λιμοκτονούσε

Γιώργος Ζαχαριάδης: Τέλη του 1944 αρχές του 1945, στη Ρόδο ο κόσμος λιμοκτονούσε

Ο έγκριτος Δωδεκανήσιος δημοσιογράφος Γιώργος Ζαχαριάδης σε μια πολύ σημαντική ανάρτηση του αναφέρει για τον κόσμο που λιμοκτονούσε στη Ρόδο και τα Δωδεκάνησα, τέλη του 1944 αρχές του 1945! Ωστόσο η Κάρπαθος,  η οποία είχε ξεσηκωθεί και την Επανάσταση της 5ης του Οκτώβρη 1944, είχε τελειώσει μια κι έξω με τους Ιταλούς, έφεραν τους Εγγλέζους και εγκαταστάθηκαν στο νησί. 

Το ιστορικό σημείωμα του Γιώργου Ζαχαριάδη αξίζει να μελετηθεί διότι έτσι ξεκαθαρίζει το πλαίσιο που αναπτύχθηκε  η καρπαθιακή Επανάσταση:

Τέλη του 1944 αρχές του 1945. Η Αθήνα απελευθερώνεται. Οι Σύμμαχοι προχωρούν προς το Βερολίνο και οι Γερμανοί εξακολουθούν να διατηρούν τον έλεγχο στα περισσότερα νησιά της Δωδεκανήσου ύστερα από εντολές του Χίτλερ. Μεταξύ αυτών είναι και η Ρόδος.

Ο κόσμος λιμοκτονεί. Καθημερινά δεκάδες κάτοικοι του νησιού-ιδιαίτερα στην πόλη-πεθαίνουν από την πείνα στους δρόμους. Στα χωριά η κατάσταση είναι καλύτερη. Οι κάτοικοι μπορούν να βρουν λίγο λάδι, κάποιο χορταρικό και ίσως και λίγο κρέας όταν σφάξουν κανένα ζώο ,εάν έχει γλιτώσει από τους Γερμανούς στρατιώτες.

Ο Συμιακός γιατρός Μιχαήλ Πετρίδης (δήμαρχος Ρόδου μετά τον πόλεμο) μαζί με τον Παπαναστάση Κυριατσούλη (εφημέριο στην εκκλησία των Εισοδίων του Νιοχωριού) κατορθώνουν να πάνε στο Μαρμαρίς της Τουρκίας και στη συνέχεια-και ύστερα από ένα περιπετειώδες ταξίδι-να φτάσουν στην Αίγυπτο προκειμένου να ζητήσουν τρόφιμα για τους κατοίκους της Ρόδου. Αρχικά στην Αίγυπτο αντιμετωπίζονται ως… κατάσκοποι επειδή ήσαν Ιταλοί υπήκοοι ,αλλά τελικά πείθουν τους Συμμάχους ότι είναι Έλληνες πατριώτες !..

Επιστρέφουν στη Ρόδο , όπου η τραγωδία στο νησί έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις. Η πείνα θερίζει τους κατοίκους. Το νησί είναι περικυκλωμένο από βρετανικά και γαλλικά πολεμικά πλοία και δεν μπορεί να γίνει εφοδιασμός με τρόφιμα.

Η Σύμη από τον Σεπτέμβριο του 1944 είναι ελεύθερη. Μια καταδρομική επιχείρηση από τους Βρετανούς και τους Ιερολοχίτες είχε σαν αποτέλεσμα να φυγαδεύσει τους Γερμανούς και να αιχμαλωτίσει 150 Ιταλούς στρατιώτες. Το νησί δέχεται καθημερινά βομβαρδισμούς από τα γερμανικά αεροπλάνα, αλλά αντέχει παρά το γεγονός ότι έχει πολλά θύματα και ζημιές. Η Σύμη γίνεται εκείνη την περίοδο το ορμητήριο των Ιερολοχιτών για επιχειρήσεις σε άλλα νησιά του Αιγαίου.

Η κατάσταση πλέον στη Ρόδο είναι απελπιστική. Οι Γερμανοί πείθονται να έρθουν τρόφιμα στο νησί και μάλιστα αποκλειστικά για τους κατοίκους. ‘Ετσι αποφασίζεται μια επιτροπή από τη Ρόδο να μεταβεί στη Σύμη και να ζητήσει βοήθεια από το κλιμάκιο του Ερυθρού Σταυρού που ήταν εγκατεστημένο στο νησί.

Και πράγματι με μια βάρκα με πανιά που ανήκε στον παππού μου Γιώργη Χατζηνικήτα, ο γιος του Νίκος (αδελφός της μητέρας μου Πολυξένης Ζαχαριάδη) μεταφέρει στη Σύμη την επιτροπή που αποτελούσαν ο διάκονος Απόστολος Παπαιωάννου (αργότερα μητροπολίτης Καρπάθου-Κάσου) , ο μουφτής Σουλειμάν Κασλήογλου και εκπρόσωπος των Καθολικών. Εκπρόσωπος των Εβραίων δεν υπήρχε ,διότι όλοι(1650 τον αριθμό) είχαν μεταφερθεί στο Άουσβιτς και εξοντώθηκαν !..

Το ταξίδι ήταν εφιαλτικό. Η κακοκαιρία σφοδρή, αλλά κατόρθωσαν να φτάσουν στη Σύμη, όπου συνάντησαν τον εκπρόσωπο του Ερυθρού Σταυρού Ελβετό Ραημόν Κουρβουαζιέ, ο οποίος δέχτηκε τα αιτήματα των τριών εκπροσώπων της Ρόδου και αμέσως ξεκίνησε η διαδικασία για την μεταφορά τροφίμων από την Σμύρνη που θα έκαναν τούρκικα καίκια !…

Οι Γερμανοί κράτησαν το λόγο τους και το πρώτο καίκι έφτασε στη Ρόδο στις 18 Φεβρουαρίου 1945. Το καίκι έδεσε στο μικρό λιμάνι της Κολώνας ,μάλιστα δε πολλοί έπεφταν στη θάλασσα για να πιάσουν τις γαλέτες που έριχναν οι Τούρκοι στο νερό !..

Η διανομή των τροφίμων έγινε με την ευθύνη της Μητρόπολης που τα μοίρασε στα μπακάλικα ,τα οποία τα διέθεταν με δελτία στους κατοίκους.. Η μεταφορά τροφίμων συνεχίστηκε μέχρι τα τέλη Απριλίου 1945 και είχε σαν αποτέλεσμα να περιοριστεί το κακό. Όμως και κάποιοι ηλικιωμένοι “έπεσαν με τα μούτρα στα τρόφιμᨔ με αποτέλεσμα να μην αντέξει ο οργανισμός τους λόγω της πολύμηνης στέρησης και να χάσουν τη ζωή τους !.

Το Πάσχα του 1945 βρήκε τους Ροδίτες “με μια μπουκιά στο στόμα” μέχρι να έρθει η Ανάσταση στις 8 Μαίου 1945 στη Σύμη με την υπογραφή της παράδοσης των Γερμανών στους Συμμάχους και τους Ιερολοχίτες. Ήταν ουσιαστικά το τέλος του β΄ παγκοσμίου πολέμου στην Ευρώπη και η αρχή της λύτρωσης της Δωδεκανήσου.

( Υ.Γ. Στην πρώτη φωτογραφία τουρκικό καίκι που μετέφερε τρόφιμα στο λιμάνι της Ρόδου και στη δεύτερη ο Ελβετός Ραημόν Κουρβουαζιέ με τον Γερμανό στρατηγό Όττο Βάγκενερ. ο Κουρβουαζιέ μετά τον πόλεμο, τιμήθηκε από τον Δήμο Ρόδου και ένας δρόμος της πόλης πήρε το όνομα του.)

16.4.2023
Καρπαθιακά Νέα