γράφει ο Μανώλης Δημελλάς
Πρόκειται για τα κτήρια που δεσπόζουν στην κορυφογραμμή ακριβώς επάνω από τις Μενετές. Βρίσκονται στην περιοχή Σιτάρενα, δίπλα στο εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία.
Κτήρια που κατασκευάστηκαν το 1939 από τον ιταλικό στρατό. Αρχικά σχεδιάστηκαν ως ναυτικά παρατηρητήρια. Αργότερα, σε κείνη τη θέση μέσα στον πόλεμο, τοποθετήθηκαν φυλάκια, μικρά σπιτάκια με οπλισμό και μια σειρά από αντιεροπορικά κανόνια.
Στο αυτοβιογραφικό βιβλίο«UN GIORNO ALLA VOLTA», (ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΤΗ ΦΟΡΑ. Ημερολόγιο της φυλακής, 1943-1945), του Antonio Miceli, γίνεται εκτενή αναφορά για τις συνθήκες της ζωής των Ιταλών στην Κάρπαθο και μάλιστα περιγράφεται η καθημερινότητα στο συγκεκριμένο παρατηρητήριο. Αλλά και ο Μενετιάτης Γιάννης Μελισσινός, σε συνέντευξη του, δε ξεχνά το Δεκέμβρη 1943. Εκεί φυλακίστηκε γιατί είχε αμερικάνικο διαβατήριο. Πιτσιρίκος τότε ο αείμνηστος Γιάννης, έκανε στους στρατιώτες, αναγκαστικά, ένα σωρό δουλειές και θελήματα, και εκείνοι σε αντάλλαγμα, με κάθε ευκαιρία τον χτυπούσαν.
Δεν ήταν ο μόνος Μενετιάτης που βρέθηκε στη Σιτάρενα κι ο Σπύρος Σεβδαλής, έφηβος εκείνα τα χρόνια, γέμιζε νερό σε δύο βαρελάκια κι όλη μέρα έκανε δρομολόγια, για ένα ψευτο-μεροκάματο. Ανέβαινε ψηλά, στον προφήτη Ηλία, στο τάγμα των Ιταλών, που είχαν στρατοπεδεύσει στο ψηλότερο σημείο κι όπως θυμάται όλη μέρα φρόντιζαν τέσσερα μεγάλα κανόνια. Το παιδί τους ξεδιψούσε. Έξι μήνες κράτησε το πήγαινε-έλα στο βουνό.
Από το πέρασμα των Ιταλών απέμειναν οι μνήμες. Αναμνήσεις που σώθηκαν μέσα σε βιβλία. Ευτυχώς υπάρχουν και δυο δημόσια κτήρια στην πρωτεύουσα του νησιού, το Επαρχείο και το Λιμεναρχείο, που γλύτωσαν. Τα περισσότερα από τα παρατηρητήρια και τα φυλάκια είναι χαλάσματα ή σωροί από πέτρες.
Την ώρα που στη χώρα μας γεννήθηκε το πρώτο υποθαλάσσιο μουσείο (Αλόννησος), δυστυχώς στο νησί μας, στην Κάρπαθο, δε μπορούμε να διατηρήσουμε, ή καλύτερα να γράψω, να διασώσουμε, κάτι από το παρελθόν μας.
Καμιά μέριμνα για την ιστορία που ακόμη την αισθάνεσαι, τη μυρίζει στον αέρα.
Θα περίμενε κανείς ότι ένα νησί που έχει ως κεντρικό πυλώνα τον τουρισμό, όπως είναι η Κάρπαθος, θα ξόδευε χρήματα στον πολιτισμό και θα μελετούσε όλα εκείνα που αποκαλύπτουν την ιστορία του. Και βέβαια δεν προτείνω να γίνουμε Ρωσία ή Ουκρανία, που σε κάθε γειτονιά έχουν κι από ένα μουσείο. Όμως είναι κρίμα να μετράμε μόνο διαγραφές και γκρεμίσματα.
Μόνο λύπη μπορεί να γεννήσουν τέτοιες σκέψεις.
Από τη μια ο Καρπαθιακός Οργανισμός Πολιτισμού Αθλητισμού Παιδείας (ΚΟΠΑΠ) κι από την άλλη το Επαρχείο. Άραγε γιατί αποφεύγουν να στηρίξουν με πράξεις τις ιστορικές μνήμες του τόπου;
