Συχνά το μυαλό πιάνει τους δρόμους, μονάχο σκορπίζει ασύστολα κι αδιάντροπα το χρόνο του, ώσπου να βρει μια βολική γωνιά. Κάπως σαν ένας μικρός αδέσποτος σκύλος στη μεγάλη κι ανέκαθεν άχαρη πόλη, στέκεται εκεί που ταιριάζουν τα χνώτα του, εκεί που οι μυρωδιές φέρνουν κάτι από την αρμύρα, την αγριάδα της άγονης γραμμής.
Μακριά από το λιμάνι, χωμένο στο κέντρο της Αθήνας, εκεί διάλεξαν τρεις Ολυμπίτες να ανοίξουν το δικός τους «Καστέλλο»! Πρόκειται για ένα καφενείο στην Ευριπίδου, οδός 88. Ο Γιάννης Καστελοριζιός και οι συγγενείς του, Γιώργος και Μηνάς Κελεμπέσης, το 1982 επέστρεψαν από την Αμερική και διάλεξαν τον πολύβουο δρόμο για το καφενείο τους.
«Χρυσές εποχές» λέει ο γιός του Γιάννη, ο σημερινός ιδιοκτήτης Γιώργος Καστελοριζιός. Τότε στους δρόμους πηγαίναν κι έρχονταν άνθρωποι του μεροκάματου. Βιοτεχνίες, τσαγκαράδικα κι εμπορικά, γεμάτα από εμπορεύματα όλα τα μαγαζιά. Πελάτες, ιδιοκτήτες και εργαζόμενοι συχνά αποκαμωμένοι από τη δουλειά και το περπάτημα έκαναν στάση στο «Καστέλλο»!
Τα καφενεία μοιάζουν με τα βαπόρια και τους παλιούς ανθρώπους, χρόνο με το χρόνο, κουβαλούν μια παράξενη βαριά ανάσα, είναι οι εποχές που αφήνουν στα ντουβάρια τη μυρωδιά από το χνώτο τους.
Στους τοίχους του «Καστέλλο» οι φωτογραφίες της Καρπάθου, ιδιαίτερα της ξακουστής Ολύμπου, προδίδουν την αγάπη, τη λατρεία στα πατρογονικά. Όμως δεν είναι μοναχά οι εικόνες που οδηγούν στα δύσκολα πατήματα του Αιγαίου. Συχνά οι θαμώνες μιλούν για το νησί, ακούγονται τα χωριά της Καρπάθου και της Κάσου. Νέα παιδιά, πιάνουν τη λύρα, το λαούτο, τη τσαμπούνα και τα βήματα τους φέρνουν παλιούς και νέους σκοπούς των δυο νησιών στο κέντρο της Αθήνας! Εκεί, στην Ευριπίδου, μια άλλη Κάρπαθος, μια Κάσος, εξακολουθεί να τραγουδά και να στήνει μαντινάδες της ξενιτιάς, του έρωτα και της αγάπης. Άραγε κάπως έτσι δε χτίζεται η μνήμη; έτσι δεν κρατιέται η παράδοση;
Κάποτε, στις αρχές του 20ου αιώνα, το κέντρο της Καρπάθου ήταν ένα καφενείο! Ένας ξεχωριστός καφενές με ιδιαίτερο πατάρι, στρατηγείο της εφημερίδας «Δωδεκανησιακή Αυγή». Αυτό το καφενείο λεγόταν «Η ωραία Πεντέλη» και είχε ιδιοκτήτη τον σπουδαίο πατριώτη Μιλτιάδη Παπαμανώλη. Από τότε πέρασαν 100 χρόνια, άνθρωποι πέρασαν κι έφυγαν, οι πιο πολλοί ξεχάστηκαν, διαγράφηκαν από τη συλλογική μας μνήμη. Το καφενείο σήμερα είναι ταβέρνα και οι Καρπάθιοι προσπερνούν δίχως να γνωρίζουν τη βαριά σκιά που έχει το νησί στην πλατεία Ψυρρή!
Οι συνήθειες μπορεί να άλλαξαν και οι αποστάσεις ολοένα και να έγιναν πιο κοντές και σύντομες. Όμως ο χρόνος μετρά το ίδιο κι είναι οι τοίχοι ενός μικρού καφενείου, αυτοί σίγουρα μπορούν, ώρες-ώρες, έχουν δύναμη, ανοίγουν και μας μεταφέρουν πολύ μακριά, στους αγαπημένους τόπους και ακόμη πιο σημαντικό, μας πάνε στις στιγμές που μας έκαναν να τους αγαπήσαμε.
Μανώλης Δημελλάς
Καρπαθιακά Νέα
