Η 5η Οκτωβρίου 1944, ταυτισμένη με το Επαναστατικό-Απελευθερωτικό κίνημα της Καρπάθου, όπως έγραψε ο πατέρας της καρπαθιακής λαογραφίας, Μ. Μιχαηλίδης Νουάρος, «είναι ένα από τα λαμπρότερα κατορθώματα της μικράς μας πατρίδας».
Μπορεί τα πρώτα χρόνια να υπήρχαν άνθρωποι, που για τους δικούς τους λόγους ο καθένας, να αμφισβήτησε το μέγεθος και την έννοια της Καρπαθιακής Επαναστάσεως ωστόσο με το μέγεθος, την έκταση και πάνω από όλα τα στοιχεία και τις ιστορικές μελέτες που έχουν έρθει τα τελευταία χρόνια στο φως μόνον κακοπροαίρετοι και ιστορικά ανόητοι και άσχετοι “πολεμούν” την ιστορία της Καρπάθου. Ειδικότερα οι επισκέψεις σημαινόντων πολιτών, παραγόντων και προσώπων της ελληνικής πραγματικότητας έδωσε άλλο αέρα στη γιορτή και έκανε το νησί και δει με διαφορετικά μάτια την έτσι κι αλλιώς ξεκάθαρη ιστορία του.
Εξίσου ενδιαφέρουσα και μάλιστα για τους πολλούς άγνωστη ιστορία παρουσιάζουν οι τολμηρές προσπάθειες των Καρπαθίων και ειδικότερα των Μενετιατών μέχρι την επίσημη καθιέρωση του εορτασμού. Κάπως έτσι φτάνουμε στην εποχή μας, μα πόσο θα καμάρωναν εκείνοι οι πατριώτες τους σημερινούς Καρπάθιους, όπως και την προσπάθεια τους να χαρούν, να καμαρώσουν και να προβάλλουν τον αγώνα για την απελευθέρωση του νησιού τους! Έστω κι αν ορισμένες φορές υπάρχουν δεύτερες σκέψεις και υπερισχύει η προσωπική προβολή.
Ο πρώτος εορτασμός της επετείου της 5ης Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε με Παγκαρπαθιακή συμμετοχή στις Μενετές, μόλις έναν χρόνο μετά την έκρηξη της Επαναστάσεως!
Ήταν το 1945, στην περίοδο της Αγγλοκρατίας και επί Δημαρχίας του Αντωνίου Μηνά Μελά, όταν σύσσωμο το νησί τίμησε τους πρωτεργάτες του ξεσηκωμού μπροστά στην εκκλησία των Μενετών.
Πρώτη επίσημη ανακοίνωση, από τα αθηναϊκά ραδιόφωνα, γίνεται το Σάββατο 30 Ιουνίου 1945, από τον δημοσιογράφο και γιατρό Γεώργιο Μ. Γεωργίου!
Για να αποδώσουμε με ακρίβεια τα εύσημα, η καθιέρωση, ως επίσημης γιορτής της Καρπάθου από το ελληνικό κράτος, έγινε μετά από τις δυναμικές ενέργειες του Συλλόγου Απανταχού Μενετιατών Αττικής!
Στις 28/10/1965, στο 21ο ιστορικό εορτασμό που έγινε στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, με κεντρικό ομιλητή τον πρωτεργάτη της Επανάστασης δάσκαλο Ιωάννη Οθείτη οι Απόδημοι Μενετιάτες, ομόφωνα απαίτησαν από την Ελληνική κυβέρνηση την επίσημη καθιέρωση της 5ης Οκτώβρη ως γιορτής της Καρπάθου.
Σε εκείνον τον εορτασμό (πρόεδρος του Συλλόγου ήταν ο αείμνηστος γιατρός Γεώργιος Λυτός) ανατέθηκε στους Ι. Μοσχούλη, Ι. Οθείτη και Π. Κανονάρχο, η επίδοση ψηφίσματος στην Βουλή των Ελλήνων και η αγωνιστική προσπάθεια μέχρι την επιτυχία του στόχου.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι ο πρώτος πρόεδρος του Συλλόγου Απανταχού Μενετιατών Καρπάθου, ο γιατρός-συγγραφέας Γεώργιος Μ. Γεωργίου, από το τρίτο φύλο της εφημερίδας του, της “Καρπαθιακής”, το 1952, δηλαδή μόλις 8 χρόνια από την 5η Οκτώβρη ‘44, βροντοφώναζε την επιτακτή ανάγκη αναγνώρισης της 5ης Οκτώβρη ως την ημέρα της Καρπάθου.
Οι Μενετιάτες δεν άργησαν να πετύχουν τον στόχο του!
Από τις 25/2/1969 με το Βασιλικό Διάταγμα 157, η 5η Οκτώβρη έγινε η επίσημη αργία της Καρπάθου.
Ένας σημαντικός, αν και όχι επιτυχημένος εορτασμός, ήταν στις 9 Οκτώβρη 1955, πρόκειται για τον πρώτο επίσημο εορτασμό της 5ης Οκτωβρίου εκτός της Καρπάθου!
Μόλις ενάμιση χρόνο νωρίτερα (10.3.1954) είχαν γίνει οι εκλογές και το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο, με πρόεδρο τον Γεώργιο Μ. Γεωργίου, οργάνωσε τον πρώτο επίσημο εορτασμό της ακόμη άγνωστης Επανάστασης της Καρπάθου στην Αττική! Ο Σύλλογος Απανταχού Μενετιατών Καρπάθου είχε πολλούς και σημαντικούς καλεσμένους. Πρώτος ήταν ο Μητροπολίτης Καρπάθου και Κάσου Απόστολος, ο οποίος και χοροστάτησε στον Άγιο Κωνσταντίνο του Πειραιά. Στην συνέχεια δυο ομιλητές θα περιέγραφαν στο Δημοτικό Θέατρο τα γεγονότα.
Πρώτος ο πρόεδρος του Συλλόγου Μενετιατών, ο γιατρός Γεώργιος Μ. Γεωργίου, ενώ τον πανηγυρικό της ημέρας είχε χρεωθεί ο πατριώτης Δωδεκανήσιος οικονομολόγος-βουλευτής Ιωάννης Ζίγδης. Όμως εκείνη τη μέρα άνοιξαν οι ουρανοί του Πειραιά. Ασταμάτητη βροχή, που μάλιστα έφερε πολλές καταρρεύσεις κτηρίων στη γύρω περιοχή, δεν επέτρεψε να πραγματοποιηθεί ο εορτασμός.
Πέρασαν περισσότερα από 50 χρόνια, οι Μενετιάτες γιόρταζαν με όλο και μεγαλύτερη ζέση και σταθερότητα την Επανάσταση της Καρπάθου, μέχρι τις αρχές του 1970.
Τότε ήταν μπροστάρης-Πρόεδρος στον Σύλλογο Μενετιατών ο αείμνηστος νομικός-φιλόλογος-συγγραφέας, μα πάνω από όλα γνήσιος πατριώτης, ο Κωνσταντίνος Αντ. Μελάς, τότε λοιπόν έγινε τροποποίηση του καταστατικού και η γιορτή της 5ης Οκτωβρίου ήταν και εξακολουθεί αν είναι δεδομένη υποχρέωση του Συλλόγου. Αποκορύφωμα των προσπαθειών (πρέπει να αναφέρουμε τον πρωτεύοντα ρόλο του άοκνου λαογράφου μας Μηνά Αλ. Αλεξιάδη) οι πολλαπλές επισκέψεις του Προέδρου της Δημοκρατίας στις Μενετές!
Από τότε και μέχρι σήμερα οι απόδημοι Μενετιάτες δεν σταμάτησαν να προβάλλουν γνωστές και άγνωστες πτυχές των γεγονότων της 5ης Οκτ ’44, που πέρα από το χειροκρότημα και την τιμή, αξίζουν προσεκτική μελέτη, με τις άγνωστες ιστορικές πτυχές να εξακολουθούν να μας στοιχειώνουν.
Τέλος δεν πρέπει να παραλείψουμε τις άοκνες και απόλυτα πετυχημένες ενέργειες του Μενετιάτη Λαογράφου Μηνά Αλ. Αλεξιάδη. Με δικές του ενέργειες επισκέφθηκαν την Κάρπαθο και τίμησαν τις εορταστικές εκδηλώσεις για την επέτειο της 5ης Οκτωβρίου, δυο Πρόεδροι Δημοκρατίας. Ο Κωστής Στεφανόπουλος ( δυο φορές 1999-2004), καθώς και το 2016 ο ΠτΔ κ Προκόπης Παυλόπουλος. Επίσης με ενέργειες του Υπουργού Επικρατείας Γιώργου Γεραπετριτη επισκέφθηκε την Κάρπαθο η σημερινή πτΔ Κατερίνα Σακελλαροπουλου.
ζωγραφική απόδοση Δήμος Χατζηγεωργίου
5.10.2022
Καρπαθιακά Νέα
