Γράφει ο ΚΩΣΤΑΣ ΤΣΑΛΑΧΟΥΡΗΣ
Από των αρχών του 1824, το πασαλίκι της Πελοποννήσου ανετέθη υπό της Υψηλής Πύλης εις τον Μεχμέτ Αλήν της Αιγύπτου. Πρόσκομμα εις τας κινήσεις του Τουρκοαιγυπτιακού Στόλου, μεταξύ Κρήτης και Πελοποννήσου εξηκολούθουν ν’ αποτελούν οι στολίσκοι των ελληνικών νήσων. Διά τούτο αποφασίζεται η εκκαθάρισις του Αιγαίου διά ταυτοχρόνου εξορμήσεως εκ Κωνσταντινουπόλεως και Αλεξανδρείας.
Των κατά την θάλασσα αιγυπτιακών δυνάμεων, γενικός αρχηγός ήτο ο Χουσεΐν μπέης, τμήμα δ’ αυτών υπό τον Ισμαήλ Γιβραλτάρ, περισφίγγει, από των μέσων Μαΐου την Κάσον, και την 7ην Ιουνίου 1824 Σώμα εκ 3000 Τουρκαλβανών, αποβιβάζεται εις την νήσον. Εκ των 7000 περίπου κατοίκων της νήσου, πλείστοι εθανατώθησαν, παιδιά δε και γυναίκες ηχμαλωτίσθησαν, ίνα πωληθούν εις τας αγοράς της Αφρικής ως ανδράποδα-αυτοί που αιχμαλωτίζονται και γίνονται δούλοι. Δ.Α.Π. «Ιστορικά Άσματα σελίδα 164.
Με επιγραμματικήν δραματικότητα απεικονίζεται η συμφορά εις τους στίχους:
Μαύρο πουλάκι κά’ εται στης Κάσος τα’ ακροούνι (1)
Βγάζει φωνίτσα θλιερή και μαύρο μοιριολόι.
-«Μάννα, κλαμός και βουγγητός εις το νησί της Κάσος!
Η μάννα κλαίει το παιί και το παιί τη μάννα,
Κι ο αερφός την αερφή, κι ο άουρος την καλή του.(2)
Ίνουνται στοίες(3) τα κορμιά, τα αίματα ποτάμια
Πας και πανούγλα πλάκωσε, πας και σεισμός εγίνη;»
-«Μήε πανούγλα πλάκωσε, μήε σεισμός εγίνη,
Χουσέν πασάς επλάκωσεν από την Αλεξάνδρα,
Στο Φρυ (4) επήγε κ’ ήραξεν η φοερή αρμάδα (5)
Βγάλλ’ Αρβανίτες περισσούς, βγάλλει Στρααραπάες (6)
Για να πατήσου το σταυρό, για να πατήσου τα’ άγια,
Να μααρίσουν(7) εκκλησιές κι ούλα τα μοναστήρια.
Σφάζουν τους γέρους και τις γρες, κι ούλα τα παλληκάρια,
τις κοπελιές και τα μωρά στη φλόττα ( τους μπαρκάρουν,
σκλάβους να τους πουλήσουσι στης Μπαρμαριάς (9) τα μέρη.
Και μια απ’ τις σκλάες έλεε με θλιερή φωνίτσα.
«Χίλια κι αν κάμης, Χουσεΐν, χίλια κι αν μας πουλήσης,
εμείς του Τούρκου το σπαθί ε (10) θα το φοηθούμε,
για να μας κόψης όλους μας για λευτεριά θα ούμε!»(11)
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1.Ακροβούνι
2. ο νέος την αγαπητικιά του.
3. γίνονται στοίβες.
4. επίνειον της Κάσου κατά την βορείαν παραλίαν.
5. ο τουρκικόε στόλος
6. Στραβοαραπάδες, Αιγυπτίους
7, να μαγαρίσουν, μολύνουν
8.εις τα πλοία του πολεμικού στόλου.
9, Βερβερία, παλαιοτέρα ονομασία της Βορείου Αφρικής.
10. Δεν
11. θα ιδούμε.
25.3.2023
Καρπαθιακά Νέα
