ΠΩΣ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΑΝ ΝΑ ΑΥΤΟΝΟΜΗΘΟΥΝ ΤΑ ΝΗΣΙΑ ΚΑΙ Ο ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΜΑΣ ΑΠΟ ΤΗΣ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ ΤΟΝ ΚΑΙΡΟ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΜΨΗ ΤΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΤΟΜΕΑ;
Του επιστημονικού συνεργάτη του ΙΛΠΚ του Πανεπιστημίου Αθηνών Μάκη Εμμ. Ρήγα-Ρηγοπούλη.
Άλλαι αι βουλαί ανθρώπων, άλλαι της επικαιρότητας..
Μπορείς να βγάζεις τα εσώψυχά σου σε άρθρα προηγούμενων μηνών, νομίζοντας ότι καταγράφουμε θεωρίες επί χάρτου και ότι κτυπάμε σε “ώτα μη ακουώντων”.. για να πείσεις τους ιθύνοντες για αξιοποίηση μερικών από τα μεγάλα, απτά πλεονεκτήματα της πιο άγονης, πιο ακριτικής πολυνησίας της Ευρώπης, και για την επί τόπου αλληλεπίδραση της ενεργειακής, της Υδρο-Αγροτο-Κτηνο-Αλιευτικο-Τροφοδοτικής (Υδρ.Αγρ.Κτ.Αλ. Παρ.), κ.τ.λ., απεξάρτησης της τοπικής κοινωνίας. Ολόκληρη η ως άνω αμαξοστοιχεία λέξεων συμπυκνώνεται σε δύο “Πρωτογενής Τομέας”, που θεωρώ ότι αντικατοπτρίζει-προέρχεται από την γέννηση-παραγωγή των πρωτίστων αγαθών του ανθρώπου, των τροφίμων, που είναι και ο μοναδικός χορηγός προς τον κλάδο εστίασης- καρπαθιακής γαστρονομίας, συνυπάρχοντος με τον τουρισμό.
Και νάσου οι κραυγές αγωνίας του αγροτόκοσμου της Ευρώπης και της Ελλάδας το επικαιροποιούν και μας ξανα-συμπαρασύρουν στο σημερινό μας πόνημα.. και όπως πάντα σε συνάρτηση με τα δικά μας νησιωτικά δεδομένα. Πράγματι, δεν είναι μέγιστο κρίμα τα πιο απόμακρα, παραμεθόρια νησιά μας με τους ιδίους παραπάνω πλουσιοπάροχους πόρους και επί πλέον τον Τουριστικό- Γεωφυσικό- Λαογραφικό ανεκτίμητο πλούτο να υποφέρουν πολλαπλάσια;
Όπως και για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας να περιμένουν ακόμα έξωθεν τις πανάκριβες, βρώμικες σε ανυπολόγιστο βάρος των καταναλωτών νησιωτών, των επιχειρηματιών, του Δήμου, των πολλαπλάσιων επισκεπτών, του κράτους, του περιβάλλοντος, κ.τ.λ. Αλλά, ταυτόχρονα κι άλλοι λόγοι που εξακοντίζουν τις ακρίβειες σε δυσθεώρητα ύψη πιστεύουμε είναι οι άκρως ασυναγώνιστοι παράγοντες ορισμένων δυτικοευρωπαϊκών χωρών, κ.τ.λ. και των όμορων χωρών μας: 1) Οι υπερσύγχρονες καινοτόμες πρωτοβουλίες, όπως της Ολανδίας, του Ισραήλ, κ.τ.λ. με αποδόσεις 2.000 ευρώ ανά στρέμμα φαίνεται να παίζουν πρωτεύοντα ρόλο στις αριστεύουσες Πρωτογενείς Παραγωγές τους γενικά..
Ενώ, οι παρωχημένες ελληνικές αποδίδουν μόνο 200 ευρώ(!!) ανά στρέμμα. Εκτός των άλλων, οι απαρχαιομένες καταστάσεις απαιτούν γιγαντιαίες προσπάθειες από την χώρα μας για να εξισορροπήσει την όλους διόλου ανταγωνιστική της ανυδρία. Φαίνονται πλέον, ότι μερικά απλά αγροτικά μηχανήματα, π.χ. τρακτέρ, ή και απλά λιπάσματα, σπόροι, φάρμακα, ζωοτροφές, πρώτες ύλες, κ.τ.λ., σαν πρωτόγονα μέσα δεν είναι αρκετά. 2) Οι άνισες ενισχύσεις της Ε.Ε. με 11 ευρώ ανά στρέμμα προς τους ανατολικοευρωπαίους, ενώ προς την χώρα μας μόνο 6 ευρώ!!
Η απρόσμενη μείωση των επιδοτήσεων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της Ε.Ε. από το 80% στο 30%, οι άμεσες, αυστηρές, πράσινες προδιαγραφές, σε αντίθεση με τα δεκάδες δισ. ευρώ βοήθειας προς την Ουκρανία έχουν ξεσηκώσει ολόκληρο τον αγροτικό κόσμο της Ευρώπης σε παρατεταμένες διαδηλώσεις και όχι μόνον. 3) Η ανοικτών οριζόντων κοινωνίες της Ε.Ε., εκτός τους εσωτερικούς της ανταγωνισμούς, ανοίγει διάπλατα και τις αγορές της στην Ουκρανία, στην Τουρκία, στην Αίγυπτο, κ.τ.λ. με τα πάμφθηνα εργατικά, ενεργειακά τους, μη εγκεκριμένα τρόφιμα από φυτοφάρμακα, σπόρους, ζωοτροφές κ.τ.λ.. Όπως και τα κλωνοποιημένα κρέατα από την Αργεντιντινή.
Άρα, τα προϊόντά τους καθίστανται όχι μόνον τελείως ασυναγώνιστα με αθέμιτους αλλά και ανθυγιεινούς ανταγωνισμούς, με αποτέλεσμα να είναι και πολύ επικίνδυνα για όλους τους ευρωπαίους πολίτες.. 4)Οι Πόλεμοι Ρωσίας-Ουκρανίας, Ισραήλ-Παλαιστίνης κλείνουν τους κρουνούς του άλλοτε φθηνού μαύρου χρυσού της Ρωσίας προς την Ευρώπη. Αλλά.. αλλά μας έρχεται ο αμερικανικός ενεργειακός σχιστόλιθος, που μπορεί τώρα και τιμολογιακά να αντικαταστήσει τον ρωσικό και μέσω της δικής μας Αλεξανδρούπολης να διοχετεύεται στην Ευρώπη. Όμως, η αλήθεια να λέγεται, ταυτόχρονα η χώρα μας θωρακίζει τα βόρεια σύνορά της και την Θράκη υπό την ομπρέλα των Η.Π.Α., τόσο απλά..
Άρα, με τα ενεργειακά κέρδη των Η.Π.Α. ξεπληρώνονται και οι εξοπλισμοί της Ουκρανίας, ενώ η Ευρώπη την πληρώνει πολύ ακριβά, διπλά ενεργειακά και εξοπλιστικά, που, πως φημολογείται, μόνη της θα συνεχίζει να τροφοδοτεί την Ουκρανία. Και μετά σου λέει γιατί ολόκληρη η Ευρώπη έπεσε στον πιο τσουχτερό πληθωριστικό χειμώνα όλων των εποχών και όχι μόνον, “μέχρι νεωτέρας”.. Αλλά και ο πρόσφατος Γύρος της Αφρικής εξακοντίζει τα κόμιστρα, π.χ. από την Κίνα σε τετραπλάσιες τιμές, άνω των 3.000 ευρώ ανά κοντεϊνερ από την προηγούμενη της διέλευσης της Ερυθράς Θάλασσας-Σουέζ των 800 ευρώ.
Συνολικά, οι συνεχιζόμενοι πόλεμοι και ο κοστοβόρος Περίπλους της Αφρικής θα δημιουργούν στο άμεσο μέλλον επί πλέον σοβαρότατο πληθωριστικό κύμα πολλαπλής ακρίβειας.
Τα μεν φθηνά ασιατικά (κινέζικα) προϊόντα τώρα πλέον θα μας έρχονται ακριβά, έτσι τα άλλοτε ακριβά της Αμερικανικής Ηπείρου θα μπορούν άνετα να ανταγωνιστούν τα ασιατικά. Τι σου κάνουν οι άτιμοι τρομοκράτες Χούθι, ίσως εξαναγκάσουν ακόμα και τους κινέζους να μπούνε “στο παιχνίδι” ξεκαθαρίσματος διέλευσης της Ερυθράς Θάλασσας.. Περί συμφερόντων..
5) Οι ανεξέλεγκτα εντεινόμενες χρηματιστηριακές πιέσεις, όπως και των παρόχων, στα ενεργειακά κόστη, αναγκάζουν και δίδουν γραμμή- έναυσμα συμπαρασύροντας ολόκληρο το φάσμα της παραγωγής, της εμπορίας και της επιχειρηματικότητας. Αν ληφθεί υπόψη και ο πλημυρισμένος ακόμα πνεύμονας του Θεσσαλικού Κάμπου, που παράγει το 25% των Αγρ.Κτην.Παρ. της χώρας, τα πράγματα θα δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο.
6) Η καλπάζουσα Κλιματική Αλλαγή βρίσκει την ανθρωπότητα και περισσότερο την χώρα μας απροετοίμαστες για τους γνωστούς λόγους ελλείψεων ή ακατάλληλων υποδομών ή και τελικά την καταστροφή τους.. Βέβαια, εδώ ακόμη δεν τις έχουμε αιστανθεί τις πλημύρες στα χωριά μας, που κείτονται πάνω σε απότομες πλαγιές ή κάτω από αυτές.. Μόνον η ανομβρία, οι καύσωνες, έχουν κορυφωθεί ακόμα και τους χειμώνηδες σε ανησυχητικά επίπεδα, χωρίς την κρατική μέριμνα για τα ανάλογα έργα σε όλα αυτά, κ.τ.λ.
Η Ελλάδα κι εδώ ουραγός.. Μα είναι δυνατόν και σε αυτούς τους ελάχιστους πρωτεργάτες της Εθνικής Οικονομίας, κ.τ.λ. να βρίσκεται ακόμη ανάμεσα στους ουραγούς της Ε.Ε., που στο σύνολό τους συμπάλλουν (ανάβουν) και την φωτιά της ακρίβειας πολύ περισσότερο; Έτσι, για να μη μακρυγορούμε, συνοψίζουμε τα τεράστια χάσματα- άνισους ανταγωνισμούς.. ειδικότερα στα μακροχρόνια καλπάζοντα κόστη συνολικά στις παραγωγικές δομές.. που επιδρούν αποφασιστικά, εάν θα παραμείνουν ζωντανές και οι Παραμεθόριες Εμπροσθοφυλακές του Έθνους ή θα συνεχίζουν την ολισθηρά κατιούσα με περισσότερους ρυθμούς, χωρίς επιστροφή:
1) Η αργόσυρτη ελληνική κρατική γραφειοκρατική μηχανή “(κατα)βάλλεται” από το πλήθος των καθυστερημένων εσωτερικών της οργανωτικών, στρατηγικών, παραγωγικών, κ.τ.λ. αδυναμιών. Αυτό συνομολογείται ολοφάνερα και από την διαχρονική έλλειψη ενός γενικού, σταθερού πλαισίου στήριξης, ούτε καν για τα ψυχορραγούντα, περιφερειακά νησιά-Δήμους, που μπορούν να ανταπεξέλθουν με ελάχιστη μέριμνα..
2) Τουλάχιστον, με μερικούς από τους πλέον συμβατούς, προνομιακούς πυλώνες σύμφωνα με τα ελληνικά νησιωτικά παραγωγικά δεδομένα, όπως ο (Αγρο)Τουρισμός, η Λαογραφία-Παράδοση, οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, η Αγροτοκτηνοτροφία, η Αλιεία.. Και σε γενικότερο πλάνο της χώρας, π.χ., η Ναυτιλία και ο οικοδομικός κλάδος με τα αρκετά δυναμικά παρακλάδια τους συμπεριλαμβάνονται μέσα στους ισχυρούς παράγοντες της ελληνικής οικονομίας, που θεωρούνται, όμως, ότι ανήκουν εκτός των παραγωγικών.. Αλλά υπολείπεται και στα υπερσύγχρονα Καινοτομικά Επιχειρησιακά και Εκπαιδευτικά μοντέλα, στις Αμυντικές Βιομηχανίες, κ.τ.λ.
3) Δυστυχώς, το πλέον προνομιακό οικόπεδο-γωνία της υφηλίου η Ελλάς, με τις πάμπολες γεωφυσικές ιδιομορφίες της Ηπειρωτικής και τις άπειρες της Νησιωτικής και ειδικότερα με τις εκατοντάδες νησιά της Πολυαγονονησιακής αναδεικνύεται ως η πλέον προβληματική χώρα της Ε.Ε. Και αντί το Εθνικό και το Περιφερειακό Αναπτυξιακό Μοντέλο της κάθε κυβέρνησης να είναι προσαρμοσμένο σε αυτόν τον πολύπλοκο πολυμορφικό ¨κυκεώνα¨ της χώρας και κυρίως του κάθε τόπου ή νησιού, εν τούτοις πόρρω απέχει ακόμη και από τα άμεσα ζητούμενα.
4) Αντί το ίδιο κράτος να στηρίζει την ελληνική επιχειρηματικότητα αφήνει τους έλληνες πολίτες να την χρυσοπληρώνουν πλαγίως με τις παραπάνω, τις εκτός ορίων, ακρίβειες.. Αντί να προστρέξει να κλείσει τόσες καθηλωτικές-απροσπέλαστες παθογένειες και να ανακόψει την εκφυλιστική ΕΞΟΔΟ κυρίως των νέων, στηρίζοντας με κάθε ενδεικνυόμενο τρόπο, επί παραδείγματι την μικρή και την μεσαία παραγωγική επιχειρηματικότητα, που είναι και που διαπερνάει ολόκληρη την ραχοκοκκαλιά της ελληνικής οικονομίας και την ζωντάνια της Περιφέρειας.. προσανατολίζεται διαχρονικά αλλού, το μέγιστο μέρος των δραστηριοτήτων του στα μεγάλα οδικά, αστικά-συγκοινωνιακά έργα, έστω ελάχιστα εγγειοβελτιωτικά, αρδευτικά, κ.τ.λ..
5) Και αφήνει τους έλληνες καταναλωτές, χωρίς τους γενικούς αυστηρότερους ελέγχους, να πληρώνουν τα ακριβότερα προϊόντα και τρόφιμα της Ευρώπης. Και τους αγρότες να πουλάνε στο χωράφι, π.χ. την πιπεριά 50 σεντς το κιλό και μέχρι να φτάσει από τους εδιάμεσους στο ράφι σκαρφαλώνει στα ύψη τουλάχιστον στα 3 ευρώ!! Όπως, το ίδιο συμβαίνει και με τα ελληνοποιημένα τρόφιμα από τις όμορες φθηνότερες χώρες στα γαλακτομικά, μέλια, κρέατα, φρούτα, λαχανικά κ.τ.λ.
Για δε την γερασμένη Αλιεία, η υπεραλίευση, οι νέες απογορευμένες έξοδοι στις συνορεύουσες παράκτιες χώρες.. και π.χ. η μία έξοδος, εκτός των άλλων, μίας τράτας κοστίζει από 100 μέχρι και 200 ευρώ(!!) ανάλογα τις αποστάσεις, λόγω των ακριβών καυσίμων, Φ.Π.Α., κ.τ.λ.
6) Στους πλουραλιστικούς χαρακτήρες της χώρας, από την μία την καθιστούν γεω-φυσικο-πολιτισμικό, τουριστικό, κ.τ.λ. φαινόμενο-μαγνήτη.. Από την άλλη, η πολιτεία διαχρονικά δεν μπορεί να ανταποκριθεί σ΄ αυτές τις αλληλοεπικαλύψεις, τις ιδιάζουσες ιδιαιτερότητες ακόμη και στα της καθημερινότητας.. Οι αμέτρητοι, μικροί κλήροι παραγωγικής γης και δη οι πολυδιάσπαρτοι, ορεινοί, μοναχικοί όγκοι των νησιών μας τους καθιστούν άβατους ατραπούς ακόμη και για τους απλούς δρόμους παραγωγής, διανομής, logistics, συνεργατικής τυποποίησης, κ.τ.λ.
7) Αν ληφθούν υπόψη η χαμηλή παραγωγικότητα, η απουσία εργατικών χειρών, τα ακριβά καύσιμα και ο ηλεκτρισμός, οι παντός είδους υψηλές φορολογίες, η έλλειψη σύγχρονων-καινοτόμων μεθόδων της Διοίκησης, των εργαλείων της τεχνητής νοημοσύνης, η σημαντική μείωση 35% των αποζημιώσεων από τον ΟΛΓΑ, η ακρίβεια ολόκληρης της γκάμας των βοηθητικών συμπαραμαρτούντων της αγροτικής οικονομίας, οι ξηρασίες-ακαρπίες ελιάς, κ.τ.λ., κ.τ.λ., αποστερούν καταλυτικά την ύπαιθρο-νησιωτική χώρα και τις γεωργικές- κτηνοτροφικές- αλιευτικές-ενεργειακές της μονάδες, τους μοναδικούς πυλώνες που την κρατάνε ζωντανή.
Δηλαδή, ολόκληρη η παραγωγική- εφοδιαστική- εμπορική- επιχειρηματική, κ.τ.λ. αλυσίδα πάσχει γενικά σε τέτοιο βαθμό, με αποτέλεσμα να ανεβάζει σε πρωτιές τα ελληνικά κόστη στα πάντα και στα νησιά ακόμη περισσότερο.
8) Εάν προστεθούν και οι πολιτικές, κ.τ.λ. σκοπιμότητες, που επηρεάζουν αποφασιστικά και με τα άνω όλα μαζί τις ζωές των πολιτών τους σε σημεία που τους εξωθούν μαζικά να αξιοποιούν ανεμπόδιστα στο εξωτερικό τις κοσμοεκτιμημένες ικανότητές τους.. ειδικά προς την Ε.Ε. με τους παχυλούς μισθούς.
9) Και στο άκρο άωτον, τα άτυχα νησιά μας, φορτωμένα ολόκληρη τούτη την απανωτή πυραμίδα κρίσεων, προτού καν τελειώσει η μία να πάρουν κάποιες ανάσες, νάσου η άλλη χειρότερη.. Και πως να αντέξουν τέτοιο ασήκωτο, πρωτοφανές βάρος τα νησιά μας, οι πιο αδύναμοι κρίκοι της χώρας, τώρα πλέον και στο έλεος των μεσαζόντων; Ενώ με μερικές εκατοντάδες εκατ. ευρώ από τις πλουσιοπάροχες αρωγές των περί τα 80 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης, του Ταμείου Συνοχής, του ΕΣΠΑ, της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, κ.τ.λ., θα μπορούσαν να συμβάλουν αποφασιστικά να αξιοποιηθούν οι ελάχιστοι παραγωγικοί, ζωηφόροι τομείς με τους προαναφερόμενους ιδίους τους πόρους.. με παράλληλη αύξηση (κυρίως τουριστική και όχι μόνον) και των κρατικών εσόδων..
Και που θα ανακόψουν τα ολοέν διευρυνόμενα χάσματα μεταξύ της πολυαγονονησιακής και της αστικής και ηπειρωτικής χώρας.. Της κοινωνίας των πολιτών και της πολιτείας των πολιτικών.. Του Νοτιοευρωπαϊκού και του Βορειοευρωπαϊκού.. Και το άτυχο νησί-Δήμο μας να ματαιοπονεί σηκώνοντας στο βάθος όλα τούτα τα παλαιο- και νεο-παγή χάσματα μαζί με τον δικό του Γολγοθά, τον τοπικό, που είναι κομμένο-χωρισμένο σε τρεις δύσβατες περιοχές, κ.τ.λ..
Πως να συνέλθουν, λοιπόν, με τα μέχρι τώρα αποσπασματικά μέτρα σε ελάχιστα νησιά; Μάλλον είναι ασπιρίνες, παρηγοριές στον άρρωστο.. Γι΄ αυτό εκτός της γενικής παραγωγικής μέριμνας, τα νησιά μας χρειάζονται Δέσμη Φορολογικών Κινήτρων- Μειώσεων (Φ.Π.Α., εισοδηματικά, επιχειρηματικά-παραγωγικά-επιχορηγούμενα, ασφαλιστικά, κ.τ.λ.).. Και ενίσχυση περισσοτέρων συγκοινωνιών, αρτιώτερων δημοτικών-τοπικών υποδομών, που εξαιτίας των φτωχών εισοδημάτων των Αυτοδιοικήσεων τους δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στην πληθώρα των υποχρεώσεων, συν των υπολοίπων που τους φορτώνει ατιμολόγητα η Κεντρική Διοίκηση, χωρίς τους ανάλογους πόρους, στελέχωση, υλικοτεχνικές κι άλλες αναγκαίες υποδομές καθημερινότητας..
Συν οι νησιώτες να ξεπληρώνουν, όλα όσα σαν μικρές ξεχωριστές οντότητες, που δεν συγκοινωνούν άμεσα ούτε με την έξω ηπειρωτική χώρα αλλά ούτε και με την μέσα σαν την πιο ακρηανή, πιο δύσβατη, πιο ορεινή Κάρπαθο σε ολόκληρη την επικράτεια.. Ούτε φαίνεται να τους κόφτει και η πιο αναβαθμισμένη γεωστρατιωτική αιχμή της Καρπάθου στα πλευρά της γειτόνισας Τουρκίας και τελευταία και της Ανατολικής Μεσογείου, ελέω και των Πολέμων της Μέσης Ανατολής)..
Τουλάχιστον Ύδρευση-αποχέτευση, φωτισμό, καθαριότητα, λιμάνι, παραλιακή, λιμνοδεξαμενές, αναξιοποίητες (χωρίς υποδομές) παραλίες, βατοί αγροτικοί- δημοτικοί δρόμοι, ερειπομένα σχολάζοντα ή μη σχολικά κτίρια, κοινοτικά καταστήματα, γήπεδα, παιδικές χαρές, θαλάσσιο αθλητισμό, μουσεία, νηπιαγωγεία-δημοτικά σχολεία σε όλα τα χωριά για να μην αναγκάζονται ολόκληρες οικογένειες από τα χωριά να μεταναστεύουν εκτός, στα αστικά κέντρα, κ.τ.λ.. Όλες τούτες οι καθημερινές ανάγκες των νησιών μας μέχρι τώρα, εν έτει 21ου αιώνα, παραμένουν ζητούμενα(!), αν είναι δυνατόν. Βέβαια, τελευταία είχανε δρομολογηθεί μερικά μεγάλα έργα από την προηγούμενη Δημοτική Αρχή, εν μέσω τρικυμίας..
Αντίθετα, οι πρώτες ενδείξεις από τις νέες οργανωμένες Αρχές του Δήμου σε άψογη συνεργασία με το Επαρχείο, την Περιφέρεια, τους πολιτευτές μας και τους υψηλά ιστάμενους δικούς μας παράγοντες στην κυβερνητική ιεραρχία, πιστεύεται ότι θα αποδώσουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα, καλύπτοντας τα ήδη μεγάλα κενά.. Όπως πάντα και στο παρελθόν, ανεξάρτητα ποίου κόμματος, προτίμησης, κ.τ.λ. είναι οι εκάστοτε νεοκλεγμένες Δημοτικές Αρχές, προέχει η αγάπη η δικιά μας και πιστεύουμε και των απανταχού καρπαθίων προς το αγαπημένο νησί της καρδιάς μας.. Γι΄αυτό ευχόμαστε ολόψυχα με την πατριωτική συνεργασία και συμπαράσταση και αλληλεγγύη όλων να αποδώσει τα μέγιστα δυνατά, για να κρατηθεί ψηλά και ο τωρινός πρώτος τους ενθουσιασμός. Πάντως, η αγάπη για το νησί μας, μας κάνει να καταγράφουμε από τα παλιά κάποιες σκέψεις για τροφή προς κάθε αρμόδιο..
Η αλήθεια να λέγεται, ότι η διαχρονική αρνητική λίστα, που έχει συσσωρευθεί, είναι ατελείωτη γι΄ αυτό, πρέπει να το παραδεχθούμε, και πολύ δύσκολη. Μπορεί, όμως, να λειανθεί από πολλές απόψεις.. πρωτίστως, με την πολιτική βούληση και την χωροταξική, παραγωγική, κ.τ.λ. κατανόηση της πολιτείας, ότι πέρα από τον αστικό πρέπει να συνυπάρχει στην πράξη οπωσδήποτε και γενικά ο παραγωγικός- τουριστικός, κ.τ.λ. επαρχιακός-νησιωτικός ιστός για να μπορούν να σταθούν και η ίδια η πολιτεία και η κοινωνία στα δυό τους πόδια, αντί του μέχρι τούδε τρεκλίζοντος (ως επί το πλείστον “υπηρεσιακού” αστικού) ενός..
Άρα στο δια ταύτα και τα Νησιά-Δήμοι μας, που έχουν αποκλειστική συνάφεια με τον Τουρισμό, ο επαναπροσδιορισμός των νησιωτικών οικονομικών και κοινωνικών πολιτικών, εν όψει και της ακρίβειας, που θα συμπεριλαμβάνει και τον Τριτογενή(συν Ενεργειακό Πράσινο και υδάτινο) Τομέα είναι αναγκαία προϋπόθεση και της δημογραφικής επιβίωσής τους.
Τα μέχρι τώρα προσωρινά καραβάνια μόνον για την μερικών μηνών αναγκαιότητα, θα μπορούσε να ενισχυθεί σημαντικά και η τοπική μονιμότητα, εν όψει και των άλλων αγρ-κτην. πλουσιοπάροχων δραστηριοτήτων στα παραπαίοντα ακριτικά νησιά μας..
Αν παλαιότερες εποχές το νησί είχε τις δυνατότητες να τρέφει πάνω από 20.000 κατοίκους αποκλειστικά από ντόπιες παραγωγές με τις αελές και το άροτρο, γιατί δεν μπορεί σήμερα να αυτονομηθεί με τα σύγχρονα μέσα;
Μάκης Εμμ. Ρήγας-Ρηγοπούλης. 19/2/2024.
Καρπαθιακά Νέα
