ΠΛΗΜΜΥΡΙΣΕ ΑΠΟ ΤΟΥΡΙΣΤΕΣ ΚΑΙ ΑΜΑΞΙΑ Η ΚΑΤΩ ΚΑΡΠΑΘΟΣ.. ΠΩΣ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΕΙ Η ΚΑΤΩ ΚΑΡΠΑΘΟΣ ME BY-PASS ΠΛΟΥΣΙΟ-ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ “ΕΞΩΓΗΙΝΟ ΒΟΡΡΑ”, Κ.Τ.Λ.;
Του επιστημονικού συνεργάτη του Ι.Λ.Π.Κ. του Πανεπιστημίου Αθηνών Μάκη Ρήγα-Ρηγοπούλη
Μέχρι πότε η άγονη Κάρπαθος θα έχει το κοκαλάκι της νυχτερίδας;
Έχει αφεθεί να πλέει εκεί έξω με αρκετά προβλήματα της καθημερινότητας στην άγρια ανταγωνιστική τουριστική αγορά μέσα στα μανιασμένα κύματα των νησιών του Καρπαθιακού Πελάγου, του Αιγαίου, του Ιονίου, του κόσμου.. με ένα σωρό ουρανοκατέβατα σωσίβια..
Αίφνης από το πουθενά, ανακαλύπτουν την Κάρπαθο μέσα στις χιλιάδες νησιά της Μεσογείου, της Ευρώπης, τα εξωτικά της Ν.Α. Ασίας, της Αφρικής, της Καραβαϊκής, κ.τ.λ., και να την έχουν βάλει για τα καλά στον τουριστικό χάρτη της υδρογείου.
Εμείς και οι απανταχού καρπάθιοι αισθανόμαστε υπερήφανοι για το μπαράζ διεθνών προβολών με κολακευτικά σχόλια από πλειάδα επίσημων τουριστικών οργανισμών, έγκυρων εντύπων και ειδησεογραφικών πρακτορείων, κ.τ.λ., που αναγνωρίζουν τα ιδιαίτερα πολυμορφικά στοιχεία του νησιού μας.
Τελευταία, διάσημοι σελέμπριτις επισκέπτονται και απολαμβάνουν, όπως ο Τom Hanks και η ελληνίδα γυναίκα του Rita Wilson, και ο έλληνας τηλεπαρουσιαστής-σέφ Άκης Πετρετζίκης, κ.ά. και μένουν καρΠΑΘΙΟ-εκστασιασμένοι και το νησί να μεταβαίνει στον αστερισμό της τουριστο-ακμής. Αυτό το απρόσμενο θετικό μομέντουμ θα προσπαθήσουμε, αξιοποιώντας, διαφοποιούμενα, ακόμη και τα αρνητικά του στοιχεία με τα πάρα πολλά ΑΝ..
Παρά την μαζική προτίμηση εξωχώριων επισήμων και ανεπισήμων, την πληθώρα των ευνοϊκώτατων κριτικών- αξιολογήσεων και την μαζική ομοβροντία παραινέσεων με τις αρκετές δημόσιες παρουσιάσεις και προβολές στο εξωτερικό, δυστυχώς, πέφτουν όλα αυτά πέφτουν σε κενό, σε ώτα μη ακουώντων, των αρμοδίων παραγόντων. Γι΄αυτό είναι και από τις ελάχιστες περιοχές στην Ελλάδα που παρουσίασε μείωση τουριστών κατά περίπου 10% το πρώτο τρίμηνο. Βέβαια από τότε μέχρι σήμερα, τον Σεμπτέμβριο έχει ανακάμψει σημαντικά, περί τα 40%, και συνεχίζει με πρωτοφανείς ρυθμούς.. και ειδικά τον Κεντρικό Εμπορικό Πεζόδρομο των Πηγαδίων, σε ώρες αιχμής, τον παρομοιάζαμε με την “Ερμού” αλλά και τα χωριά πλημμύρισαν από τουρισμό..
Εδώ, το φέρνει ο λόγος και θα παραστρατήσουμε για να παρατηρήσουμε, μα πόσους Πεζόδρομους έχουν την πολυτέλεια να σηκώνουν τα Πηγάδια;
Χρειάζεται και η Παραλιακή για Πεζόδρομος, που έχει χρωματιστεί ολόκληρη κίτρινη; Όταν ακόμα και τα προστιθέμενα νέα πάρκινγκ δεν είναι αρκετά για το μέγα πλήθος των αμαξιών και ήδη ασφυκτιά ολόκληρη η κατακαϋμένη, που “ξύπνησε” ένα πρωί και μεταμορφώθηκε σε “πόλη”.
Όπως, ακριβώς, συμβαίνει και σε όλα τα ορεινά χωριά μας.. Π.χ., στις Μενετές, που ο Κεντρικός Δρόμος περνάει από την Κάτω Μεριά του Χωριού και είναι κιτρινισμένος.. μα δεν σκέφθηκε κανένας τους γέροντας του χωριού, που είναι πια πάνω από τα 80%, να κουβαλάνε τα αναγκαία ψώνια από τα Συμβουλίσματα, έξω μακριά και μετά να ανέβουν το όρθιο χωριό μέχρι το σπίτι τους, ή ακόμη και μέχρι την Εκκλησία; Αλλιώς, πέφτει γράφει πρόστιμο, έλεος..
Αμαρτία και μεγάλο βάσανο, να βγαίνει η ψυχή τους για τις αναγκαίες δουλειές της καθημερινότητας.. καθότι στο Κεντρικό Πάρκινγκ δεν χωράνε, είναι μικρό. Μα και για τους ξένους επισκέπτες του χωριού, έχουν βγάλει, ελαφρά τη καρδία, απαγορευτικό; Τουλάχιστον, μετά τις 6 μ.μ., που δεν υπάρχει κυκλοφοριακό άγος. Δυστυχώς, αυτό συμβαίνει σε όλα τα ενδοχώρια χωριά μας.
Ενώ, είναι γνωστόν στους πάντες, ότι έχουν πολλαπλασιαστεί τα αμάξια και πιστεύουν ότι πρώτα δημιουργούνται οι κατάλληλες συνθήκες πάρκινγκ και μετά κιτρινίζονται οι δρόμοι. Απ΄ ότι γνωρίζουμε στους κανόνες κυκλοφορίας, πρώτα έρχονται οι άνθρωποι με τις άμεσες ανάγκες τους, ειδικά οι μεγάλης ηλικίας-ανάπηροι και μετά τα αμάξια.. Δηλαδή, το ζήτημα είναι πρώτιστα ανθρωπιστικό-πολιτικό και όχι αστυνομικό. Παρά τις πρόσφατες προσπάθειες του Δήμου να βρεθούν τουλάχιστον 500 τ.μ.(!!) πάρκινγκ μέσα στα βουνίσια χωριά, που είναι αδύνατον των αδυνάτων.. Στο επόμενο τα ξαναλέμε, πιο αναλυτικά..
Εφόσον, λοιπόν, αυτά τα ανυπέρβλητα κυκλοφοριακά, και πάρα πολλά άλλα ειδικότερα, εμφράγματα θα πάρουν καιρό για να ξεπεραστούν, χρειάζεται μία πιο άμεση επέμβαση bypass προς τα παρθένα ακόμη βορεινά μέρη. Επανερχόμενοι στα καλά μαντάτα, λοιπόν, από τα διεθνή φόρα, επηρεάζουν ήδη πολύ θετικά την συνολική τουριστική αγορά και μας φέρουν πολύ αισιόδοξα μηνύματα και για την επόμενη χρονιά.
Αλλά εξ αιτίας και της περσινής και της πρώιμης τουριστικής βουτιάς και της αχαλίνωτης πλανητικής ακρίβειας, κάποτε αυτά τα σκαμπανεβάσματατα θα πρέπει να βάλει σε σοβαρές σκέψεις, όσους ασχολούνται με τον τουρισμό για να αποφεύγονται, κατά το δυνατόν.. καταλαγιάζοντας τα ουκ ολίγα δημόσια αρνητικά για να διατηρηθεί το λαμπρό μομέντουμ, που είναι και ο σκοπός του παρόντος και του επομένου πονήματός μας.. Φαίνεται, όμως, οι ξεχωριστές ισχυρές δυνατότητες του πάνω και του κάτω νησιού, όπως είναι δρομολογημένες μέχρι σήμερα, απεδείχθη δεν ωφελεί κανένα, παρά την συγκινητική ανάδειξή τους, που ανεβάζουν την Κάρπαθο στα επουράνια..
Φαίνεται “Οι πρωτόγονες”, καρπάθικες συνθήκες, ακόμη, αρέσουν στους “βιομηχανοποιημένους” επισκέπτες μας. Αλλά σε αντίθεση, οι ντόπιοι και οι ξένοι δεν παύουν να καταγγέλλουν στις αξιόλογες ηλεκτρονικές μας εφημερίδες και στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης την σωρεία των τρωτών δημοσίων υποδομών και των υποστελεχομένων υπηρεσιών.
Τούτες οι συσσωρευμένες ελλείψεις-προβλήματα, όσο δύσκολα κι αν είναι, πιστεύουμε δεν είναι άλυτα.. αν ένωναν με καλοπροαίρετες διαθέσεις, μονοιασμένα, τα παντοειδή αιτήματα του Δήμου, τους επόμενους εκλεγμένους δημοτικούς άρχοντες και όλους τους φορείς, συμπολιτευόμενους και αντπολιτευόμενους για να βγάλουν τον τόπο από τις τριτοκοσμικές καταστάσεις, αξιοποιώντας και τους ουρανοκατέβατους ύμνους τόσων εξω-εσωχώριων, μα και τις ανώτατες κυβερνοκατέβατες αρωγές του συμπατριώτη μας Γιώργου Γεραπετρίτη..
Όμως, την εποχή που πάνε να πάρουν κάποιες ανάσες ζωής από τα ψίχουλα του bypass από τον μαζικό υπερτουρισμό των ναυαρχίδων νησιών, η πολιτεία τα ξαναπιάνει από τον λαιμό.. Προσπαθεί να βγάλει άχρηστα τα 4 στρέμματα για οικοδομές, ακόμα και στα μικρά άγονα νησιά.. Να έχουν και να αποδείξουν ότι έχουν πρόσοψη σε αναγνωρισμένο δρόμο.. καλά η πολιτεία ακόμα θα πρέπει να ταλαιπωρεί ολόκληρο τον πληθυσμό της επαρχίας;
Και αεροφωτογραφίες και drones και νέες τεχνολογίες δεν υπάρχουν για να τα διαπιστώνει η ίδια; Δρόμους στα άγονα, μα τότε θα ήτανε άγονα;
Τα βγάζει-δημεύει δασικά από κάποιους θάμνους σχινο-ασπαλάθους.. Στις ομπρέλες και στις παραλίες βάζει πολλά κουμάντα, αντί του ενός, και δημιουργείται χάος, λένε, εσκεμμένα, αφού η πολιτεία συνεχίζει να τα αφήνει όλα αυτά μετέωρα, άλυτα.. Όλα αυτά τα πρωτοφανή, παρά(δ)ικα μεγενθυνοποιημένα στα μικρά μέρη-νησιά είναι ολοφάνερα, ότι επιπροσθέτουν, άρον-άρον, κι άλλα ασήκωτα βάρη στους αγονονησιώτες και δεν μένει τίποτα άλλο παρά να τους σπρώχνουν να πιάσουν τα μάτια τους, φευγό..
Τα άγονα-ανάπηρα νησιά προτείνουν να εξαιρεθούν απ΄όλα τούτα τα νέα καθεστώτα-νόμοι, που είναι οι τάφοι τους, μέχρι, τουλάχιστον, να μπορούν να σταθούν και στα δυό τους πόδια.. Αυτό, λένε, επιβάλλει η κοινή ανθρωπιστική, εθνική, γεωστρατηγική, ενεργειακή, κ.τ.λ. λογική. Σε αντίθετη περίπτωση, εάν και οι επισκέπτες μας συνεχίζουν να βρίσκονται προ όλων αυτών και των νέων απροόπτων εκπλήξεων δεν θα τρωθούν ανεπανόρθωτα τα άγονα νησιά;
Οπότε, οι συνέπειες θα είναι οδυνηρές για το μέλλον, θα κοπούν για τα καλά τα μοναδικά οξυγόνα ζωής των νησιών. Οι στοχεύσεις μας, όπως ήδη είναι γνωστές, δεν είναι να περιγράφουμε, αλλά να προτείνουμε λύσεις-προσανάμματα για περισσότερες επεξεργασίες από τους εξειδικευμένους επιστήμονες για το καλό του τόπου μας. Πάντως, πέραν απ΄ όλα τούτα, τα προσωρινά πιστεύω, ανεμοκατάλαα, θα θέλαμε να προσθέσουμε κάποιους σταθεροποιητικούς παράγοντες που θα μπορούσανε να τα εξισορροπήσουν.
Όταν, λοιπόν, ένα πολύ ζωτικώτατο μέλος του οποιουδήποτε οργανισμού δεν λειτουργεί κανονικά, όπως είναι είναι το Βόρειο Κέρας του νησιού, επόμενον να πάσχει ολόκληρο το σώμα-Δήμος. Ειδικά όταν το υπόλοιπο Κάτω Μέρος υπερλειτουργεί, παθαίνει ασφυξία, π.χ. από τουριστική ταχυπαλμία και αναμένονται από καιρό εις καιρό εκρηκτικές καταστάσεις για να ξεθυμάνει.
Γι΄αυτό, ένα άλλο “υποσιτισμένο” σημείο αναφοράς του νησιού, ο Βορράς, μένοντας παραμελημένο, αντί να ερημώνει, μπορεί να αποβεί ο σωτήρας ολόκληρου του νησιού. Ενώ, προς το παρόν επηρεάζεται- καταδυναστεύεται θα έλεγα ο Βορράς και τανάπαλιν ο Βορράς τον Δήμο.. κυρίως λόγω της μεγάλης, απρόσιτης, κακοτράχαλης απόστασης αλλά και της χρόνιας έλλειψης στελεχικού δυναμικού στον Δήμο και υποδομών.
Έχουμε, λοιπόν, τρία αξεπέραστα γεγονότα.. από την μία η δύσβατη Φύση, από την άλλη η Κεντρική Διοίκηση δια του Καλλικράτη και τρίτο αφήνει ανήμπορο τον Δήμο από πολλές απόψεις.. αλλά και τους μόνιμους αγονονησιώτες χρονίως σε αναμμένα κάρβουνα. Άρα, θα πρέπει αντί να τα αντιμετωπίζουμε ως ΕΝΙΑΙΟ ΑΛΥΤΟ φυσικό- δημοτικό- δημοσιοκεντρικό- διοικητικό πρόβλημα θα μπορούσαμε να τα εκλάβουμε σαν χωριστά δεδομένα, όπως είναι, που αντί να επηρεάζει το ένα το άλλο τόσο πολύ αρνητικά, τουναντίον να αλληλοεπικαλύπτουν συνολικά αρκετούς τομείς που, εκ των πραγμάτων, δεν μπορούν να συνυπάρχουν.
Αυτές οι ενδογενείς διαφοροποιήσεις της Πάνω και της Κάτω Καρπάθου θα προτάσουν μίαν άλλη πιο ολοκληρωμένη πραγματικότητα και πάνω απ΄όλα τουριστική, παρά από την σημερινή λειψή, η μία “τροφοφουλαρισμένη” και η άλλη “πεινασμένη”.
Και γι΄αυτό πιστεύουμε όχι μόνον δεν θα έχει καμία επίπτωση το νέο άνοιγμα του Βορρά, απεναντίας, επειδή ο Νότος έχει κορεστεί από πολλές απόψεις, άρα, η αμοιβαιοποίηση της νέας αμφίδρομης τουριστικής και λοιπής διακίνησης των επισκεπτών, κ.ά. θα αποκτήσει πολλαπλές θετικότατες διαστάσεις. Έτσι, ο μεν Βορράς θα ικανοποιεί ένα επί πλέον κοινό με τις περισσότερο καλοδιατηρημένες τις αρχέγονες παρακαταθήκες, που η Νότια Κάρπαθος δεν μπορεί να τα προσφέρει στο ίδιο μέγιστο εύρος..
Πέραν από την Παραδοσιακή Πρωτοκαθεδρία η ευρείας κλίμακας πλούτου του Αρχαιολογικού, Οικολογικού Θαλάσσιου και Στεριανού, Ενεργειακού (Αιολικού στις Αστακίδες), Αγροτικού, κ.τ.λ. Πάρκων.. Έτσι θα ολοκληρώνεται η βεντάλια ενδιαφερόντων στον μέγιστο δυνατό βαθμό, προσελκύοντας και το μέγιστο δυνατό πλήθος πεντάστερων και τριάστερων τουριστών.. που το μέγιστο μέρος θα καταλήγει στα καταλύματα φιλοξενίας του Νότου, καθόσον ο Βορράς δεν διαθέτει αρκετά καταλύματα.. και παράλληλα σημαντικότερο μέρος του νότιου μέγα πλήθους θα συνεχίζει να κατευθύνεται προς την μίαν άλλη, με την νέα της αξιολάτρευτη μορφή, βορεινή πλευρά της Καρπάθου.
Παρουσιάζοντας, με τις ανανεωμένες προϋποθέσεις, μίας ακόμη νέας εισόδου υψηλών προδιαγραφών, δηλαδή, δύο διαφορετικές, “ενισχυμένες” όψεις του νησιού σε μία.. Ελπίζουμε να σας πείσαμε ότι τον κορεσμένο Νότο θα μπορούσε να τον ξεμπλοκάρει ο Βορράς, πολλαπλασιάζοντας και τα οφέλη για όλους και ειδικά για τον Δήμο. Τα πως και τα γιατί, δηλαδή οι ενιαίες, σωτήριες λύσεις, νομίζουμε, είναι πολύ απλές και ελάχιστα δαπανηρές, που θα εκθέσουμε στο επόμενο..
Μάκης Ρήγας-Ρηγοπούλης. 5/9/2023.
Καρπαθιακά Νέα
