Η ζωή στην Κάρπαθο στην εποχή της ιταλικής κατοχής, αφηγημένη με τη γλώσσα του νησιού, μέσα από τη ζωή καθημερινών ανθρώπων με έμφυτη θυμοσοφία. Ένα ωραίο, συγκινητικό ταξίδι με το πλοίο «Ταξιάρχης» σ’ έναν κόσμο που λίγο γνωρίζουμε. Με μαεστρία και στοργή, ο συγγραφέας Μανώλης Λαμπρίδης μάς συστήνει ήρωες που δεν έμαθαν ποτέ πόσο ηρωική ήταν η ζωή τους…
Η Κυραννιά του Χατζημανώλη η μαμή, ο Κοσμάς ο καφετζής, οι ναυτικοί Μανωλιός, καπετάν Μιχάλης, Χαδιώτης μάς διηγούνται, ο καθένας με τον τρόπο του, αντίστοιχα την ανάγκη τους για ελευθερία, το κανάκεμα της θάλασσας, τις παγίδες της, τα τόσα μοναχικά βράδια στην τιμονιέρα,
Με πανταχού παρούσα την καρπαθιώτικη ντοπιολαλιά, μαθαίνουμε για μια… ασυνήθιστη συνήθεια του νησιού, την προίκα της κανακαράς, της πρωτότοκης κόρης δηλαδή, η οποία έπαιρνε όλη την περιουσία, αντιμετωπιζόταν σαν βασίλισσα: «Αν τύχει και είσαι πρωτοκόρη κανακαρά, σου ’χουν τον παράδεισο χτισμένο. Αν είσαι δεύτερη, τρίτη, τέταρτη, δουλεύεις για την πρώτη στον τρύγο, στο θέρος, στην τσάπα, παντού όπου κατοικεί η κόλαση. Και η πρωτοκόρη στο θρόνο της».
Ένα συναρπαστικό ταξίδι στις ψυχές καθημερινών ανθρώπων που έχουν να μας μάθουν πολλά για της ζωής τα γυρίσματα…
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
«Ήταν περίπου τέσσερις η ώρα απόγευμα όταν επέστρεψε ο Κοσμάς από τον Αφιάρτη. Ο Μανωλιός ήθελε να μείνει ακόμα λίγο στο καφενείο να πάει μια και καλή σπίτι να μην ξανακατεβαίνει.
– Μανωλιό!
– Έλα, Κοσμά!
– Έφαγες;
– Λίγο ψωμί με τυρί.
Ο Κοσμάς κρατούσε δυο λαχανοπίτια στο χέρι και του τα δίνει.
– Εσύ;
– Εγώ έφαγα τα δικά μου στον Αφιάρτη.
– Τι κάνει η παρέα;
– Κι αυτοί προβληματισμένοι όπως όλοι μας. Άμα έχεις το φούρνο σου, Κοσμά, θα φας και μια φέτα ψωμί ή λαχανοπίτι όπως τούτο δω νόστιμο. Είχε τελειώσει το ένα πιτί και το άλλο το έβαλε πίσω από τον πάγκο.
– Δε θα το φας αυτό; είπε ο Κοσμάς.
– Θα το πάρω της Αργυρώς.
Ο Μανωλιός έψησε καφέ και έκατσε στην παρέα που ήταν ο Μάρκος με άλλους τρεις. Στα τραπέζια οι καρέκλες σχεδόν γεμάτες από κόσμο και η κουβέντα για τον πόλεμο κρατούσε ακόμα, με τον καθένα να λέει τη δική του θεωρία.
– Μανωλιό!
– Τι είναι, Παρασκευά;
– Γλιτώσαμε από τη θάλασσα και κινδυνεύουμε να πνιγούμε σε μια πιρουνιά μακαρόνια!
– Έχεις δίκιο, καπετάνιο!
– Μέρες τώρα κουβέντα για τον πόλεμο δεν πήραμε από τα χείλη σου, Μανωλιό! του είπε ο Μάρκος.
– Για κάτι που δεν είναι σίγουρο πώς μπορώ να πω τη γνώμη μου;
– Εδώ αδειάσαν τα μαγαζιά ούλα. Τρύγησαν τις χαρουπιές. Αλάτι δε βρίσκεις στους αρούς που παστώνουν τις προβατίνες. Και μου λες ότι δεν είναι σίγουρο, Μανωλιό;
– Από ένα παλαρό σαν το Μουσολίνη το περιμένω. Αλλά να δω τους Ιταλούς να πολεμούν, δύσκολο μου φαίνεται.
– Γιατί το είπες αυτό, Μανωλιό;
– Ο Μουσολίνης έστειλε στα Δωδεκάνησα πολλούς δικούς του να τα κυβερνούν. Άλλους πάλι σαν εξορία, από εκδίκηση, επειδή ήταν εναντίον του. Αλλά στην Ιταλία οι περισσότεροι δεν τον χωνεύουν. Η ράτσα των Ιταλών δεν έχει σχέση με πολέμους. Αυτοί ζουν για να τραγουδούν με τα μαντολίνα. Όπλα θα πιάσουν;
– Πώς λοιπόν βουλιάξαν τα πολεμικά μας; ρωτά το Μανωλιό ο Μάρκος.
– Γιατί… Για να δείξει στους Γερμανούς ότι έχει δύναμη κι αυτός, πρόλαβε ο Γιάννης της Κατίγκως να πει πριν απαντήσει ο Μανωλιός. Δώκαν τα χέρια να είναι ο ένας δίπλα στον άλλο! Και οι δυο φασίστες του κερατά!
Ο θυμός του Γιάννη τον έκαμε να μην υπολογίζει την παρουσία αυτών που υποστήριζαν το καθεστώς του Μουσολίνη, και ελεύθερα πλέον ασκούσε κριτική εναντίον του φασισμού φέρνοντάς τους σε δύσκολη θέση. Άλλες φορές έφευγαν από το καφενείο, άλλες πάλι έμεναν για συλλογή πληροφοριών. Είχε πια βραδιάσει και τελευταίοι έμειναν ο Γιάννης με τον Κοσμά να κλείσουν το καφενείο».
Ο ΜΑΝΩΛΗΣ ΛΑΜΠΡΙΔΗΣ γεννήθηκε τον Φεβρουάριο του 1946 στην Κάρπαθο. Μετανάστευσε στην Αμερική το 1969 και επέστρεψε στην Ελλάδα το 1979.
Ζει ανάμεσα στην Κάρπαθο και τον Πειραιά και ασχολείται ενεργά με την πολιτιστική παράδοση του τόπου και ιδιαίτερα με την πλούσια μουσική παράδοση του νησιού.
Το βιβλίο «Ταξιάρχης – Μπάρκο προς τη θύμηση», βασισμένο κατά ένα μέρος σε μαρτυρίες συγγενών του, είναι το πρώτο του βιβλίο.
