Παναγιώτης Καρύδας. Ένας από τους πρώτους Επάρχους Καρπάθου και το δέσιμο του με το νησί

Παναγιώτης Καρύδας. Ένας από τους πρώτους Επάρχους Καρπάθου και το δέσιμο του με το νησί

 

του Μανώλη Δημελλά

Η ελληνική κυβέρνηση, από την ενσωμάτωση και μετά, έστειλε στην Κάρπαθο αρκετούς επιστήμονες με στόχο να οργανώσουν τη διοίκηση του νησιού. Ένας από αυτούς, που όμως έχει ξεχωριστή ιστορία, ήταν και ο πρώτος Έπαρχος Καρπάθου και Η.Ν. Κάσου, ο Σαμιώτης Παναγιώτης Καρύδας. Ξεχωριστή σχέση γιατί το νησί ή αν θέλετε ο ίδιος βρήκε ένα τρόπο να δεθεί με το τόπο και να γίνει Καρπάθιος εξ αγχιστείας.

Ο Παναγιώτης Καρύδας γεννήθηκε στην Σάμο το 1914. Πατέρας του ήταν ο Αναστάσιος Καρύδας, ο προϊστάμενος του τελωνείου στο λιμάνι της Σάμου. Ο Παναγιώτης αποφοίτησε από τη Νομική σχολή Αθηνών ενώ κατά τη διάρκεια της κατοχής είχε καταφύγει στην Αίγυπτο.

Στην επιστροφή του και αμέσως μετά την ενσωμάτωση, κατά τα έτη 1947-1950 ή 51, διετέλεσε ο πρώτος Έπαρχος Καρπάθου Η.Ν. Κάσου.

Όπως μας ενημερώνει ο  ιστορικός συγγραφέας της Καρπάθου κ. Μανώλης Κασσώτης, μετά την παράδοση της Δωδεκανήσου από τους Άγγλους στην Ελληνική Στρατιωτική Διοίκηση Δωδεκανήσου (31 Μαρτίου 1947), χρέη Στρατιωτικού Διοικητής Καρπάθου, συμπεριλαμβανομένης και της Κάσου, ανάλαβε ο λοχαγός Παναγιώτης Ψωμόπουλος, για μικρό χρονικό διάστημα.

Μετά από ένα περίπου μήνα Στρατιωτικός Διοικητής διορίστηκε ο αντισυνταγματάρχης Κωνσταντίνος Κυριαζάνος, στου οποίου τα καθήκοντα συμπεριλαμβάνονταν και τα χρέη Έπαρχου.

Μετά την Ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου με την Ελλάδα (7 Μαρτίου 1948) την Στρατιωτική Διοίκηση αντικατέστησε Πολιτική Διοίκηση με πρώτο Διοικητή τον Νικόλαο Μαυρή (Μάιος 1948) και ακολούθησε ο διορισμός πολιτικών έπαρχων, οι οποίοι ήταν ανώτεροι διοικητικοί υπάλληλοι απόφοιτοι της Πάντειου.

Πρώτος έπαρχος Καρπάθου διορίστηκε ο Λάμπρος Ζαχαρόπουλος, ένας αξιόλογος άνθρωπος, ο οποίος στην συνέχεια προήχθη νομάρχης σε κάποιο νομό της Βόρειας Ελλάδος. Όπως θυμάται ο Μανώλης Κασσώτης, μια χήρα γυναίκα πήγε και τον βρήκε να του παραπονεθεί γιατί δεν είχε τα χρήματα να πληρώσει τα σχολικά βιβλία του γιου της. Ο Ζαχαρόπουλος της έδωσε από τα δικά του.

Μετά την προαγωγή του Ζαχαρόπουλο και μέχρι τον διορισμό νέου έπαρχου, για ένα περίπου χρόνο, επαρχεύων διετέλεσε ο Παναγιώτης Καρύδας.

Το 1950 έπαρχος Καρπάθου διορίστηκε ο Ναπολέων Ξανθούλης, ο οποίος υπηρέτησε για αρκετά χρόνια μέχρι που μετατέθηκε στη Ρόδο στην Γενική Διοίκηση Δωδεκανήσου.

Νεαρός Έπαρχος στο νησί, ο Παναγιώτης Καρύδας ήταν ένα 34χρονο παλικάρι όταν γνώρισε την Καλλιόπη Καμπούρη. Η Καλλιόπη είχε συγγενική σχέση με τον Μητροπολίτη Καρπάθου Η.Ν Κάσου Γερμανό (Σταύρος Μαντούδης ή Μονωδιάδης ή Μονουδιάδης ή Μονιούδης), ο οποίος ήταν θείος της μητέρας της, Μαρίκας Καμπούρη. Ο Παναγιώτης και η Καλλιόπη το 1948 παντρεύτηκαν στο νησί. Η Καλλιόπη Καμπούρη (στη συνέχεια Καρύδα) από την πλευρά του πατέρα της, είχε καταγωγή τα Μαστιχοχώρια, την  Ελάτα της Χίου. Γεννήθηκε το 1924 στην Κωνσταντινούπολη έζησε για πολλά χρόνια στην Κάρπαθο. Μέχρι το θάνατο του Μητροπολίτη Γερμανού (26.2.1940) ήταν μαζί με τη μητέρα της υπό την προστασία του Μητροπολίτη.

Παναγιώτης και Καλλιόπη Καρύδα, Κάρπαθος 1949
Αρχείο Σάββα Καρύδα

Ο Παναγιώτης Καρύδας ολοκλήρωσε την αποστολή του στην Κάρπαθο και στη συνέχεια εργάστηκε στο υπουργείο Εσωτερικών σε διάφορες θέσεις. Συνταξιοδοτήθηκε το 1977 από θέση διευθυντή της νομαρχίας Κορίνθου.

Η βράβευση του Παναγιώτη Καρύδα με τον Αργυρό Σταυρό του Ερυθρού Σταυρού από τον Μητροπολίτη Κορίνθου Παντελεήμονα ,για το κοινωνικό του έργο στην Περιφέρεια της Ευρυτανίας που ήταν εκεί ως διευθυντής νομαρχίας. Αρχείο Σάββα Καρύδα

Για την κοινωνική του προσφορά τιμήθηκε από τον Ερυθρό Σταυρό με το Αργυρό Μετάλλιο, μια από τις δράσεις του ήταν η ίδρυση και λειτουργία οικοτροφείου, στο νομό Ευρυτανίας. Αρθρογραφούσε τακτικά την εποχή της ιταλοκρατιας σε εφημερίδες και περιοδικά, (Βήμα, Ταχυδρόμος, Καθημερινή.) Υπήρξε πατέρας 4 παιδιών 3 αγοριών και ενός κοριτσιού. Μάλιστα ο πρωτογιός τους γεννήθηκε στην Κάρπαθο το 1950, Πρόκειται για τον Αναστάσιο Καρύδα που υπηρέτησε επί πολλά χρόνια στο ελεγκτικό συμβούλιο της Ε.Ε στο Λουξεμβούργο.

Ο Παναγιώτης Καρύδας απεβίωσε το 1988 στην Αθήνα.