Φτάσαμε λοιπόν στη στιγμή που αποχαιρετάμε ένα βαπόραρο που για πολλά χρόνια στάθηκε παλικάρι. Πολλοί θα γκρινιάξουν, θα απαιτήσουν κάτι μεγάλο και νεότερο κι όλοι ελπίζουμε ότι σε λίγους μήνες ένα σύγχρονο πλοίο θα εξυπηρετήσει τα νησιά. Όμως η ιστορία ήδη έχει γραφτεί και το ΠΡΕΒΕΛΗΣ είναι το πλοίο που χειμώνα-καλοκαίρι, με όλους τους καιρούς, το πάλεψε και έδωσε τον καλύτερο εαυτό του. Κι αυτό χωρίς να ξεχνάμε τα όποια λάθη και τις αστοχίες.
Πέρασαν ένα σωρό ναυτικοί, καπεταναίοι, μηχανικοί, αξιωματικοί και πλήρωμα. Άλλοι καλοί κι άλλοι εξαιρετικοί, όλοι άνθρωποι που άφηναν τη ψυχή τους πάνω στα σίδερα του πλοίου. Όμως ο χρόνος πέρασε κι έκανε τον κύκλο του, στις ηλεκτρονικές κρατήσεις της ΑΙΓΑΙΟΝ ΠΕΛΑΓΟΣ, από τη Δευτέρα 11 Ιουλίου 2022, δεν υπάρχουν πια δρομολόγια.
γράφει ο Μανώλης Δημελλάς στα Καρπαθιακά Νέα
Οι αποχαιρετισμοί δεν ήταν ποτέ εύκολοι κι ίσως, ειδικά σε κείνους που δεν πιστεύουν ότι τα βαπόρια έχουν πάλλουσες ψυχές, να μην σημαίνουν και πολλά πράγματα. Ωστόσο το ΠΡΕΒΕΛΗΣ δεν είναι ένα συνηθισμένο πλοίο! Για αυτό άλλωστε και πολλοί καραβολάτρες το λένε και ΠΡΕΒΕΛΑΡΑ! Γιατί αντέχει, κατάφερε να σταθεί σε ένα από τα πιο δύσκολα περάσματα του Αιγαίου.
Το ΠΡΕΒΕΛΗΣ εκτελεί για πολλά χρόνια με συνέπεια την γραμμή στο Νοτιοανατολικό Αιγαίο (το τελευταίο διάστημα με συχνές τροποποιήσεις στο πρόγραμμα του) κατασκευάστηκε το 1980 στα Ναυπηγεία IMABARI SHIPBUILDING GROUP της Ιαπωνίας. Με πρώτο όνομα το FERRY ORANGE 2, αρχικά έκανε δρομολόγια συνδέοντας το Τόκιο με τα γύρω λιμάνια. Έχει μήκος μήκος 142,5 μέτρα, ενώ το πλάτος του τα 23,50 μέτρα και το βύθισμα του είναι 5,52 μέτρα.
Το 2000 έγινε μέλος στην οικογένεια της ANEK LINES και τότε ονομάστηκε ΠΡΕΒΕΛΗΣ. Φοράει δυο τετράχρονες πολύστροφες μηχανές τύπου V, η κάθε μια από 7.800 άλογα και μπορεί να αναπτύξει ταχύτητα γύρω από τα 18 ν.μ. την ώρα. Λεπτομέρειες που αφορούν τις δυο μηχανές, τα κατασκευαστικά και τα ιστορικά του στοιχεία, αφορούν κυρίως εκείνους που αναγνωρίζουν στα πλοία την καθαρόαιμη ψυχή τους. Για τους περισσότερους το κορμί του πλοίου απλά χτίζει το δρόμο ανάμεσα στις στεριές.
Το πέρασμα από το ΜΙΛΕΝΑ και το ΝΤΑΛΙΑΝΑ στον ΒΙΤΣΕΝΤΣΟΣ ΚΟΡΝΑΡΟΣ
Από το 1999 το ΒΙΤΣΕΝΤΣΟΣ ΚΟΡΝΑΡΟΣ κάνει το δρομολόγιο μέσω Κρήτης και μάλιστα αρχικά δίχως επιδότηση, μια φορά τη βδομάδα πιάνει τη Κάρπαθο. Από το 2003 και για εννιά χρόνια μπαίνει στο διαγωνισμό, διεκδικεί και παίρνει τη γραμμή της άγονης, μαζί με το άλλο πλοίο της εταιρίας το ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ. Όμως στο 2007 κάνει την εμφάνιση του η ΜΠΛΟΥ ΣΤΑΡ, μάλιστα, για ένα μοναδικό καλοκαίρι, το πλοίο έρχεται από Ρόδο, και είναι η χρυσή χρονιά για το νησί, που γεμίζει, μέχρι τα μπούνια, από τουρισμό. Η γραμμή συνέχισε να εξυπηρετείται με επιτυχία από τη ΛΑΝΕ με το ΠΡΕΒΕΛΗΣ. Ένας από τους πρώτους καπετάνιους, ο cpt Διαμαντής Παπαγεωργίου και το πλήρωμα του, έκαναν τα νησιά, Κάρπαθο και ειδικά τη Κάσο, να αποκτήσουν ξανά εμπιστοσύνη στη ελληνική ακτοπλοΐα.
Από τη μια λαχταράς να κλείσει η μπουκαπόρτα, να ακουστούν οι συριγμοί κι αμέσως να αρχίσουν οι συνειρμοί. Από την άλλη είναι ο άδοξα χαμένος χρόνος, κάτι που αφορά κυρίως τους απαίδευτους στα ταξίδια της άγονης γραμμής!
Δεν είναι κρουαζιερόπλοιο, δεν έχει νυχτερινά προγράμματα με μπαλέτα ή φαντεζί χορευτικά σόου, ούτε λαμπερά γυαλισμένα παρκέ πατώματα, όσο για την πισίνα του, αυτή παραμένει πάντοτε άδεια και κλειστή.
Όμως το πλήρωμα, αυτό αγωνίζεται σκληρά, πρώτα για την ασφάλεια, έπειτα την όσο δυνατόν άνεση των επιβατών κι ύστερα παλεύει για την ακρίβεια και τη συνέπεια του δρομολογίου, κάτι που ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, γεμάτο αυτοκίνητα και φορτηγά, λόγω των αυξημένων αναγκών των νησιών, το μπες-βγες από τα λιμάνια γίνεται με χρονόμετρο και καρδιοχτύπι.
“Ένα πλοίο παλιό και κουρασμένο, όπως ετούτο, θέλει περισσότερη προσπάθεια, πρέπει να το αγαπήσεις, αλλιώς δεν επιβιώνεις εδώ μέσα. Είτε από ναυτική κληρονομιά, είτε από ανάγκη επιβίωσης, πρέπει να αγαπήσεις το πλοίο, να γίνει σπίτι σου και να δεθείς μαζί του”. Μας είχε πει σε μια συνέντευξη του ένας από τους δεινούς καπεταναίους του ΠΡΕΒΕΛΗΣ, ο Cpt Βαγγέλης Στουραϊτης!
Αν υπήρχαν κάμερες με κλειστό κύκλωμα και οι επιβάτες στα σαλόνια μπορούσαν να βλέπουν ζωντανά την προσπάθεια και την αγωνία όλου του πληρώματος, τότε ίσως να αναθεωρούσαν πολλές από τις απόψεις τους για το ναυτικό επάγγελμα, για τα πλοία μα και τις κρατικές αρχές που σχεδίασαν και έφτιαξαν με τέτοια “εξυπνάδα” τα λιμάνια μας.
Αφήνω στην άκρη τους όποιους συναισθηματισμούς, μπαίνω στο ζουμί της θαλασσινής υπόθεσης, με μια σύνθετη απορία που χαρακτηρίζει τους θαλασσινούς της εποχή μας:
– Ενεργητική ή παθητική ναυτιλία;
– Τι από τα δυο επιλέγει ο σημερινός καπετάνιος, αλλά και τι ταιριάζει στην ακτοπλοΐα;
Αρκετοί πλοίαρχοι, από την ποντοπόρο ναυτιλία, πιστεύουν ότι η απίστευτη εξέλιξη, η ταχύτητα της τεχνολογίας που τρέχει τις ζωές μας, έχει λύσει τα χέρια και το μυαλό του καπετάνιου, τα σύγχρονα μέσα έχουν μειώσει το άγχος, την ανασφάλεια και την αγωνία.
Πράγματι, αυτό ισχύει για τα μακρινά ποντοπόρα ταξίδια, αντίθετα στις σύντομες διαδρομές του Αιγαίου, με δεδομένα τα δύσκολα και τις περισσότερες φορές ανάποδα λιμάνια, τα άγρυπνα μάτια του καπετάνιου και του πληρώματος, πρέπει να είναι κάτι παραπάνω από δεδομένα. Ειδικά στις αφίξεις και αναχωρήσεις από κάθε ένα νησί, τότε στο πλοίο μοιάζει να χτυπά ένας κρυφός συναγερμός. Μα δεν υπάρχει περιθώριο για το παραμικρό λάθος!
Όμως ο επιβάτης, με την είσοδο του στο ΠΡΕΒΕΛΗΣ, αυτόματα, χωρίς να το καταλάβει, ενσωματώνεται, γίνεται ένα μ’αυτό.
Θεωρεί σχεδόν αυτονόητα, όλα εκείνα που γίνονται με κόπο, κάποιες φορές με υπεράνθρωπη προσπάθεια.
Μα είναι κανόνας να κατεβαίνεις στον προορισμό σου και λίγο αργότερα να αφήσεις πίσω, να ξεχάσεις τη διαδρομή!
Αυτό είναι η σπουδαιότερη επιτυχία των πλοίων της ακτοπλοΐας και ειδικότερα εκείνων που κρατούν και μάχονται στις δύστροπες άγονες γραμμές.
Από την είσοδο στο γκαράζ τους καταλαβαίνεις, ξεχωρίζεις τους νησιώτες από τους εφήμερους ταξιδιώτες του καλοκαιριού, οι πρώτοι είναι φορτωμένοι με όλη τους την προίκα! Κάπως έτσι τραβάμε στα χωριά μας κι αυτό γιατί έτσι νιώθουμε ότι πάμε στο δικό μας κλειστό σπίτι και σα να θέλουμε να του κάνουμε τη χάρη, να νιώσει πως δεν είμαστε ψευτο-φιλοξενούμενοι, αλλά πάμε να το αρματώσουμε, να ζήσουμε πολλές στιγμές και να ανασύρουμε θύμησες μέσα στην αγκαλιά του.
Ειδικά οι ξενόφερτοι τουρίστες γουρλώνουν τα μάτια και απορούν με τις στριμωγμένες βαλίτσες στα αυτοκίνητα, τη «μάχη» που γίνεται στις αποθήκες, τα ψυγεία του πλοίου.Αν μάλιστα υπάρχουν και τρόφιμα για την κατάψυξη εκεί πρέπει να τρέξεις, να προλάβεις μια θεσούλα! Κράτησα το χαμόγελο και την ιώβεια υπομονή του ιδρωμένου πληρώματος στα γκαράζ του πλοίου.
Οι περισσότεροι από τους νησιώτες, σέρνουμε αμέτρητες βαλίτσες, τσάντες και τσαντάκια για τα ψυγεία, δηλώνουμε βιαστικοί, σα να χάνουν το σπουδαιότερο ραντεβού κι όμως μόλις παραδώσουμε τα μπαγκάζια μας περπατάμε αργά, τσεκάρουμε με χαμόγελο το εισιτήριο κι έπειτα ανεβαίνουμε με χάρη τις κυλιόμενες, ενώ με το ένα μάτι μετράμε τα λεπτά μέχρι την αναχώρηση και υπολογίζουμε την άφιξη μας.
Χαιρετάμε τον Πειραιά, τα καλά του και τον κάψωνα του, τραβάμε στο πρόγραμμα του πλοίου, Μήλος, Ανάφη, Κάσος, Πηγάδια κι αμέσως μετά Διαφάνι Καρπάθου, Ρόδος και επιστροφή, αυτό είναι το κοντό-γρήγορο δρομολόγιο της Δευτέρας! Συνολικά 18, 20-25 ώρες μέσα στο πλοίο, που είναι αρκετές για νιώσεις λίγο παραπάνω την αλμύρα.
Σε δυο εσωτερικά σαλόνια, στο εξωτερικό μπαρ, όπως και σε διάφορα σημεία του πλοίου, οι επιβάτες βρίσκουν μια γωνιά κι αράζουν. Κάποιοι χάνονται πάνω σε κουβέντες, έρχονται οι συναντήσεις και τα καλωσορίσματα που φέρνουν φρέσκα νέα ή πιο παλιές, ξεχασμένες ιστορίες.
Η θάλασσα ανοίγει την όρεξη στις μνήμες που μυρίζουν ιώδιο και γεννήθηκαν στην αλμύρα ενός παλαιότερου ταξιδιού! Λίγο πιο πέρα, άλλοι ταξιδιώτες, διαλέγουν τράπουλες, επιτραπέζια παιγνίδια ή ένα βιβλίο, που θα γίνει ο σύντροφος τους τις επόμενες ώρες που μοιάζει να μην υπολογίζονται.
Οι ανοιχτές τηλεοράσεις κερδίζουν τους πιο μοναχικούς, σχεδόν αυτόματα γεννιέται μια απορία:
– μα που πήγε; που να κρύφτηκε όλο αυτό το λεφούσι των ανθρώπων που συναντήσαμε στην είσοδο του γκαράζ;
Το μυστικό του ΠΡΕΒΕΛΗΣ είναι η ανοιχτωσιά του!
Αρκεί μια βόλτα στους διαδρόμους, λίγα βήματα γύρω από τις σκάλες και μια στάση στις κρυφές γωνίες του πλοίου, για να βεβαιωθεί και ο πιο άπιστος για την άνεση και την ευρυχωρία του ΠΡΕΒΕΛΗΣ.
Κάποτε έφτασε και η ώρα για το δείπνο, ακούσαμε την ανακοίνωση από τα μεγάφωνα και κάπως σαν υπνωτισμένοι τραβήξαμε στην τραπεζαρία σελφ-σέρβις. Δεν θα βρεις σούσι, ούτε ξενόφερτες επιρροές, εδώ κυριαρχούν οι ελληνικές γεύσεις με πρωταγωνιστή το ελαιόλαδο, την ελληνική κουζίνα στα καλύτερα της. Οι συνταγές και η τεχνική του μάγειρα θυμίζουν οικογενειακό τραπέζι, μια φιλοξενία που δεν την πολυσυζητάς, για κάποιο άγνωστο λόγο την θεωρείς αυτονόητη.
Εκείνοι που έχουν κρεβάτι τρυπώνουν στις καμπίνες τους, σα τους σαλίγκαρους, παίρνουν θέση μέσα στις κουκέτες, έτσι αποδεσμεύουν τους χώρους και τότε γίνεται η σιωπηλή μάχη του υπνόσακου. Οι πιο γρήγοροι από τους επιβάτες πιάνουν τις πιο βολικές θέσεις, οι υπόλοιποι περιμένουν να νυχτώσει, έπειτα βρίσκουν τη δική τους γωνιά κι απλώνουν μια κουβέρτα. Τις μικρές ώρες τις νύχτας, όσο κόσμο κι αν μεταφέρει, το πλοίο έχει μια απίστευτη ηρεμία.
Πιο ρομαντικοί αλλά και περισσότερο προετοιμασμένοι, εκείνοι που διάλεξαν τον ύπνο στο ανοιχτό κατάστρωμα, αγκαλιά με τους τετράποδους φίλους τους έχουν πρώτη θέση στη θάλασσα.
Το ΠΡΕΒΕΛΗΣ, όπως και κάθε πλοίο της ακτοπλοίας, είναι μια μικρή κοινωνία, μόνο που στην “άγονη” γραμμή αρκετοί από τους περαστικούς φιλοξενούμενους του έχουν πείρα και είναι υποψιασμένοι. Έχουν τα δικά τους πατήματα, γνωρίζουν τα μυστικά του και κείνο στέκεται βολικό και φιλόξενο, μοιράζεται τον κοινό χρόνο της μεταφοράς.
Για όλους εμάς, τους απέξω, μπορεί το ΠΡΕΒΕΛΗΣ να μην αλλάζει, όμως χρόνο με το χρόνο, δρομολόγιο με δρομολόγιο, μοιάζει να γίνεται σοφότερο, γιατί κερδίζει κάτι από την αύρα των ναυτικών του, όπως και χιλιάδων ταξιδιωτών, κουβαλά το άρωμα από τις πιο κρυφές γωνιές του Αιγαίου.
Το 1982, ο Κασιώτης συγγραφέας-δημοσιογράφος Νικόλαος Μαστροπαύλος παρουσίασε με έναν ανεπανάληπτο τρόπο την Άγονη γραμμή και τα πλοία που την παλεύουν. Έγραψε τότε:
«Η άγονη γραμμή έχει τον προστάτη της, τον Άγιο της. Στο έλεος του Αγίου καραβιού ζούμε», λένε συχνά οι κάτοικοι της.
Ο Άγιος τους γιορτάζει μια ή δυο φορές την εβδομάδα. Κείνες τις μέρες μπορούν να αρρωστήσουν, αλλιώς πρέπει να έρθει ελικόπτερο κι αν προφτάσει, να γεμίσουν τα μαγαζιά με τρόφιμα. Να κάνουν ουρές έξω από τα μανάβικα. Να στριμωχτούν στο ταχυδρομείο για να μάθουν νέα από τους ξενιτεμένους». (Εφημ. Ριζοσπάστης, 12 Δεκέμβρη 1982).
Από τότε μπορεί να άλλαξαν, να βγήκαν νέα καράβια στο Αιγαίο και οι ναυτικοί να φόρεσαν πιο όμορφες στολές. Η γραμμή ωστόσο παραμένει (άγνωστο το γιατί) «Άγονη»! Ενώ τα πλοία, όπως το γερασμένο Πρέβελης, αληθινό θεριό, είναι ο Άγιος, όπως γράφει ο Μαστροπαύλος, που γιορτάζει κάθε φορά που μπαίνει στα λιμάνια.
