Όλα τα παιδιά έχουν το δικαίωμα να μεγαλώνουν με ασφάλεια. Η προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική κακοποίηση γίνεται με την επαγρύπνηση, την πρόληψη, την ενημέρωση και τη συμμετοχή oλόκληρης της κοινωνίας στη δημιουργία ενός ασφαλούς περιβάλλοντος για τα ανήλικα άτομα.
Συμβουλές προς γονείς:
- Ενθαρρύνετε την ανοιχτή επικοινωνία με τα παιδιά σας νωρίς στην ανάπτυξή τους.
- Μάθετέ τα να σας λένε για οποιαδήποτε σωματική επαφή που ξεκινά από έναν ενήλικα και να σας εμπιστεύονται προβλήματα και συναισθήματα.
- Ενημερώστε το παιδί ότι μπορεί να σας μιλήσει για προβλήματα και ανησυχίες χωρίς εσείς να αντιδράσετε και να θυμώσετε.
- Παροτρύνετε τα παιδιά σας να σας μιλήσουν για όποιον τα πληγώνει ή τα φοβίζει ή τα κάνει να αισθάνονται άβολα.
- Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στα άτομα γύρω από τα παιδιά σας. Λάβετε υπόψη ότι ακόμη και οι «καλοί» άνθρωποι, οι άνθρωποι που εμπιστεύεστε, μπορούν να κάνουν άσχημα, βλαβερά ή λάθος πράγματα.
- Εμπιστευτείτε τα ένστικτά σας. Αρνηθείτε να αφήσετε τα παιδιά σας παρέα με αυτούς που δεν εμπιστεύεστε, ανεξάρτητα από το ποιοί είναι αυτοί.
- Συμπεριλάβετε πληροφορίες σχετικά με τη σεξουαλική επίθεση όταν διδάσκετε στα παιδιά σας για την ασφάλεια.
- Διδάξτε στα παιδιά σας, όσο το δυνατόν νωρίτερα, να φροντίζουν τις δικές τους ανάγκες, όπως το μπάνιο, το ντύσιμο και τη χρήση της τουαλέτας.
- Δώστε στα παιδιά σας την άδεια να αρνηθούν να υπακούσουν σε ένα μεγαλύτερο παιδί ή ενήλικα εάν πιστεύουν ότι αυτό που συμβαίνει είναι λάθος.
Για τα μικρότερα παιδιά, οι γονείς ας έχουν υπόψη τους τις 9 οδηγίες
των Justin και Lindsay Holcomb[1]:
1. Μιλήστε στο παιδί σας για το σώμα του.
Μια εξήγηση μπορεί να μοιάζει κάπως έτσι: «κάθε μέρος του σώματός σου είναι καλό, αλλά ορισμένα μέρη του σώματός σου είναι για σένα και δεν τα μοιράζεσαι».
2. Διδάξτε τα σωστά ονόματα των ιδιαίτερων μερών του σώματος.
Μπορεί να είναι άβολο στην αρχή, αλλά χρησιμοποιήστε τα σωστά ονόματα των μερών του σώματος. Τα παιδιά πρέπει να γνωρίζουν τα σωστά ονόματα για τα γεννητικά τους όργανα. Αυτή η γνώση δίνει στα παιδιά τις σωστές λέξεις για να κατανοήσουν το σώμα τους, να κάνουν ερωτήσεις που πρέπει να γίνουν και να μιλήσουν για οποιαδήποτε συμπεριφορά που θα μπορούσε να οδηγήσει σε σεξουαλική κακοποίηση. Προσδιορίστε ξεκάθαρα για το παιδί σας ποια μέρη της ανατομίας του είναι ιδιωτικά.
Εξηγήστε στο παιδί σας ότι «ορισμένα σημεία του σώματός σας δεν πρέπει ποτέ να τα αγγίζουν άλλοι άνθρωποι—εκτός από τις περιπτώσεις που χρειάζεστε βοήθεια στο μπάνιο ή όταν ντύνεστε ή όταν πηγαίνετε στο γιατρό». Μπορείτε να το κάνετε αυτό με μικρά παιδιά κατά τη διάρκεια του μπάνιου ή να βάλετε το παιδί σας να φορέσει ένα μαγιό και να τους δείξετε ότι όλες οι περιοχές που καλύπτονται από ένα μαγιό είναι «ιδιωτικές». Η αναλογία με το μαγιό μπορεί να είναι λίγο παραπλανητική επειδή παραλείπει να αναφέρει ότι άλλα μέρη του σώματος που μπορούν να αγγίζονται ακατάλληλα (όπως το στόμα, τα πόδια, ο λαιμός, τα χέρια), αλλά είναι μια καλή αρχή για τα μικρά να κατανοήσουν την έννοια των «προσωπικών περιοχών» του σώματός τους.
3. Ενθαρρύνετε την επικοινωνία με το παιδί σας.
Ενημερώστε το παιδί σας ότι μπορεί να σας πει εάν κάποιος το αγγίζει στα «προσωπικά μέρη» ή με οποιονδήποτε τρόπο που το κάνει να αισθάνεται άβολα (ακόμη και σε περιοχές που δεν καλύπτονται από το μαγιό) — ανεξάρτητα από το ποιος είναι το άτομο ή τι του λέει το άτομο. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας δεν θα έχει πρόβλημα αν σας πει ότι το έχουν αγγίξει ακατάλληλα – αντίθετα, θα είστε περήφανοι για αυτό που σας το είπε και θα το βοηθήσετε να ξεπεράσει την κατάσταση.
4. Μιλήστε για τα «αγγίγματα».
Να είστε ξεκάθαροι με τους ενήλικες και τα παιδιά σχετικά με τη διαφορά μεταξύ του αγγίγματος που είναι εντάξει και του αγγίγματος που είναι ακατάλληλο. Πείτε στο παιδί σας κάτι σαν: «Τις περισσότερες φορές σας αρέσει να σας αγκαλιάζουν, να σας χαϊδεύουν, να σας γαργαλάνε και να σας φιλούν, αλλά μερικές φορές δεν το κάνετε και αυτό είναι εντάξει. Ενημερώστε με αν κάποιος—μέλος της οικογένειας, φίλος ή οποιοσδήποτε άλλος— σας αγγίξει ή σας μιλήσει με τρόπο που σας κάνει να αισθάνεστε άβολα».
Διδάξτε στα μικρά παιδιά πώς να λένε: «Σταμάτα» και «Όχι άλλο». Μπορείτε να το επαναλάβετε αυτό, σταματώντας αμέσως όταν το παιδί σας εκφράσει ότι όλα έχουν τελειώσει με την αγκαλιά ή το γαργαλητό. Η αντίδρασή σας είναι αξιοσημείωτη για αυτά, καθώς δείχνει ότι έχουν τον έλεγχο του σώματός τους και των επιθυμιών τους.
Εάν υπάρχουν μέλη της ευρύτερης οικογένειας που μπορεί να δυσκολεύονται να κατανοήσουν τα οικογενειακά σας όρια, μπορείτε να εξηγήσετε ότι βοηθάτε τα παιδιά σας να κατανοήσουν την ικανότητά τους να λένε «όχι» σε ανεπιθύμητο άγγιγμα, κάτι που θα τα βοηθήσει αν κάποιος προσπαθήσει να τα πληγώσει. Για παράδειγμα, εάν το παιδί σας δεν θέλει να φιλήσει τον παππού, αφήστε το να δώσει ένα “take five” ή ένα άγγιγμα γροθιών.
5. Μη ζητάτε από τα παιδιά να εμπλακούν στα δικά σας συναισθήματα.
Χωρίς να το σκεφτόμαστε, μερικές φορές ρωτάμε ένα παιδί κάτι όπως: «Είμαι λυπημένος, μπορώ να σε πάρω μια αγκαλιά;» Αν και αυτό μπορεί να είναι αθώο στην πρόθεση, κάνει το παιδί να αισθάνεται υπεύθυνο για τα συναισθήματά σας και την κατάσταση της ύπαρξής σας: «Η μαμά είναι λυπημένη . . . Πρέπει να της φτιάξω τη διάθεση». Εάν κάποιος ήθελε να κακομεταχειριστεί ένα παιδί, μπορεί να χρησιμοποιήσει παρόμοια γλώσσα για να υποχρεώσει το παιδί να τον κάνει νιώσει καλύτερα και το παιδί μπορεί να το θεωρήσει αποδεκτό εάν αυτό είναι κάτι που κάνει αθώα μαζί σας.
6. Καταργήστε τη λέξη «μυστικό».
Εξηγήστε τη διαφορά ανάμεσα σε ένα μυστικό και μια έκπληξη. Οι εκπλήξεις είναι χαρούμενες και προκαλούν ενθουσιασμό, γιατί σε λίγο θα αποκαλυφθεί κάτι που θα φέρει μεγάλη απόλαυση. Τα μυστικά, αντίθετα, προκαλούν απομόνωση και αποκλεισμό. Όταν συνηθίζεται να κρατάμε μυστικά μόνο με ένα άτομο, τα παιδιά είναι πιο επιρρεπή στην κακοποίηση. Οι δράστες ζητούν συχνά από τα θύματά τους να κρατούν κρυφά πράγματα μεταξύ τους.
7. Αποσαφηνίστε τους κανόνες για το παιχνίδι «γιατρός».
Παίζοντας το γιατρό, στην αντίληψη των παιδιών, μπορεί τα ανθρώπινα μέλη να μετατραπούν σε παιχνίδι. Εάν τα παιδιά θέλουν να παίξουν τον γιατρό, μπορείτε να ανακατευθύνετε αυτό το παιχνίδι, προτείνοντας να χρησιμοποιήσουν κούκλες και λούτρινα ζωάκια ως ασθενείς αντί για το δικό τους σώμα. Με αυτόν τον τρόπο μπορούν ακόμα να χρησιμοποιούν τα εργαλεία του γιατρού τους, αλλά για να φτιάξουν και να φροντίσουν τα παιχνίδια τους. Μπορεί να χρειαστεί λίγος χρόνος για να κάνουν τη στροφή, αλλά απλώς υπενθυμίστε τους απαλά ότι δεν παίζουμε παιχνίδια, όπως οι γιατροί, με το σώμα μας. Εάν βρείτε το παιδί σας να εξερευνά το σώμα του με ένα άλλο παιδί, αντιμετωπίστε την κατάσταση ήρεμα και θέστε ξεκάθαρα όρια λέγοντας: «Φαίνεται ότι εσείς και ο φίλος σας συγκρίνετε τα σώματά σας. Φόρεσε τα ρούχα σου. Και να θυμάστε, παρόλο που είναι ωραίο να βγάζουμε τα ρούχα μας, κρατάμε τα ρούχα μας όταν παίζουμε».
8. Εαν όχι σε εσάς…
Προσδιορίστε στα παιδιά σας συγκεκριμένα άτομα τα οποία μπορούν να εμπιστεύονται, σε περίπτωση που δεν νιώσουν άνετα να μιλήσουν απευθείας σε εσάς. Δώστε τους την άδεια να μιλήσουν με αυτούς τους αξιόπιστους ενήλικες όποτε νιώθουν φόβο, άβολα ή σύγχυση σχετικά με τη συμπεριφορά κάποιου απέναντί τους.
9. Αναφέρετε αμέσως κάποια ύποπτη κατάχρηση.
Αφού έχετε διαβάσει αυτά τα βήματα, τώρα θεωρήστε τον εαυτό σας συνήγορο κατά της σεξουαλικής κακοποίησης στην παιδική ηλικία. Αναφέρετε οτιδήποτε γνωρίζετε ή υποψιάζεστε ότι μπορεί να είναι σεξουαλική κακοποίηση. Εάν δεν το κάνετε, είναι πιθανό να μην το κάνει κανείς άλλος.
Η εκπαίδευση των παιδιών σας και η παροχή κατάλληλων για την ηλικία πληροφοριών σχετικά με τη σεξουαλική κακοποίηση είναι ένας σημαντικός τρόπος για την πρόληψη της κακοποίησης. Αυτά τα εννέα πρακτικά βήματα θα σας βοηθήσουν να ενδυναμώσετε τα παιδιά σας ενάντια στη σεξουαλική κακοποίηση και θα τους δώσουν εμπιστοσύνη ότι μπορούν να έρθουν σε εσάς για βοήθεια και θα τα στηρίξετε.
[1] Ο Δρ. Justin Holcomb έχει επικεντρώσει την ακαδημαϊκή του καριέρα σε ζητήματα που σχετίζονται με τη σεξουαλική κακοποίηση και το σεξουαλικό εμπόριο. Μαζί με τη σύζυγό του, Lindsey, συνέγραψαν το Rid of My Disgrace: Hope and Healing for Sexual Assault Victims (Crossway, 2011) και Is It My Fault?: Hope and Healing for They Suffering Domestic Violence (Moody, 2014).
πηγή postmodern.gr