Ο Ι. Καραμπάτης γράφει στην εφ. ΠΡΟΟΔΟ για τις Μενετές! Πως πρωτοκατοικήθηκε και από που πήρε το όνομα το χωριό. Μας λέει λοιπόν ότι από την επανάληψη του ρήματος μένετε, μένετε… δόθηκε το όνομα στο χωριό Μενετές!
Στη wikipedia, αναφέρεται ότι “με βάση τοπική παράδοση ο βράχος που κτίστηκε το χωριό ταυτίζεται με το Μενοίτιο”.
Το όνομα του χωριού θα μπορούσε να δώσει τροφή σε λογοτέχνες και δημιουργούς, κρατά μυστικά και δεν αποκαλύπτει τις ρίζες του.
Ο Μηνάς Αλεξιάδης συμφωνεί με την άποψη του ερευνητή-συγγραφέα Ντίνου Μελά, “Η ετυμολογία του τοπωνύμιου Μενετές, παραμένει μέχρι και σήμερα άγνωστη. Δεν υπάρχουν στοιχεία που να μας βεβαιώνουν με πειστηκότητα για την ονοματοδοσία του χωριού”. (Η Κεντρική εκκλησία Μενετών Καρπάθου, σύντομη ιστορία. Μ. Α. Αλεξιάδης- Ν. Α. Μελάς)
“Μένετε βρε εγειά (εδώ) απούναι οι γονήοι σας”.
Είναι η λαϊκή και πιθανότερη εξήγηση, για το όνομα του χωριού από τον συγγραφέα Γ.Μ. Γεωργίου, στο βιβλίο του “Καρπαθιακά”. Από το ρήμα μένω, που γίνεται μένετε έτσι καταλήγουμε στις Μενετές!
Στην εποχή της πειρατείας οι ατέλειωτες επιδρομές δημιουργούσαν αίσθημα πανικού και φυγής. Το σημείο που επιλέχθηκε για την ανάπτυξη των Μενετών λόγω της απόστασης από τα παράλια αλλά και των γύρω βουνών, φαίνεται πως έδινε την ασφάλεια, όχι μόνο για παραμονή αλλά και αντιμετώπιση των επιδρομών.
Με μαντινάδες, ο ποιητής Βάσος Γεραπετρίτης, στο “Δοξαστικό στον τόπο που γεννήθηκα, Μενετές Καρπάθου” μας δίνει την ίδια εξήγηση του ονόματος:
Μια παλαιά παράδοση, άγραφη αναφέρει
από γενιά σε γενεά και από χέρι-χέρι.
Πως την πλαγιά του Αι-Λιά μόλις την επερνούσαν,
κάποιος φωνάζει δυνατά ΜΕΝΕΤΕ, τον ακούσαν.
Μένετε, ΄δω τους έλεγε, μένετε, τους προστάζει,
μένετε ΄δώ, πιο δυνατά, πάλι ξαναφωνάζει.
Κι έτσι εμείναν κι άρχισαν τα σπίτια τους να σιάζουν
κι όλοι μαζί, να μείνετε, άρχισαν να φωνάζουν.
Ίσως η εξήγηση του Τιτάνα να ηχεί στα αυτιά μας πολύ καλύτερα, ακούγεται πιο σπουδαία, σίγουρα πιο τρανή, ωστόσο αποδείξεις δεν υπάρχουν, κανείς δεν μπορεί με σιγουριά, να “υπογράψει” την δική του εκδοχή.
Για τους περισσότερο συναισθηματικούς, που αναγκαστικά, είναι μακριά από το νησί και το χωριό τους, όταν αντικρύζουν τον σκοτεινό ουρανό των πόλεων, ίσως να βλέπουν ένα κομμάτι των Μενετών. Για όλους αυτούς έχει αξία η φανταστική άποψη για την ύπαρξη ενός πλανήτη, που χάθηκε πριν χρόνια, ωστόσο θα έπρεπε να ονομάζεται “Μενοίτιος”.
Σύμφωνα με την Έρευνα του ερευνητή David Nesvorky, στην έρευνα του που δημοσιεύτηκε στο “The astrophysical Journal Letters”, πριν 4.5 δις χρόνια πρέπει να υπήρχε ένας ακόμη πλανήτης Αερίων ανάμεσα στον Κρόνο και στον Ουρανό. Κάποια στιγμή η τροχιά του ήταν πιο κοντά στο Δία με αποτέλεσμα η βαρύτητα του μεγάλου πλανήτη να στείλει στην εξορία αυτόν τον πλανήτη.
Αυτός ο μυθικός εξόριστος πλανήτης, αφήνει τη φαντασία να τρέξει, όπως ακριβώς και οι Μενετές. Διαλέγεται λοιπόν την εκδοχή που σας ταιριάζει περισσότερο. Όπου κι αν είστε την αφήνεται να συνοδεύει τα όνειρα σας.
Μανώλης Δημελλάς
