Φραγκίσκος Σοΐλης: Ο συλλέκτης που ζει στις ΗΠΑ και κρατά την ιστορία της ΚΑΣΟΥ στα χέρια του!

Φραγκίσκος Σοΐλης: Ο συλλέκτης που ζει στις ΗΠΑ και κρατά την ιστορία της ΚΑΣΟΥ στα χέρια του!

Ο Φραγκίσκος Σοΐλης πηγαίνοντας κάθε χρόνο σχεδόν στην Ελλάδα, έψαχνε και έβρισκε διάφορα παλαιά πράγματα του παππού του, ο οποίος στο παρελθόν ήταν επικεφαλής των δημογερόντων στο νησί του, την Κάσο, στα Δωδεκάνησα, που ήταν τότε υπό ιταλική κατοχή. Η συγκίνησή του ήταν πολύ μεγάλη, όταν μία από εκείνες τις φορές, βρήκε το μετάλλιο που είχε δοθεί από τη Στρατιωτική Διοίκηση Δωδεκανήσων στο νησί, με την ευκαιρία της Ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου στη Μητέρα Ελλάδα.

«Απ’ ό,τι ξέρω, το μετάλλιο αυτό, είναι το μοναδικό που σώθηκε σε όλα τα Δωδεκάνησα, γιατί τα άλλα χάθηκαν», θυμάμαι ότι μου είχε πει πριν χρόνια, ο Φραγκίσκος Σοΐλης. Στη μια του πλευρά αναγράφεται ότι στις 31 Μαρτίου 1947 ο αντιναύαρχος Περικλής Ιωαννίδης ύψωσε την ελληνική σημαία στα Δωδεκάνησα. Το μετάλλιο είχε επιδοθεί στον παππού του.
Μου είχε πει ακόμα, ότι είχε γίνει πανηγυρική τελετή κατά την οποία υψώθηκε η ελληνική σημαία στον παλαιό μύλο του νησιού. «Έχω ακόμα και εκείνη την ιστορική σημαία, που την φυλάω ως πολύτιμο κειμήλιο στην Κάσο», είχε προσθέσει με συγκίνηση. Και τα δύο κειμήλια, θυμάμαι ότι μου είχε πει τότε, ότι επρόκειτο να δωρίσει στο μουσείο του νησιού.

Στις 31 Μαρτίου 1947, ο Βρετανός διοικητής των συμμαχικών δυνάμεων Κατοχής Δωδεκανήσου, ταξίαρχος Α. Σ. Πάρκερ, είχε παραδώσει τη διοίκηση στον αντιναύαρχο Ιωαννίδη και άρχισε η μεταβατική περίοδος της Ελληνικής Στρατιωτικής Διοίκησης Δωδεκανήσου. Νωρίτερα, στις 10 Φεβρουαρίου, είχε υπογραφεί στο Παρίσι συνθήκη ειρήνης μεταξύ των συμμάχων και των συνασπισμένων δυνάμεων και της Ιταλίας, σύμφωνα με την οποία η Ιταλία εκχωρούσε στην Ελλάδα με πλήρη κυριαρχία τα νησιά της Δωδεκανήσου και τις παρακείμενες νησίδες. Στις 9 Ιανουαρίου 1948 με τον υπ’ αριθμόν 518 νόμο της Δ’ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων ορίστηκε ότι τα Δωδεκάνησα προσαρτώνται στο ελληνικό κράτος από τις 28 Οκτωβρίου 1947. Ως ημέρα της πανηγυρικής τυπικής ενσωμάτωσης ορίστηκε η 7η Μαρτίου 1948.

φωτογραφία Αντώνης Σοϊλης

«Έφερα μαζί μου το μετάλλιο πριν 5-6 χρόνια, ώστε να μη χαθεί κι αυτό», θυμάμαι ότι μου είχε αναφέρει όταν συζητήσαμε, ο Φραγκίσκος Σοΐλης. «Τώρα που βγήκα στη σύνταξη, συγκεντρώνω διάφορα παλαιά ιστορικά στοιχεία και τα βάζω σε μια σειρά, με σκοπό να τα δωρίσω στο Μουσείο της Κάσου. Μου έγιναν κατά καιρούς διάφορες προσφορές για να το δώσω αυτό το μετάλλιο, αλλά αρνήθηκα».

Ο Φραγκίσκος Σοΐλης μου είχε εξηγήσει, επίσης, ότι στο νησί της καταγωγής του, και στο χώρο όπου υπήρχε παλαιότερα η Αστυνομία, ήταν ένας μύλος. Εκεί υψώθηκε η ελληνική σημαία σε μεγάλη τελετή, όπου είχαν συγκεντρωθεί οι κάτοικοι του νησιού. Οι νέοι και οι νέες φορούσαν παραδοσιακές ενδυμασίες.

Πολλοί από τους Κασιώτες στην τελετή, είχαν έλθει από την Αίγυπτο, όταν έμαθαν ότι γίνεται η ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου στην Ελλάδα. Είχαν ορίσει μάλιστα και μια δημογεροντία, με εκπροσώπους από τις διάφορες περιοχές του νησιού. Πρόεδρος των δημογερόντων ήταν ο παππούς του, Φραγκίσκος Αντωνίου Σοΐλης, ο οποίος πέθανε το 1959.
Ο πατέρας του Φραγκίσκου Σοϊλη, Αντώνιος, ήταν ο πρώτος φωτογράφος της Κάσου, ο οποίος δημιούργησε σπάνιο αρχείο φωτογραφιών από την ιστορία και τη ζωή του νησιού.

Θυμάμαι, ακόμα, ότι ο Σοΐλης, μου είχε αναφέρει ότι είχε δωρίσει αρκετά πράγματα ιστορικού ενδιαφέροντος που φυλάχτηκαν τότε στο Δημαρχείο της Κάσου. Επρόκειτο για βιβλία του τέλους του 1.800, καθώς και διάφορα έγγραφα. Ένα από αυτά, απευθυνόμενο προς τους Κασιώτες, έχει την υπογραφή του Γάλλου μηχανικού και διπλωμάτη Φερδινάντε Λισέ, που ήταν επικεφαλής για τη διάνοιξη του Καναλιού του Σουέζ.

Για τη διάνοιξη του Καναλιού, είχαν εργαστεί πολλοί Κασιώτες της Αιγύπτου. Ο Φερδινάντε Λισέ, είχε ρωτήσει τους Κασιώτες, τι χάρη ήθελαν να τους κάνει για τη βοήθεια που είχαν προσφέρει. Και εκείνοι του είχαν ζητήσει να ονομαστεί «Νέα Κάσος» μια μικρή περιοχή της Αιγύπτου, πράγμα όμως που ποτέ δεν έγινε.
Ο Φραγκίσκος Σοΐλης, θυμάμαι ότι μου είχε πει, επίσης, ότι ένα από τα άλλα παλαιά βιβλία περιείχε ιστορίες Κασιωτών καραβοκύρηδων που είχαν πολεμήσει εναντίον των Τούρκων κατά το Ολοκαύτωμα της Κάσου, στις 6 Ιουνίου 1824. Είχε δωρίσει, ακόμα, διάφορους παλαιούς ιταλικούς χάρτες της Ελλάδος, στους οποίους δεν συμπεριλαμβάνονταν τα Δωδεκάνησα, τα οποία βρίσκονταν υπό ιταλική κατοχή.

Ο Φραγκίσκος Σοΐλης, από τότε που ήλθε στην Αμερική, είχε ασχοληθεί με τα εστιατόρια και υπηρέτησε για αρκετά χρόνια στο αμερικανικό Ναυτικό.
«Έχουμε μεγάλη ιστορία και πρέπει να τη διαφυλάξουμε και να την παραδώσουμε στις επόμενες γενιές, γιατί αποτελεί ανεκτίμητο θησαυρό», θυμάμαι ότι μου είχε τονίσει ο Φραγκίσκος Σοΐλης.

Πηγή: «Εθνικός Κήρυκας»

10.6.2024

Καρπαθιακά Νέα