Η νέα σχολική χρονιά ξεκινά την Τρίτη 1/9/2020 για τους εκπαιδευτικούς και πιθανόν την επόμενη Δευτέρα 7/9/2020 για τους μαθητές.
Μια χρονιά συνέχεια της προηγούμενης που ζήσαμε πρωτόγνωρες καταστάσεις λόγω της πανδημίας του κορονοϊού και τα σχολεία κλειστά σχεδόν στο 1/3 του διδακτικού χρόνου με μαθήματα εξ αποστάσεως και τελικά για 20 ημέρες τον Ιούνιο με εκ περιτροπής διδασκαλία.
Δυστυχώς η έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς γίνεται χωρίς να έχει αξιοποιηθεί στο παραμικρό ο χρόνος που μεσολάβησε από το κλείσιμο των σχολείων τον Ιούνιο. Μάλιστα ενώ τα μαθήματα έγιναν με τους μισούς μαθητές και όχι πάνω από 15 στην τάξη και ενώ τα κρούσματα ήταν λίγα, τώρα θα ξεκινήσουμε με μεγάλη αύξηση κρουσμάτων και με τους μαθητές στο σύνολό τους μέσα στην τάξη. Μόνο στα σχολεία δε θα σκεφτούμε την αναλογία τ.μ. και προσώπων σε μικρούς χώρους (κατά μ.ο. 30-35 τ.μ. για 17-20 μαθητές) και τη συνύπαρξη πολλών παιδιών και εκπαιδευτικών σε μικρούς αναλογικά χώρους.
Το Υπουργείο Παιδείας για δικούς του λόγους δεν προχώρησε στη μείωση του αριθμού των μαθητών ανά τάξη, τον αύξησε μάλιστα εν μέσω πανδημίας σε 25 στο νηπιαγωγείο και τις δύο πρώτες τάξεις του δημοτικού σχολείου, δεν φρόντισε για την έγκαιρη πρόσληψη καθαριστών/στριών με αποτέλεσμα η έναρξη των σχολείων να βρει πάρα πολλές σχολικές μονάδες χωρίς προσωπικό καθαριότητας, δεν ασχολήθηκε με την αναδιάρθρωση της ύλης ώστε να μην υπάρχει μεγάλο πρόβλημα σε περίπτωση κλεισίματος τάξεων ή και σχολείων σε ενδεχόμενη ύπαρξη κρουσμάτων, δεν φρόντισε για την πραγματοποίηση διαγνωστικών εξετάσεων από τους εκπαιδευτικούς και δεν διαμόρφωσε κανένα ουσιαστικό πρόγραμμα επιμόρφωσης στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Αναγνωρίζουμε στα θετικά ότι οι διορισμοί αναπληρωτών έγιναν σχετικά νωρίς λόγω της πανδημίας και μεγάλο μέρος αυτών θα είναι στα σχολεία την 1η του Σεπτέμβρη συν τους μόνιμους διορισμούς στην Ειδική Αγωγή.
Έχουμε καταγράψει τις ανάγκες των μαθητών που στερούνται πρόσβασης στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση και περιμένουμε να καλυφθεί το σύνολό τους. Πολλά παιδιά δυσκολεύονται για λόγους οικογενειακού περιβάλλοντος και οικονομικούς να παρακολουθήσουν μαθήματα με τον τρόπο που έγιναν Μάρτιο – Μάιο πέρυσι.
Απαιτείται μια ολοκληρωμένη παρέμβαση στο μέτρο του δυνατού, προς το παρόν θα λάβουμε δύο μάσκες και ένα παγούρι για νερό για κάθε μαθητή, δε σχολιάζω τίποτα περισσότερο. Στην Ιταλία κάτι ξέρουν περισσότερο και πήραν πιο δραστικά μέτρα.
Το Υπουργείο Παιδείας αναφέρει ότι ο μέσος όρος των μαθητών ανά τάξη είναι 17. Συνυπολογίζει προφανώς το Διαφάνι με ένα σχολείο σε μια μεγάλη πόλη. Δυστυχώς τα περισσότερα τμήματα έχουν 22-25 μαθητές, τουλάχιστον στην Κάρπαθο λόγω δημογραφικού είμαστε τυχεροί στην ατυχία μας, τα περισσότερα τμήματα είναι κοντά στο 17.
Στο νησί μας η κατάσταση είναι πάντα λίγο πιο δύσκολη από το μέσο όρο στην ηπειρωτική Ελλάδα. Τα σχολεία λειτουργούν και προσπαθούν να ανταποκριθούν στο θεσμικό τους ρόλο στηριζόμενα στο μεγαλύτερο μέρος στο φιλότιμο των εκπαιδευτικών και τη στήριξη των Συλλόγων Γονέων, όπου υπάρχουν.
Μόνιμοι διορισμοί εκπαιδευτικού προσωπικού με εξαίρεση τους φετινούς στην Ειδική Αγωγή έχουν να πραγματοποιηθούν από το μακρινό πια 2010. Αυτό σημαίνει ότι την τελευταία δεκαετία στα Νηπιαγωγεία και Δημοτικά Σχολεία του νησιού και σε ένα σύνολο 55 θέσεων περίπου (μαζί με τις υποστηρικτικές δομές που απαιτούνται για τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες), οι μόνιμοι εκπαιδευτικοί είναι 12 και ολοένα λιγοστεύουν ενώ οι αναπληρωτές ανέρχονται σε 40+. Κάθε χρόνο η συντριπτική πλειοψηφία των εκπαιδευτικών αλλάζει και πλέον τα σχολεία δεν έχουν εκπαιδευτική και παιδαγωγική συνέχεια με δυσμενείς συνέπειες στο παρεχόμενο εκπαιδευτικό έργο. Ευτυχώς, επαναλαμβάνω, οι εκπαιδευτικοί θα είναι στο σχολείο την 1η του Σεπτέμβρη και όχι την ημέρα του αγιασμού όπως γινόταν συνήθως.
Η συντήρηση των σχολείων είναι αρμοδιότητα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Περιφέρεια και Δήμος πρέπει να ασχοληθούν κατά προτεραιότητα με το θέμα. Οι Σύλλογοι Γονέων με δωρεές και οι Διευθυντές των Σχολικών Μονάδων σε βάρος των λειτουργικών δαπανών προσπαθούν να κάνουν μικροεπισκευές και επιδιορθώσεις μικρής κλίμακας για να κρατήσουν τα σχολεία όρθια. Τα τελευταία χρόνια το πρόβλημα τείνει να εξελιχθεί σε μη αναστρέψιμο. Προσδοκούμε ότι ο Δήμος Καρπάθου, τώρα που η Δημοτική Αρχή έχει κλείσει χρόνο στην εξουσία, θα δει το θέμα πιο ζεστά. Αναγνωρίζουμε ότι καλή θέληση υπάρχει, έχουν γίνει σχετικές συναντήσεις με το Δήμαρχο, τη Δημοτική και τη Σχολική Επιτροπή Παιδείας και ενημερώσεις, πλέον περιμένουμε και έργο.
Η Καθαριότητα των σχολείων περνά από φέτος στο Δήμο Καρπάθου. Ήδη έχει εκδοθεί η σχετική προκήρυξη και αναμένεται η ολοκλήρωση της διαδικασίας και η τοποθέτηση του προσωπικού. Αυτή τη στιγμή μόνο ένα σχολείο έχει μόνιμη καθαρίστρια, τα υπόλοιπα τουλάχιστον στο ξεκίνημα της νέας χρονιάς ίσως ξεκινήσουν με προβλήματα.
Η χρηματοδότηση των σχολείων από το Υπουργείο Εσωτερικών μέσω του Δήμου Καρπάθου γίνεται με μεγάλη καθυστέρηση και γραφειοκρατικές διαδικασίες. Το θετικό ότι αποδίδεται στο σύνολό της στα σχολεία, μόλις γίνει η εκταμίευση και δεν κρατούνται ποσά για ανάγκες εξωσχολικές, όπως δυστυχώς κάνουν πολλοί Δήμοι στην υπόλοιπη Ελλάδα. Τα σχολεία έχουν να λάβουν μια δόση από το 2019 και όλες τις ως τώρα του 2020 (τρεις) σε μια εποχή που θα πρέπει να αντιμετωπίσουν πέρα από τα πάγια λειτουργικά τους θέματα και δαπάνες αγοράς υγειονομικού υλικού, αντισηπτικών κλπ εκτός από αυτά που αναμένεται να χορηγηθούν δωρεάν από χορηγίες και πιστώσεις που ανέφεραν οι Υπουργοί Παιδείας και Εσωτερικών.
Το σχολικό έτος 2020-2021 ξεκινά με τις δυσκολίες μπροστά. Τα σχολεία θα πρέπει να μείνουν ανοιχτά και να λειτουργήσουν σωστά. Στο σύνολό τους μπορούν να ανταποκριθούν και σε εξ αποστάσεως εκπαίδευση με ασύγχρονη ή σύγχρονη διδασκαλία, το θέμα είναι πόσοι μαθητές μπορούν να ανταποκριθούν από το σπίτι. Ο φυσικός τρόπος διδασκαλίας δυστυχώς δεν αναπληρώνεται. Πέρυσι μέσα σε μια εβδομάδα προσπαθήσαμε να ανταποκριθούμε στις ανάγκες που προέκυψαν. Γονείς και μαθητές προσπάθησαν εξίσου, ο Δήμος Καρπάθου βοήθησε αρκετά τον Ιούνιο που τα σχολεία λειτούργησαν. Ευτυχώς το χρονικό διάστημα ήταν μικρό, όλοι ελπίζαμε ότι θα τελειώναμε με τον κορονοϊό. Δυστυχώς τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν θετικά.
Τώρα ξεκινούμε από καλύτερη θέση και με εμπειρία. Δεν επαρκεί όμως αυτό, γιατί ο εκπαιδευτικός είναι μόνο ένα μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Απαιτείται και το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων και η Τοπική Αυτοδιοίκηση και οι Γονείς και το τοπικό περιβάλλον να ανταποκριθούν ο καθένας ξεχωριστά στο μέρος και το ρόλο που τους αντιστοιχεί. Να έχουμε μια μόνιμη σχέση εμπιστοσύνης. Και να περάσουμε στα έργα, αξιοποιώντας κάθε δυνατή εμπειρία.
Προβλήματα πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν καθώς τα σχολεία είναι ένας ζωντανός οργανισμός. Δε χρειάζεται γκρίνια και μιζέρια. Επειδή έχουμε να αντιμετωπίσουμε καταστάσεις και θέματα άγνωστα στο παρελθόν, απαιτείται καλή οργάνωση, θέληση, όρεξη για δουλειά και καλός συντονισμός όλων μας.
Ελπίζω να τα καταφέρουμε.
Ο Γιώργος Μάρκου είναι δάσκαλος και Διευθυντής του 1ου Δημοτικού Σχολείου Καρπάθου«Ποτίδαιον» από το 2011
