του ΘΕΟΔΟΣΗ ΠΕΛΕΓΡΙΝΗ
Είναι λογικό, όταν έχει συννεφιά, να περιμένει κανείς να βρέξει, καθόσον η ακολουθία αυτή έχει επαναληφθεί άπειρες φορές, κι όχι να προσδοκά να πέσει το μάννα εξ ουρανού, που σύμφωνα προς την Βίβλο, έχει συμβεί μια φορά όλη κι όλη στο απώτατο παρελθόν. Ένα γεγονός, με άλλα λόγια, αποκτά λογική ισχύ και γίνεται καθεστώς, εφόσον επαναλαμβάνεται σταθερά.
Η επέμβαση της αστυνομίας πριν από μερικές ημέρες στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, προκειμένου να τερματιστεί η κατάληψη που είχε επιβληθεί στις εγκαταστάσεις του, ήταν λογικά αναμενόμενο να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις από την πλευρά των φοιτητών, μια και επρόκειτο για ένα φαινόμενο που το έχομε δει να επαναλαμβάνεται σταθερά εδώ και αρκετές δεκαετίες. Όπως λογικά προβλέψιμη, επίσης, είναι η απόληξη και της νέας αυτής επέμβασης της αστυνομίας στο πανεπιστήμιο. Απλά, δεν θα γίνει τίποτε! Όπως τίποτε μέχρι τώρα ως προς την αντιμετώπιση της βίας και της ανομίας στα πανεπιστήμια δεν έχει επιτευχθεί με την συνδρομή της αστυνομίας. Εκείνο που θα προκύψει και θα μείνει τελικά μετά την επέμβαση στης αστυνομίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και τις συνακόλουθες βίαιες αντιδράσεις των φοιτητών είναι, με την συνδρομή των ΜΜΕ που επιζητούν διακαώς τον θόρυβο, οι δηλώσεις του αρμόδιου υπουργού, προκειμένου εμμέσως πλην σαφώς να ενισχύσει την δημοφιλία του στις προσεχείς βουλευτικές εκλογές, οι ατέρμονες συζητήσεις, οι οιονεί αναλύσεις και οι κακόηχες φωνές, μέχρι κάτι άλλο να έλθει μπροστά στην επικαιρότητα και να ολοκληρωθεί έτσι σιωπηλά και ατάραχα άλλο ένα κεφάλαιο του δράματος «Το πανεπιστήμιο, η βία και η αστυνομία».
Οι θλιβερές αυτές επισημάνσεις δεν σημαίνει βεβαίως ότι δεν υπάρχει βία και ανομία στα πανεπιστήμια και ότι δεν πρέπει να αντιμετωπιστούν. Κάθε άλλο, μάλιστα. Να αντιμετωπιστούν, όμως, από τα ίδια τα πανεπιστήμια που τις υφίστανται, και όχι από τις ξενόφερτες κατασταλτικές δυνάμεις της αστυνομίας, που το μόνο που κάνουν, όπως έχει δείξει η έως τώρα εμπειρία, είναι να τις συντηρούν ανακυκλώνοντάς τες κατά το δοκούν των κυβερνητικών προϊσταμένων τους και να προσφέρουν ύλη για πολιτική κατανάλωση και κουτσομπολιό στο διαδίκτυο και την τηλεόραση.
Η προτροπή να αναλάβουν τα πανεπιστήμια αφ’ εαυτών την υπεράσπιση της ασφάλειας των μελών τους και της ομαλότητας της λειτουργίας των είναι μια επιταγή ρεαλιστική. Δεν πρόκειται για ευχολόγιο, για κούφια λόγια. Ιδού δε ένα παράδειγμα, άγνωστο στην κοινή γνώμη, ως μη αρκούντως θορυβώδες για να προκαλέσει το ενδιαφέρον των ΜΜΕ της εποχής. Για την εξυπηρέτηση ορισμένων αναγκών στους Ολυμπιακούς Αγώνες των Αθηνών του 2004 είχαν στηθεί τρία κοντέινερ στην πανεπιστημιόπολη του ΕΚΠΑ, στην περιοχή του Ζωγράφου, όπου και εγκατελείφθησαν, με αποτέλεσμα να καταληφθούν παράνομα από αμφιβόλου ταυτότητος πρόσωπα και να λειτουργούν ως ενεργές εστίες υπόπτων συναντήσεων και αποθήκευσης επικίνδυνων υλών μέχρι τέλους του 2011, επί πρυτανείας Θεοδόση Πελεγρίνη. Αντί τότε το πανεπιστήμιο να καλέσει την αστυνομία να παρέμβει, φρόντισε το ίδιο με τις δικές του, κατάλληλα μεθοδευμένες στο πλαίσιο του νόμου δράσεις να επιτευχθεί η απομάκρυνση των κοντέινερ, η οριστική και αμετάκλητη απομάκρυνσή τους –για να μην αναφερθώ στην ύστερα πάλι από ενέργειες του πανεπιστημίου επίτευξη της ειρηνικής απελευθέρωσης της Νομικής Σχολής από τους 300 μετανάστες από την Κρήτη, οι οποίοι με αποκλειστική ευθύνη της τότε κυβέρνησης είχαν καταλάβει το κτήριο.
Ας μην υποτιμάμε τα πανεπιστήμιά μας. Έχουν και την βούληση και την ωριμότητα και την δύναμη να υπερασπιστούν το εκπαιδευτικό και ερευνητικό έργο τους πατάσσοντας την ανομία και αποβάλλοντας την βία από τους κόλπους των. Αρκεί, κατ’ αρχάς, να τα εμπιστευθούμε –με ειλικρίνεια, όμως: στην πράξη και όχι με λόγια ανέξοδα μεγάλα. Τα ίδιο κόμμα, μη λησμονάμε, που κυβερνά σήμερα κι έχει σηκώσει την σημαία της τήρησης της νομιμότητας στα πανεπιστήμια, ήταν στην εξουσία και το 2013. Τότε η κυβέρνηση, μέσα στην σαρωτική λαίλαπα των απολύσεων που επέβαλε η Τρόικα, απομάκρυνε από το ΕΚΠΑ, παρά τις εκκλήσεις του, και τους 38 όλους κι όλους φύλακες που διέθετε πετώντας τους με τις οικογένειές των στον δρόμο, με το ίδρυμα να μείνει πλέον ανυπεράσπιστο σε ληστρικές επιθέσεις. Πέρα από την ανυπόκριτη εμπιστοσύνη μας, όμως, τα πανεπιστήμια, προκειμένου να ανταποκριθούν στον εκπαιδευτικό και ερευνητικό ρόλο τους σε ένα περιβάλλον ομαλότητας και ασφάλειας, χρειάζονται να τους παρασχεθούν από την πολιτεία οι πόροι εκείνοι που θα τους επιτρέψουν να στελεχώσουν τις ανάλογες υπηρεσίες που θα παρέχουν ασφάλεια στα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας και θα διασφαλίζουν την ακεραιότητα της περιουσίας των.
Τα πανεπιστήμια, αν τους δοθούν τα μέσα και οι πόροι για να οργανώσουν το δίκτυο ασφαλείας των απέναντι στην βία και την ανομία, μπροστά στην πρόκληση της επιβίωσής των θα τα καταφέρουν, όταν μάλιστα τα αρμόδια όργανά τους θα ξέρουν ότι στο τέλος της ημέρας θα λογοδοτήσουν υπεύθυνα για τις όποιες ενέργειές των –πράγμα βέβαια που ουδόλως συμβαίνει με το καθεστώς των αστυνομικών επεμβάσεων˙ πόσες φορές, αλήθεια, δεν έχει συμβεί, όταν κάτι δεν πάει καλά με μια αστυνομική εισβολή σε πανεπιστήμιο, οι μεν να θεωρούν υπεύθυνους τους δε, και τελικά τον λογαριασμό να τον πληρώνει ο άμοιρος, ανυπεράσπιστος, φορολογούμενος πολίτης;
* Άρθρο του Θεοδόση Πελεγρίνη, Πρώην Υφυπουργού Παιδείας, Έρευνας & Θρησκευμάτων και Πρώην Πρύτανη του ΕΚΠΑ, για το Ελλάδα 24
