“Με απασχολεί η γυναικεία μοίρα, είχε αναφέρει σε μια παλαιότερη συνέντευξη η πολυγραφότατη και καταξιωμένη συγγραφέας κα Πιπίνου, και συνέχισε, μέχρι πριν κάποια χρόνια, όχι τόσο παλιά, υπήρχαν αντιλήψεις και έθιμα που καταδίκαζαν τις γυναίκες σε μια ζωή δύσκολη. Ήταν ανύπαρκτες στην κοινωνία τους. Αυτές οι γυναίκες μόνο πρόσφεραν στην οικογένεια χωρίς ανταπόδοση. Κάτι σαν δούλες δηλαδή. Το χειρότερο ότι οι ίδιες είχαν έτσι γαλουχηθεί που το θεωρούσαν φυσικό. Από αυτή τη μοίρα ήθελε να ξεφύγει η ηρωίδα στο βιβλίο μου «Το κορίτσι του Αλεσάντρο». Διαβάζοντας τη συνέντευξη της κα Πιπίνου στην Ελένη Γκίκα, για το www.fractalart.gr, αλλά και μόνο από την εισαγωγή του βιβλίου, η πρώτη σκέψη είναι πως δε μπορεί, κάποια σχέση θα έχει η συγγραφέας με την Κάρπαθο.
Η σύγχρονη Κάρπαθος μετρά αρκετούς αξιόλογους ποιητές και λογοτέχνες. Κάποιοι από αυτούς ξεχωρίζουν στο σύνολο των Ελλήνων δημιουργών κι αφήνουν ανεξίτηλο το χνάρι στη μνήμη και κυρίως στις ψυχές των αναγνωστών τους ειδικότερα αν αυτοί έχουν θαλασσινή αύρα στις αποσκευές των χρόνων τους. Ομολογώ λοιπόν ότι μέχρι ξεχώριζα την σπουδαία Καρπάθια ποιήτρια Ζωή Σαμαρά για το αστείρευτο ταλέντο και την απαράμιλλη τεχνική της. Ωστόσο μέσω της ξεχωριστής Καρπαθιάς συγγραφέως Σοφίας Παράσχου Χατζηδημητρίου μαθαίνουμε ότι και η Τίτσα Πιπίνου έχει καταγωγή από την Κάρπαθο!
Ζητήσαμε λοιπόν από την ίδια να μας μιλήσει να μας δώσει εικόνες από τη σχέση της με το νησί.
Η σχέση μου με την Κάρπαθο είναι βαθιά, έντονη και τόσο παλιά, σχεδόν όσο θυμάμαι τον εαυτό μου.
Είναι αξιοσημείωτο πόσο σημαδεύει πολιτισμικά τούτο το νησί όσους έχουν μεγαλώσει στη γη του. Αυτό φαντάζομαι συνέβη και με την μητέρα μου, που με μεγάλωσε με τη νοσταλγία της ιδιαίτερης πατρίδας της. Μου μιλούσε για τους ανθρώπους, για τα ήθη, τα πανηγύρια, τα φαγητά, τον πόλεμο και τους θρύλους λες και ήταν πραγματικές ιστορίες. Για όλα, έτσι που όταν γράφω δεν ξέρω αν κάποια είναι δικές μου μνήμες ή δικές της.
Αν και εγώ την Κάρπαθο τη γνώρισα παιδί στις καλοκαιρινές μου διακοπές, με σημάδεψε. Εκείνα τα καλοκαίρια της ελευθερίας που μπορούσα να κυκλοφορώ μόνη και ανεμπόδιστα με τα άλλα κορίτσια που έμεναν στα κοντινά σπίτια με αυτό της θείας που με φιλοξενούσε, δεν τα ξεχνώ. Κορίτσια κι αγόρια στην ηλικία μου πάρα πολλά, ένας παιδικός παράδεισος, που ακόμη όταν βρεθούμε μετά τόσα χρόνια μιλάμε για τότε. Αν και προερχόμουν απ’ ένα μεγαλύτερο τόπο, όπως η Ρόδος, η αίσθηση που είχα ήταν ότι πήγαινα σε ένα τόπο θαυμαστό, όπου όλα ήταν καλύτερα, πλουσιότερα και σπουδαιότερα απ’ όσα γνώριζα. Ήταν μεγάλη η έκπληξη μου Ήόταν πριν λίγα χρόνια μία απ’ τις συντρόφους εκείνων των χρόνων μου εξομολογήθηκε πως με περίμεναν με θαυμασμό για αυτό που εγώ έφερνα από τη Ρόδο. Αντίθετα εγώ θαύμαζα οτιδήποτε δικό τους, τα ρούχα, τη σκανδαλιά τους, τα απλά παιχνίδια, τις κατασκευασμένες με κουρέλια κούκλες. Ακόμη και με κονσερβοκούτια παίζαμε που σφηνώναμε στις σόλες των παπουτσιών μας και χοροπηδούσαμε κάνοντας σαματά εκνευρίζοντας τους μεγάλους. Θαύμαζα τον τρόπο που χόρευαν, σχεδόν στον αέρα, σε αντίθεση με τον δικό μου αδέξιο τρόπο. Ο τρόπος που ανταποκρίνονταν στη μουσική εκείνη την ώρα τις μεταμόρφωνε σε μυθικά πλάσματα. Δεν κατάφερα ποτέ να τις μιμηθώ.
Βέβαια αυτό που λέω ελευθερία, η πιο σωστά ασυδοσία, γιατί στο σπίτι μου δεν ήταν το ίδιο, με έκανε να παθαίνω σχεδόν κάθε καλοκαίρι ατυχήματα, που ακόμη φέρνω τα σημάδια τους. Το πιο δυσάρεστο ήταν όταν μετά το τελευταίο ατύχημα, όταν έκοψα μέσα στη θάλασσα το πόδι μου με σπασμένο γυαλί, μου απαγόρευσαν να πηγαίνω στο νησί, κάτι που με στεναχώρησε τόσο πολύ που το θυμάμαι ακόμη.
Αυτή η κουλτούρα, αν και εγώ την έζησα από δεύτερο χέρι, με έχει σημαδέψει βαθιά. Αυτό φαίνεται και στα βιβλία μου. Για παράδειγμα: από παιδί γνώριζα ότι θέλω να γράψω βιβλία. Παρ’ όλα αυτά ο καιρός περνούσε και εγώ πέρα από κάτι δοκιμές που έκανα κατά καιρούς και μετά κατέστρεφα τα γραπτά μου, δεν έλεγα να γράψω κάτι ολοκληρωμένο. Δεν υπήρχε προφανώς ένα θέμα να με εμπνεύσει. Είχα αρχίσει να απογοητεύομαι όταν άκουσα την ιστορία μιας τρίτης κόρης που η οικογένεια της έστειλε στα βουνά να βόσκει τα ζώα τους. Η εικόνα ενός κοριτσιού, μιας έφηβης, πιο σωστά, εξόριστης από την κοινωνία να ζει μόνη σε ένα σπιτάκι-στάβλο, καταδικασμένη να ζήσει έτσι τη ζωή της, χωρίς δικαίωμα στον έρωτα και σε ό,τι κάθε νέα γυναίκα ονειρεύεται για τον εαυτό της με έκανε να τρέξω στο γραφείο μου και να αρχίσω να γράφω εντατικά. Έτσι ολοκλήρωσα το πρώτο μου βιβλίο, τη «Γυναίκα της σκιάς» γεμάτο επίσης από διηγήσεις της μητέρας μου για την κατοχή και τον πόλεμο. Επίσης στο βιβλίο «Το κορίτσι του Αλεσάντρο» αναφέρω ξανά το θέμα της πρωτότοκης και της τρίτης κόρης. Είναι τόσο ιδιαίτερα τα ήθη της Καρπάθου που μπορούν να εμπνεύσουν κάθε συγγραφέα και νιώθω τυχερή για τη σχέση μου με το νησί.
Για μένα η Κάρπαθος, αν με ρωτάτε, είναι η χαρούμενη παιδική ηλικία, οι φιλοξενία, οι μυρωδιές από φαγητά που πλανώνται στα σοκάκια, η γεύση του χύμα παγωτού, τα όμορφα σπίτια, και πάνω απ’ όλα η μητέρα μου.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Η Τίτσα Πιπίνου γεννήθηκε και ζει στη Ρόδο. Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1994 με το βιβλίο Γυναίκα της σκιάς. Συνολικά έχει γράψει έντεκα μυθιστορήματα, ένα δοκίμιο και ένα βιβλίο για παιδιά. Διηγήματα και κείμενά της έχουν δημοσιευτεί σε ανθολογίες, λογοτεχνικά ημερολόγια και στον Τύπο, ενώ διατηρεί εδώ και χρόνια ραδιοφωνική εκπομπή για το βιβλίο. Το 2019 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Κλειδάριθμος Το κορίτσι του Αλεσάντρο, το οποίο συμπεριλήφθηκε στη βραχεία λίστα των Βραβείων Public το 2019, στην κατηγορία «Αξέχαστος ήρωας».
Η συγγραφέας αυτοσυστήνεται:
Γεννήθηκα στις 14 Φεβρουαρίου, δεν σας λέω πότε ακριβώς, μόνο ότι τότε η γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου δεν γιορταζόταν στην Ελλάδα ακόμη. Έμαθα ότι γεννήθηκα αυτή την σημαδιακή μέρα όταν ήμουν φοιτήτρια στην Αγγλία και μου έκαναν δώρα που έγραφαν: Saint Valentine’s day today…
Αγαπώ τα βιβλία, πάντα μου άρεσε από παιδί να διαβάζω ότι έπεφτε στα χέρια μου. Μυθιστορήματα, κόμικς, περιοδικά, τα πάντα.
Μου αρέσει να γράφω βιβλία, περνάω καλά την περίοδο που είμαι στη διαδικασία της συγγραφής. Δεν είμαι απ’ αυτούς που χάνω την επαφή μου με τον έξω κόσμο όταν γράφω, μπορώ να απαντώ στο τηλέφωνο, να βγαίνω για καφέ, να ταξιδεύω, αλλά στο μυαλό μου στριφογυρίζω τις ιστορίες των ηρώων μου. Είναι σαν να ζω δυο ζωές κάθε φορά.
Μου αρέσει πολύ και η μουσική και οι ταινίες.
Καρπαθιακά Νέα
