Αρκετοί θα θυμούνται τις φήμες που κυκλοφορούσαν το 1988, για τη δήθεν δημιουργία μιας Νατοϊκής βάσης στην άκρη του Αφιάρτη, ακόμη μια φορά ακούστηκαν το 1990, αλλά και 1995 διαδόθηκαν ακριβώς τα ίδια σενάρια. Με αποκορύφωμα τις δηλώσεις του τότε υπουργού Π. Καμμένου (2015), περί νέας Νατοϊκής Βάσης στην Κάρπαθο, ευτυχώς μέχρι σήμερα μείναμε στα παχιά λόγια!
Σήμερα ξεκινά ακόμη ένας κύκλος συζητήσεων και ακόμη μια φορά η κοινωνία του νησιού πιάνεται στον ύπνο! Με τον Δήμο και την Περιφέρεια, ως συνήθως, να μη γνωρίζουν τίποτα…
Βάσεις… Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Το 1953 υπογράφεται η πρώτη σύμβαση για την δημιουργία βάσεων στην Ελλάδα. Ο σχετικός νόμος αναφέρει “περί στρατιωτικών ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ”.
Τρια χρόνια μετά, το 1956, έχουμε νέα συμφωνία αυτή τη φορά “περί του νομικού καθεστώτος των εν Ελλάδι ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ”.
Το 1980 το τοπίο βάσεων καταγράφεται ως εξής: ΒΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ 7206 (R.A.B.C.), ΒΑΣΗ ΣΟΥΔΑΣ, ΒΑΣΗ ΓΟΥΡΝΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ, ΒΑΣΗ ΝΕΑΣ ΜΑΚΡΗΣ, ΒΑΣΗ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ (588 μονάδα), ΒΑΣΕΙΣ ΠΥΡΗΝΙΚΩΝ ΠΥΡΑΥΛΩΝ: Στην Αργυρούπολη (Κιλκίς), Γιαννιτσά, Κατσιμίδι κ.ά. ΝΑΥΤΙΚΕΣ ΒΑΣΕΙΣ: Σούδας, Γουρνών, Ν. Μάκρης, Πειραιά, Βόλου, Παλαιοκαστρίτσας, Καλαμάτας, Κυθήρων. ΒΑΣΗ ηλεκτρονικής κατασκοπείας στα Μέσα Μάνης. κλπ
Τον Οκτώβρη του 1982 άρχισαν νέες διαπραγματεύσεις για το καθεστώς των βάσεων, που διήρκεσαν εννέα μήνες, διακόπηκαν δεκάδες φορές, άλλες τόσες δόθηκε η εντύπωση ότι ναυαγούν, μα εν τέλει οδήγησαν σε «αίσιο τέλος», στις 15 Ιούλη 1983. Υπογράφηκε η λεγόμενη συμφωνία απομάκρυνσης των βάσεων.
Στις 23 Γενάρη του 1987, ο Ανδρέας Παπανδρέου στη Βουλή αναγγέλλει επίσημα την έναρξη νέων διαπραγματεύσεων για τις βάσεις επί μηδενικής βάσης και στις 24 Μάη της ίδιας χρονιάς, και πάλι ο πρωθυπουργός, ανακοινώνει ότι το νέο κείμενο που θα προκύψει από τις διαπραγματεύσεις θα μπει στην έγκριση του ελληνικού λαού με δημοψήφισμα.
Η συμφωνία για την παραμονή των βάσεων, που είχε καταληχθεί ήδη από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, αλλά δεν είχαν πέσει ακόμη οι υπογραφές, έγινε τελικό κείμενο συμφωνίας, που την υπέγραψαν στις 8 Ιούλη ο Αντώνης Σαμαράς ως υπουργός Εξωτερικών της ΝΔ και ο Ιωάννης Βαρβιτσιώτης ως υπουργός Άμυνας της ΝΔ και από την πλευρά των ΗΠΑ ο Ντικ Τσένεϊ, τότε υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ και ο Μάικλ Σωτήρχος, τότε πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα. Το νέο χαρακτηριστικό, η κατ’ έτος ανανέωσή της, γεγονός που συνεχίζεται ως τα σήμερα. (Στοιχεία από την εφημερίδα “Ριζοσπάστης”).
Πόσες φορές είπαν για το ΝΑΤΟ στην Κάρπαθο; Πρώτη κουβέντα γίνεται για την περιοχή στη Β. Κάρπαθο, στο Τρίστομο συζητούν λίγο πριν τη δεκαετία του 1960 για δημιουργία βάσης πυραύλων!
Η ιδέα για την στρατιωτική εκμετάλλευση του αεροδρομίου της Καρπάθου δεν είναι τωρινή. Οι πιο παλιοί θα θυμούνται τις φήμες που κυκλοφορούσαν από το 1988, για τη δήθεν δημιουργία μιας Νατοϊκής βάσης στην άκρη του Αφιάρτη.
Με την εκκίνηση των έργων εκσυγχρονισμού του αεροδρομίου από την 7η ΜΟΜΑ άρχισαν και οι ψίθυροι. Και οι μεν κυβερνητικοί έλεγαν ότι πρόκειται για παραμύθια, οι δε αντιπολιτευτικοί ανέπτυσσαν τρανές θεωρίες. “Γιατί άραγε κατασκευάζουν τόσο μεγάλο αεροδρόμιο;
Στα 2.100 μέτρα φτάνει το μήκος του διαδρόμου και 30 μέτρα το πλάτος, στ’ αλήθεια το χρειαζόμαστε”; Ψίθυροι και κουβέντες, που πνίγηκαν στο καρπάθιο πέλαγος.
Ο συγγραφέας Μάκης Εμ. Ρήγας έγραψε τότε στην εφ. Καρπαθιακή (7/1988) ένα μεγάλο άρθρο για το θέμα του αεροδρομίου Καρπάθου σε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα, της πρώτης παραγράφου, αναφέρει: “Αφότου ξεκίνησαν τα έργα της 7ης ΜΟΜΑ ξεκίνησαν κι έντονοι ενδοιασμοί. Τόσο μεγάλο αεροδρόμιο μόνο από το ΝΑΤΟ θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί και για το ΝΑΤΟ προορίζεται. Σε περίπτωση πολέμου η περιοχή μας θα είναι η πρώτη που θα γίνει ολοκαύτωμα…Αυτά και άλλα με πολλή δόση κομματικής εκμετάλλευσης ή διότι το νομίζουν περισσότερη εξάρτηση ή επειδή τόσες δεκαετηρίδες δεν το έφτιαξαν οι προηγούμενοι…”.
Μόλις τρια χρόνια αργότερα, το 1990, διαδόθηκε μια φήμη για μια νέα Ελληνοαμερικανική συμφωνία που προέβλεπε πυρηνικά όπλα σε κάποια νησιά μεταξύ αυτών και στην Κάρπαθο.
Αλλά και μέσα στο 1995 διαδόθηκε ακόμη μια αόριστη φημολογία για κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου και το όνομα της Καρπάθου ήταν και σε εκείνη τη λίστα!
Είναι φανερό ότι η στρατηγική θέση της Καρπάθου στον χάρτη κάθε τόσο την ανακατεύει με φήμες, ιδεοληψίες, θεωρίες αλλά και ανώνυμα και καμιά φορά επώνυμα και επίμονα τρολαρίσματα, που ταλαιπωρούν και πολλές φορές, δίχως κανέναν προφανή λόγο, δημιουργούν μια ενοχλητική αναστάτωση.
Πριν λοιπόν από την οποιαδήποτε σκέψη για “μεταφορά και εγκατάσταση Νατοϊκών δυνάμεων στην Κάρπαθο”, θα έπρεπε να ακούγεται και η άποψη των Καρπάθιων που ωστόσο δε φαίνεται να δίνουν μεγάλη σημασία για το θέμα!
5.8.2023
Καρπαθιακά Νέα
