Εταιρία Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης
Το Μεγάλο Λογοτεχνικό Βραβείο του έτους 2023 για την προσφορά της στα Ελληνικά Γράμματα και για το σύνολο του Λογοτεχνικού της Έργου θα απονεμηθεί στην Ζωή Σαμαρά
● το βραβείο διηγήματος, στην Μαρία Κουγιουμτζή, για τη συλλογή διηγημάτων FOREVER, εκδόσεις Καστανιώτη
● το βραβείο μυθιστορήματος, στον Γιάννη Νικολούδη, για το μυθιστόρημα, Άδειος τόπος, εκδόσεις Πατάκη.
● το βραβείο ποίησης, στην Ευτυχία Παναγιώτου, για την ποιητική συλλογή, Μύθοι για το τέλος του κόσμου, εκδόσεις Κέδρος.
Η Ζωή Σαμαρά γεννήθηκε στην Κάρπαθο. Ομότιμη Καθηγήτρια του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, δίδασκε μέχρι πρόσφατα, σε μεταπτυχιακό επίπεδο, Θεατρική Γραφή στο Τμήμα Γαλλικής και στο Τμήμα Θεάτρου και Ποιητική Γραφή στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας.
Το Δεκέμβριο του 1977 εξελέγη έκτακτη καθηγήτρια και τον Απρίλιο του 1980 τακτική στην Έδρα της Γαλλικής Λογοτεχνίας. Δίδαξε Γαλλική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Columbia της Νέας Υόρκης (1960-1965) και στο δημόσιο πανεπιστήμιο της ίδιας πόλης, το City University of New York (1965-1973), στο τελευταίο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο. (Από τον Ιούλιο του 1973 έως το Μάρτιο του 1978 αποφάσισε να αφοσιωθεί εξ ολοκλήρου στα παιδιά της.)
Δίδαξε Θεωρία της Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών: το 1987 στο Τμήμα Γαλλικής και το 1995 και 1998 στο Μεταπτυχιακό του Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης· Θεωρία της Λογοτεχνίας και του Θεάτρου στη Σ.Ε.Λ.Μ.Ε. και στο Π.Ε.Κ. Θεσσαλονίκης και Θεωρία του Θεάτρου (Ευρωπαϊκό θέατρο και σκηνοθετικές θεωρίες) στη Δραματική Σχολή του Κ.Θ.Β.Ε. (2004-2007). Αποδέχθηκε προσκλήσεις από πανεπιστήμια και κέντρα ερευνών του εξωτερικού για μαθήματα και διαλέξεις.
Τον Απρίλιο του 2001 έδωσε την τιμητική διάλεξη (conférence de prestige) στη Διδακτορική Σχολή του Πανεπιστημίου Stendhal – Grenoble 3. Το 2005 επελέγη από τους εκδότες της εφημερίδας Libération, για να συμμετάσχει στο αφιέρωμα για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Sartre (Supplément, 11 Μαρτίου). Από το 2008 έως το 2010 ήταν μέλος της διεθνούς ομάδας φιλοσόφων της ίδιας εφημερίδας. Δίδαξε Θεατρική Παιδεία στη Θεατρική Ομάδα του «Φιλολόγου» (1999-2002).
Έχει συνεργασθεί με θέατρα ως δραματολόγος και μεταφράστρια (Ακτίς Αελίου, Λύκη Βυθού). Αρχικά σπούδαζε στη Φιλοσοφική του Πανεπιστημίου Αθηνών, με στόχο να γίνει κλασικός φιλόλογος. Προτίμησε να συνεχίσει στο Πανεπιστήμιο Columbia της Νέας Υόρκης. Εκεί σπούδασε Ποιητική και Γαλλική-Συγκριτική Φιλολογία και απέκτησε τα πτυχία: Bachelor of Science, Master of Arts, Doctor of Philosophy. Εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή υπό την εποπτεία του γνωστού θεωρητικού της λογοτεχνίας Michael Riffaterre. Έχει πάρει τις εξής διακρίσεις:
Υποτροφίες του Πανεπιστημίου Columbia ΦΒΚ: χρυσό βραβείο αριστούχων για το πτυχίο Bachelor of Science (1959) Αργυρό μετάλλιο από το Δήμαρχο του Παρισιού (1987) 2 Τιμητικό παράσημο του Εθνικού Τάγματος της Αξίας (Officier de l’Ordre National du Mérite) από τον Πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας (1988) Διεθνές βραβείο Montaigne για τα 400 χρόνια από το θάνατο του φιλοσόφου (1992) από τη Société Internationale des Amis de Montaigne που εδρεύει στο Παρίσι Βραβείο από την Ένωση Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών για το βιβλίο Τα άδυτα του σημείου (2002).
Το ίδιο βιβλίο ήταν υποψήφιο (short list) για Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου. Έμβλημα του Δήμου Καρπάθου από το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου (26 Μαρτίου 2006). Εξελέγη επίτιμο μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων (Αθήνα, 2-4-2006). Επίτιμη Διδάκτωρ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (3-6 -2009) Πρόεδρος της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης (3-6-2013) Ήταν επίσημη προσκεκλημένη του Υπουργείου Εξωτερικών της Γαλλίας το Μάιο του 1992 στο Παρίσι για τα 400 χρόνια από το θάνατο του Montaigne. Αναφέρεται σε διεθνή Who’s Who. Δημοσιεύσεις της αναφέρονται στην Encyclopaedia Universalis στο λήμμα «Montaigne».
Έχει πάρει μέρος σε διεθνείς εισηγητικές επιτροπές για εκλογή καθηγητών (στα πανεπιστήμια Κύπρου, Virginia, Wisconsin και στο Institut Universitaire de France) και σε διεθνείς επιτροπές διδακτορικών διατριβών (Σορβόννη). Ήταν επίσης μέλος Διεθνών Επιτροπών Ανάγνωσης: των εκδόσεων Champion (Παρίσι) και των περιοδικών Gradiva (Παρίσι και Λισσαβόνα), Iris (Grenoble), Σύγκριση (Αθήνα). Ανήκε στη διεθνή ομάδα που πρότεινε τη θεωρητική προσέγγιση της μυθοκριτικής και έγραψε το σχετικό λεξικό (Παρίσι, 2005).
Τα 25-26 χρόνια που υπηρέτησε στο Αριστοτέλειο εκπονήθηκαν υπό την εποπτεία της περισσότερες από 40 μεταπτυχιακές εργασίες και 20 διδακτορικές διατριβές, με αντικείμενα τη Γαλλική Λογοτεχνία (συχνά στις σχέσεις της με την Ελληνική), τη Θεωρία της Λογοτεχνίας, τη Θεωρία του Θεάτρου, τη Θεατρική και τη Λογοτεχνική Μετάφραση.
Ίδρυσε το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τομέα Γαλλικής Λογοτεχνίας, το οποίο διηύθυνε μέχρι την υποχρεωτική συνταξιοδότησή της. Υπήρξε 3 διευθύντρια του Τομέα Γαλλικής Λογοτεχνίας (1982-1987, 1989-1992), πρόεδρος του Τμήματος Γαλλικής (1982-1986) και του Τμήματος Γερμανικής (1988-1990) και συγκλητικός (1984-1986)· πρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου Ξένων Γλωσσών και Φιλολογιών της Φιλοσοφικής Σχολής (1982-1983), Μέλος της Επιτροπής Εποπτείας του Γραφείου Δημοσίων και Διεθνών Σχέσεων, πρόεδρος Επιτροπής για τις εξετάσεις ξένων γλωσσών αποφοίτων Μέσης εκπαίδευσης για σπουδές στο εξωτερικό (1985), Γενικός Επόπτης Διδασκάλων Ξένων Γλωσσών, πρόεδρος του Βαθμολογικού Κέντρου Θεσσαλονίκης για τις εξετάσεις ειδικών μαθημάτων (1984), πρόεδρος της Επιτροπής γενικών εξετάσεων ειδικών μαθημάτων, πρόεδρος του Ειδικού Ταμείου Οργανώσεως Συναυλιών της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης (1986-1990), αντιπρόεδρος του Κρατικού Ωδείου (1988-1990) και του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος· μέλος ή πρόεδρος πολλών επιτροπών, όπως των Σχολικών Αγώνων Θεάτρου, του Πανελλήνιου Διαγωνισμού Ποίησης του Κιλκίς (πρόεδρος από το 1997), μέλος της Επιτροπής του Διεθνούς Διαγωνισμού Θεατρικού Έργου του Ιδρύματος Ωνάση για το 2006.
Για ένα σύντομο διάστημα διετέλεσε Διευθύνουσα Σύμβουλος του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, εκλεγμένη από το Διοικητικό Συμβούλιο. Από το 2013 έως το 2016 ήταν Πρόεδρος της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης. Έχει δημοσιεύσει επιστημονικές μελέτες σε διακεκριμένες εκδόσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό: Ενδεικτικά αναφέρονται τα ξένα περιοδικά: Revue d’Histoire littéraire de la France, Revue des Études Néo-helléniques, Iris, Bulletin de la Société des Amis de Montaigne (Γαλλία), Humanisme et Renaissance (Ελβετία), Oeuvres et Critiques (Γερμανία), Renaissance et Réforme (Καναδάς), French Review (Η.Π.Α.), συχνά ύστερα από προσωπική πρόσκληση.
Σε συλλογικούς τόμους και αφιερώματα. Ενδεικτικά αναφέρονται τόμοι που εκδόθηκαν στο εξωτερικό: Mélanges à la mémoire de V.-L. Saulnier, Γενεύη, Droz, 1984. Prose et Prosateurs de la Renaissance. Mélanges offerts à Robert Aulotte, Παρίσι, Sedes, 1988. Montaigne penseur et philosophe, Παρίσι /Γενεύη, Champion/Slatkine, 1990, Nombres et Littérature, Grenoble, Centre de Recherche sur l’Imaginaire, 1994. Lire les Essais de Montaigne, Παρίσι, Champion, 2001, Questions de Mythocritique. Dictionnaire, Παρίσι, Imago, 2005. 4 Γράφει κριτική βιβλίου σε ελληνικά και ξένα περιοδικά και στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία. Έγραφε επίσης στο Βήμα της Κυριακής. Δημοσιεύει ποίηση σε περιοδικά και έχει εκδώσει πέντε ποιητικές συλλογές. Το περιοδικό Connaissance des Hommes (Παρίσι) έκανε αφιέρωμα στην ποίησή της (Ιανουάριος 1997).
Το περιοδικό Οδός Πανός έκανε αφιέρωμα στο σύνολο του έργου της (17 Οκτωβρίου 1997), υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού (δημοσιεύτηκε στο τεύχος 97-98, Μάιος-Αύγουστος 1998, σσ. 94-133). Οι εκδόσεις Champion (Παρίσι / Γενεύη) δημοσίευσαν το 2005 συλλογικό τόμο προς τιμήν της με τον τίτλο, Le verbe et la scène. Travaux sur la littérature et le théâtre en l’honneur de Zoé Samara. Έχει συμμετάσχει σε πολλά διεθνή συνέδρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό: με ανακοινώσεις, ως πρόεδρος, ως υπεύθυνη για τη σύνθεση και τα συμπεράσματα των εργασιών, ως μέλος Επιστημονικών Επιτροπών, ως επίτιμο μέλος Επιτροπών. Διοργάνωσε δύο διεθνή συνέδρια. Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Μέρες έκφρασης και δημιουργίας» των Φίλων του Ιδρύματος Μελίνα Μερκούρη ήταν υπεύθυνη διοργάνωσης των ημερίδων «Το θέατρο στα σχολεία» (6 Μαϊου 2006) και «Θεατρικοί αγώνες στην εκπαίδευση» (27 Σεπτεμβρίου 2008). Εκφώνησε την εναρκτήρια ομιλία στη Συνάντηση Ευρωπαίων Ποιητών (Θεσσαλονίκη Πολιτιστική Πρωτεύουσα, 1997).
πηγή βιογραφικού εδώ
20.3.2024
Καρπαθιακά Νέα
