Ρόδος: Άγνωστες σελίδες ηρωισμού – Η Κατασκοπεία της Καρπάθου φωτίστηκε για πρώτη φορά
Με εξαιρετική επιτυχία πραγματοποιήθηκε στη Ρόδο η εκδήλωση με θέμα «Προεπαναστατική Περίοδος – Απελευθερωτικοί Αγώνες: Η Κατασκοπεία στην Κάρπαθο», που με αρτιότητα διοργάνωσε ο Παγκαρπαθιακός Σύλλογος Ρόδου, με την υποστήριξη της ΕΡΤ Νοτίου Αιγαίου αλλά και των Καρπαθιακή Νεων.
Για πρώτη φορά, παρουσιάστηκαν σε ευρύ κοινό άγνωστες σελίδες της ηρωικής, αλλά λιγότερο γνωστής ιστορίας της Καρπάθου, όταν, μέσα στα σκοτεινά χρόνια 1943–1944, η κατασκοπεία έγινε όπλο αντίστασης και προετοιμασία ελευθερίας.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με Δοξολογία στον Ιερό Ναό του Ευαγγελισμού Ρόδου, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Ρόδου κ. Κυρίλλου. Παρέστησαν ο βουλευτής Δωδεκανήσου Μάνος Κόνσολας, ο αναπληρωτής περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου Απόστολος Ασπράκης, ο πρόεδρος του Δ.Σ. Ρόδου Κυριάκος Κασάπης, καθώς και εκπρόσωποι των παροικιακών συλλόγων.
Ακολούθησε επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφάνων στη μνήμη των αγωνιστών.
Η κύρια εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο κατάμεστο Δημοτικό Θέατρο Ρόδου, σε ένα πρωινό συγκίνησης και υπερηφάνειας.
Ακούστηκαν μαντινάδες και τραγούδια, εμπνευσμένα από τις πράξεις των Καρπαθίων κατασκόπων, συνάντησαν ιστορικές ομιλίες και μαρτυρίες που ζωντάνεψαν τα γεγονότα και τις ανθρώπινες θυσίες της εποχής.
Στη μουσική, οι Νίκος Μ. Γιωργάκης (λύρα) και Γιάννης Ηλ. Λεντάκης (λαούτο), ενώ η Αναστασία Β. Βασιλάκη απέδωσε τραγούδια και μαντινάδες της Ειρήνης Γεργατσούλλη – Γιάννουστα, αφιερωμένες στην Καρπαθιακή κατασκοπεία.
Ξεχώρισαν οι μαντινάδες για τον ήρωα Χριστόφορο Λυτό, του οποίου η μνήμη παραμένει σύμβολο θυσίας, σε στίχους της Ρήνας Καλαφάτη – Λιτού.
Ομιλητές και σπάνιες μαρτυρίες
Την εκδήλωση προλόγισε η ακούραστη Ειρήνη Γεργατσούλλη – Γιάννουστα, πρόεδρος του Παγκαρπαθιακού Συλλόγου Ρόδου και συνταξιούχος εκπαιδευτικός.
Τον συντονισμό είχε ο πολυγραφότατος δημοσιογράφος Αριστείδης Ε. Μιαούλης, προϊστάμενος της ΕΡΤ Νοτίου Αιγαίου.
Ιδιαίτερη στιγμή αποτέλεσε η προβολή σπάνιου βίντεο με τον Βασίλειο Γεραπετρίτη, πατέρα του σημερινού Υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη, ο οποίος κατέθεσε πολύτιμες μαρτυρίες για την Επανάσταση της Καρπάθου.
Ακολούθησαν εισηγήσεις από διακεκριμένους ερευνητές και απογόνους των πρωταγωνιστών:
Ιωάννης Βασιλάκης, συλλέκτης και ιστορικός ερευνητής με πλούσιο συγγραφικό έργο.
Μανώλης Κασσώτης, μαθηματικός και συγγραφέας, ο σπουδαιότερος ιστορικός του 2ου Π.Π. για την Κάρπαθο.
Νίκος Κωνσταντινίδης, μελετητής της νεότερης ιστορίας της Καρπάθου και της Δωδεκανήσου.
Γεώργιος Οθείτης (βίντεο), οφθαλμίατρος και γιος του πρωτεργάτη Ιωάννη Οθείτη
Ιωάννης Αχιλλέα Πηλείδης, εγγονός του αρχηγού της Κατασκοπείας Δρ. Ιωάννη Μηνά Οικονομίδη
Γεώργιος Μ. Χαλκιάς, αρχιτέκτονας και γιος του Δρ. Μηνά Γ. Χαλκιά
Θεοχάρης Χαροκόπος (βίντεο), πρώην λυκειάρχης και συγγραφέας του βιβλίου «Η Κατασκοπεία στην Κάρπαθο – Το Μεσοχώρι ως Κέντρο της Κατασκοπείας»
Αναστασία Βδοκάκη-Βασιλάκη, εκπαιδευτικός η οποία παρουσίασε μοναδικό αφιέρωμα στον Μεσοχωριτη συνεργάτη του Χριστόφορου Λυτου, πιάστηκε από τους Γερμανούς και είναι ο μόνος Καρπάθιος που φυλακίστηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Νταχάου.
Μανώλης Δημελλάς, διευθυντής φωτογραφίας, αρθρογράφος και συγγραφέας, με έργο αφιερωμένο στην ιστορία και τον πολιτισμό της Καρπάθου.
Η εκδήλωση του πανγκαρπαθιακου Συλλόγου της Ρόδου αποτέλεσε μια σπάνια σύζευξη τέχνης, ιστορίας και μνήμης, που έφερε στο φως την αθέατη πλευρά της Καρπαθιακής Αντίστασης.
Μέσα από μαρτυρίες, ντοκουμέντα και συγκίνηση, οι Ροδίτες και οι Καρπάθιοι τίμησαν εκείνους που υπηρέτησαν την ελευθερία σιωπηλά – πίσω από τις γραμμές του εχθρού.
20.10.2025
Καρπαθιακα Νέα
