γράφει ο Γιώργος Ζαχαριάδης
Γιορτάζουμε στις 7 Μαρτίου την επέτειο της Ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου με τη Μητέρα Ελλάδα γιατί την ημέρα αυτή το 1948 επίσημα τα νησιά μας ενσωματώθηκαν στον εθνικό κορμό, αφού προηγήθηκαν πολλοί αιώνες σκλαβιάς. Γιατί , όμως, γιορτάζουμε την 7η Μαρτίου ως επέτειο της Ενσωμάτωσης και όχι την 31η Μαρτίου 1947, που ήταν η μέρα κατά την οποία έγινε η υποστολή της βρετανικής σημαίας και η έπαρση της ελληνικής και ουσιαστικά ήταν και τέλος της μακρόχρονης ξενικής κατοχής των Δωδεκανήσου ; Είναι ένα ζήτημα που συζητήθηκε πολλές φορές, απασχόλησε την μεταπελευθερωτική Δωδεκάνησο, αλλά και για κάποιο διάστημα και τη Βουλή των Ελλήνων όμως τελικά επεκράτησε η 7η Μαρτίου 1948 ως η ημέρα εορτασμού της ιστορικής επετείου.!.. Πάντως, γνωρίζω ότι ο Αριστοτέλης Παυλίδης ήταν από τους πολιτικούς της περιόδου εκείνης, οι οποίοι υποστήριζαν την 31η Μαρτίου 1947!..
Ποτέ δεν δόθηκε μια «επαρκής αιτιολογία» ,όσον αφορά την καθιέρωση της 7ης Μαρτίου. Κυρίως, στηρίχθηκε στο γεγονός ότι η Βουλή με το νόμο 518 αποφάσισε στις 9 Ιανουαρίου 1948 την προσάρτηση της Δωδεκανήσου στο Ελληνικό Κράτος και παράλληλα καθόρισε την 7η Μαρτίου 1948 ως ημέρας της επίσημης Ενσωμάτωσης.
‘Όμως στις 31 Μαρτίου 1947 (και αφού προηγήθηκαν σκληρές διαπραγματεύσεις με τους Συμμάχους) ο ταξίαρχος Πάρκερ υπέγραψε (στο κτίριο της σημερινής Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου) την παράδοση από τη Βρετανία στην Ελλάδα της Δωδεκάνησου ,παρουσία του αντιναυάρχου Περικλή Ιωαννίδη.
Αμέσως μετά ,στο Βωμό της Πατρίδας και παρουσία χιλιάδων κατοίκων της Ρόδου , από τον ιστό έγινε η υποστολή της βρετανικής σημαίας και η έπαρση της ελληνικής ,κάτω από τις ζητωκραυγές του πλήθους που παραληρούσε από ενθουσιασμό, ενώ ο δήμαρχος Γαβριήλ Χαρίτος και σύσσωμο το τότε δημοτικό συμβούλιο ,είχαν γονατίσει απέναντι από το Βωμό της Πατρίδας.!..
Αυτές τις ανεπανάληπτες στιγμές έζησα και εγώ ως μαθητής δημοτικού της Αμαραντείου Σχολής ,που μαζί με τους δασκάλους μας και φλογερούς πατριώτες Γεώργιο Ζίγδη-Παπαϊωάννου(πατέρα του πολιτικού Γιάννη Ζίγδη) και παπά-Αναστάση Κυριατσούλη ,είχαμε συγκεντρωθεί στο Μαντράκι και γονατιστοί παρακολουθούσαμε την τελετή της έπαρσης της ελληνικής σημαίας !.. Έχουν περάσει τόσα πολλά χρόνια και αυτή η σκηνή έχει μείνει ανεξίτηλη στη μνήμη μου, όπως και το «μπλέξιμο» στο σχοινί της ελληνικής σημαίας όταν ανέβαινε στον ιστό !…Το σχοινί ξέμπλεξε ο ιερολοχίτης Γιάννης Καντάς, ο οποίος σαν αίλουρος ανέβηκε στον ιστό !.. Είπαν όλοι ότι «κάτι κακό θα συνέβαινε» . Και ο θάνατος την επόμενη μέρα του βασιλέως Γεωργίου συνδυάστηκε με αυτό το περιστατικό !..
Ο βασιλιάς Γεώργιος ήταν τότε σοβαρά άρρωστος και όλοι περίμεναν το τέλος του. Και φυσικά δεν θα ήταν δυνατόν να παρευρεθεί στην τελετή της απελευθέρωσης της Δωδεκανήσου , όπως θα επιθυμούσε το φιλοβασιλικό καθεστώς της εποχής εκείνης , οπότε «πήγε πίσω» η επίσημη τελετή και προφανώς καθιερώθηκε η 7η Μαρτίου 1948 ώστε να είναι δυνατόν να έρθει όλη η βασιλική οικογένεια στη Ρόδο και να πάρει την ανάλογη δόξα ’Άλλωστε, τότε ο εμφύλιος πόλεμος βρισκόταν στο αποκορύφωμα του και το καθεστώς ήθελε να εκμεταλλευτεί το γεγονός. Είναι αυτό μια σημαντική εκδοχή.
Πράγματι στις 7 Μαρτίου 1948 ο βασιλιάς Παύλος (που διαδέχτηκε τον Γεώργιο) με τη βασίλισσα Φρειδερίκη ,τον διάδοχο Κωνσταντίνο και την πριγκίπισσα Σοφία (αργότερα βασίλισσα της Ισπανίας) ήρθαν στη Ρόδο και παρέστησαν στις εκδηλώσεις για την επίσημη-όπως είχε καθιερωθεί πλέον -επέτειο της Ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου με την Ελλάδα !.. Οι εκδηλώσεις ήταν πράγματι λαμπρές εκείνες τις μέρες, οι δε περιγραφές που έκαναν οι απεσταλμένοι των αθηναϊκών εφημερίδων είναι εκπληκτικές.
Προσωπικά αυτήν την εξήγηση μπορώ να δώσω γιατί έχει «αγνοηθεί» η 31η Μαρτίου 1947 που σήμανε και το τέλος της σκλαβιάς των νησιών μας από τους πάσης φύσεως κατακτητές !.. Η 31η Μαρτίου δεν περιλαμβάνεται καθόλου στο «επετειακό εορτολόγιο της Δωδεκανήσου» , ενώ αντίθετα περιλαμβάνονται-και δικαίως-η 8η Μαΐου 1945 (στη Σύμη) και η 9η Μαΐου 1945 (στη Ρόδο) που παρέδωσαν οι Γερμανοί τα Δωδεκάνησα στις Συμμαχικές Δυνάμεις και στους ¨Έλληνες Ιερολοχίτες, που ουσιαστικά ήταν και το τέλος του β΄ παγκόσμιου πολέμου. Σημειώνω ότι ο Γιάννης Ζίγδης κατέβαλε –δυστυχώς ανεπιτυχώς -προσπάθειες όπως η 8η Μαΐου 1945 , κατά την οποία ο στρατηγός Βάγκνερ υπέγραψε στη Σύμη την παράδοση των γερμανικών δυνάμεων κατοχής στους νικητές Συμμάχους την παράδοση των νησιών, καθιερωθεί ως παγκόσμια ημέρα εορτασμού της ιστορικής αυτής επετείου.
Με την ευκαιρία πρέπει να τονίσω ότι το 2017 ο τότε δήμαρχος Ρόδου Φώτης Χατζηδιάκος οργάνωσε εκδηλώσεις για να τιμηθεί η 31η Μαρτίου 1947 που επαναλήφθηκαν και τον επόμενο χρόνο. Δυστυχώς λόγω της πανδημίας δεν υπήρξε συνέχεια πέρυσι, αλλά ούτε προβλέπεται και φέτος.