Στην Πόμπια γεννήθηκε το 1797 ο Μιχάλης Καρούζος. Την επωνυμία «Κόρακας» πήρε από τους Τούρκους επειδή έπεφτε πάνω τους τούς στα γιουρούσια θυελλώδης και τους έφερνε την καταστροφή και το θάνατο.
Η παιδική του ηλικία μέχρι τα 18 του χρόνια μας είναι άγνωστη. Το μόνο που μας είναι γνωστό είναι ότι ήταν ζωηρός χαρακτήρας , οξύς και ατίθασος . Η δράση του αρχίζει όταν ήταν 18 ετών. Ο λαϊκός ποιητής ¨Βενέτικος¨ λέει «δεκαοχτώ χρονών τονε και βγήκε στο ποδάρι και σκότωσε έναν αγά που ητο παλικάρι».
Αγάς αυτός ήταν ο φοβερός Αλήκος ,το πρωτοπαλίκαρο όχι μόνο της Πόμπιας αλλά και όλης της Μεσσαράς .Ήταν Αγάς πλουσιότατος με πάρα πολλά κοπάδια αιγοπρόβατα .Βλέποντας ο Αγάς τον Μιχάλη να είναι ικανός στην φύλαξη των κοπαδιών τον πήρε βοσκό του. Σε μια ορεινή τοποθεσία στον Μπρικο έβοσκαν τα πρόβατα του αγά.
Μια των ημερών κάτω στον κάμπο ακούγονταν τουφεκιές , εμφανίζεται ο Αγάς πάνοπλος και έξαλλος εκεί που έβοσκε τα κοπάδια ο Μιχάλης και του λέει: «ακούς μωρέ πάλι τους δικούς σου τους ταυλόπιστους τι κάνουν?
Ο Μιχάλης προσπάθησε να τον ησυχάσει λέγοντας του ότι αυτός του είναι πιστός και τον θεωρεί σαν πατέρα του.Ο Αγάς προς στιγμή ησύχασε και ρώτησε το Μιχάλη αν έχει το μποχλίτη νερό , ο Μιχάλης έτρεξε να φέρει στον Αγά το μποχλίτη και ο Αγάς όπως ήταν διψασμένος έπινε το νερό κακαρολιστα.
Ο Μιχάλης καθώς ήταν γρήγορος αρπάζει τη χουρχούδα και και δίνει μια κατακέφαλα στον Αγά που το μόνο που πρόλαβε να πει ήταν «σκύλε και μ΄έφαες». Εν τω μεταξύ η χουρχούδα ανεβοκατέβαινε μέχρι και τον άφησε νεκρό.
Μετά το φόνο του Αγά κατέβηκε σαν νύχτωσε στην Πόμπια ζωσμένος με τα άρματα του Αγά και παρουσιάστηκε στον καπετάνιο του χωριού το Χουλογιάννη και σαν να επρόκειτο για το πιο φυσικό και ασήμαντο πράγμα του λέει: «σκότωσα τον αγά και φεύγω»
Από το επεισόδιο αυτό και μετά αρχίζει ο αρματολικός βίος του Καπετάν Μιχάλη Κόρακα. Από βουνό σε βουνό περνά στο Αμάρι και τον Αι Βασίλη , ασφαλές κρησφύγετο των αρματολών της Κρήτης. Για τα έργα και τις ημέρες του νεαρού κόρακα στα Σφακιά δεν υπάρχουν στοιχεία. Όταν όμως στην Ελλάδα κηρύχθηκε η επανάσταση του 1821 ξεσηκώθηκε και η Κρήτη και οι πρώτες συγκρούσεις έγιναν στα Σφακιά, τότε εμφανίζετε να πολεμά υπό τον κρυπτοχριστιανό Κουρμούλη κατά του Μουσταφά Πασά.
Από τα Σφακιά η επανάσταση εξαπλώνεται σε όλη την Κρήτη και παντού σχηματίζονται επαναστατικά σχήματα.
Ο Kόρακας κατεβαίνει τότε στην Μεσσαρά, καταρτίζει σώμα από 45 άνδρες και αρχίζει μια δράση πλούσια σε κατορθώματα –εξοντωτικά για τους τούρκους της μεσσαρας.
Από τα πρώτα του κατορθώματα της περιόδου είναι η απελευθέρωση 39 σκλάβων νεανίδων από τα χέρια έφιππων αιμοβόρων τούρκων τις οποίες είχαν αρπάξει από τα χωριά Πετροκεφάλι,Κουσέ και Φανερωμένη. Το γεγονός αυτό καθώς και άλλα μεμονωμένα γεγονότα ο λαϊκός ποιητής Βενέτικος τα τοποθετεί στο έτος 1825.
Ο Κόρακας περιβάλλεται από πλήθος παλικαριών όπου για το κάθε ένα έγραψε την δική του ιστορία.
Οι σπουδαιότεροι από αυτούς ήταν ο Τσακίρης ,ο Χουλάκης ,ο Αστρινός , ο Πετρογιάννης ,οΤσικριτζής ,ο Τυλιανάκης ,ο Μαστραχάς και πολλοί άλλοι.
Το 1826 τραυματίζεται ελαφρά στη μάχη της Μαλάξας. Το ίδιο έτος τον βρίσκουμε στην πολιορκία της Ακροπόλεως με τον Καραϊσκάκη.
Το 1827 έρχεται στην Κάρπαθο και στην Κάσο.Εκει με 69 κρητικούς Κάσιους και Καρπάθιους εξοπλίζει 3 μικρά πλοιάρια και πολέμησε κατά των τούρκων και των Αιγυπτίων στην περιοχή του Κρητικού και Λυβικού Πελάγους.
Επιστρέφει στην Κρήτη και συνεχίζει τον αγώνα μέχρι το 1828. Τοτε επιστρέφει στην Κάρπαθο και από κει στη Νάξο. Απο την Νάξο έρχεται στην Πελοπόννησο ,λαμβάνει μέρος στη μάχη του Νεοκάστρου όπου διακρίθηκε για την πολεμική του δράση.
Στο Άργος συγκέντρωσε Κρητικούς που βρίσκονταν στην Πελοπόννησο και υπό τον Καλλέργη συνετέλεσε στην καταστολή της στάσεως του Γιατράκου. Μετά την αποκατάσταση της τάξεως του δίδεται ο βαθμός του λοχαγού και 100 στρέμματα γης εκλεκτής εις την πρόνοια του Ναυπλιου.
Το 1834 τα εγκαταλείπει όλα και επιστρέφει στην Κρήτη όπου έλαβε μέρος στις επαναστάσεις του 1841 και 1858. Πραγματική εποποιία της Κρήτης είναι η μεγάλη επανάσταση του 1866-69. Τότε έπαιξε πρωτεύοντα ρόλο ως Γενικός Αρχηγός των 125 ανατολικών επαρχιών. Είναι τόση η αφοσίωση ο σεβασμός η αγάπη και η απεριόριστη εμπιστοσύνη των παλικαριών του προς τον αρχηγό τους που όλοι τον αποκαλούν Πατέρα.
Ο ρωσσοτουρκικός πόλεμος (1877-78) ξεσήκωσε πάλι την Κρήτη. Ο Κόρακας είναι πια γέρος 81 ετών. Τα χρόνια όμως δεν τον εμποδίζουν να τεθεί επικεφαλής του αγώνα στο νομό Ηρακλείου. Με την επέμβαση των ευρωπαϊκών δυνάμεων παραχωρούνται στην Κρήτη τα προνομία τη Χαλέπας και οι Κρητικοί ησυχάζουν για μερικά χρόνια.
Μετά το τέλος της επαναστάσεως επανήλθε στην Αθήνα όπου και τιμήθηκε από ιδιαιτέρως από τον Βασιλέα Γεώργιο τον Α’. Του δίδεται σύνταξη 10 εικοσίφραγκων και του παραχωρείται έκταση 15 περίπου στρεμμάτων.
Λίγα χρόνια αργότερα τα παρατάει όλα και επιστρέφει στο χωριό του όπου και πέθανε στις 28 Σεπτεμβρίου 1882 σε ηλικία 85 ετών.
Ο τάφος του σεμνός και απέριττος βρίσκεται στην πλατειά του χωριού Πόμπια παραπλεύρως της εκκλησίας του Αγ. Γεωργίου και του Ηρώου. Επί του τάφου υπάρχει η επιγραφή:
«έπρεπε στην ψηλότερη κορφή του Ψηλορείτη
το μνήμα του να γίνει
και να αφήσουν ανοιχτή πολεμική θυρίδα
τη νύχτα να σηκώνεται τον ύπνο του ν’αφήνει
και να φυλάει και νεκρός ακόμη την πατρίδα»
.
Πηγή: Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
