Η αναχώρηση του πλοίου, που ο Θεόδωρος ήταν μέλος του πληρώματος, έγινε στις 17 Ιουνίου του 1527 από το λιμάνι Σανλούκαρ της Αναδαλουσίας. Κυβερνήτης ο σκληροτράχηλο δον Πανφίλο ντε Ναρβάεθ με προορισμό της δυτικές ακτές του Μεξικού και της Φλώριδας, που τότε ήταν αποικίες του ισπανικού στέμματος. ο Θεόδωρος, αναφέρεται στο ημερολόγιο που κρατούσε ο ταμίας της αποστολής Αλβάρ Νούνιεθ Καμπέθα ντε Βάκα.
Νικόλαος Μαστροπαναγιώτης
Νικόλαος Μαστροπαναγιώτης
Ο πρώτος γνωστός Καρπάθιος που μετανάστευσε στην Αμερική, ήταν ο Νικόλαος Παναγιώτου Μαστροπαναγιώτης. Με ένα Κασιώτικο ιστιοφόρο έφτασε στην Τεργιέστη, απ’ όπου μπάρκαρε σ’ ένα Ιταλικό καράβι ως καραβομαραγκός και μετά από ταξίδι τριών μηνών έφτασε στη Φιλαδέλφεια το 1872 σε ηλικία 32 ετών.
Μόλις πάτησε το πόδι του στην Αμερική εγκατέλειψε το πλοίο, αγόρασε ένα καροτσάκι και πουλούσε στους δρόμους (όπως αυτός που φαίνεται στην φωτογραφία) ξηρούς καρπούς. Μερικά χρόνια αργότερα μετακόμισε στις νότιες πολιτείες, όπου επιδόθηκε στο εμπόριο. Προς το τέλος της ζωής του τον βρίσκουμε στο Charleston SC όπου πέθανε το 1924.
Αντώνης Μαστροπαναγιώτης
Αντώνης Μαστροπαναγιώτης (Slide-2)
Το 1890, ο Νικόλαος Μαστροπαναγιώτης έφερε κοντά του, στο Charleston SC, τον 20χρονο αδελφό του Αντώνη, στον οποίο ανέθεσε την διαχείρηση της επιχείρησης του στο Charleston και εκείνος μετακόμισε στο Beaufort SC, όπου άνοιξε άλλα εμπορικά καταστήματα. Ο Αντώνης, και μετά τον θάνατο του αδελφού του συνέχισε τις εμπορικές του δραστηριότητες στο South Carolina. Αργότερα επέστρεψε στην Ελλάδα όπου, το 1950, απεβίωσε στον Πειραιά.
Ιωάννης Λειβαδιώτης
Ιωάννης Λειβαδιώτης (Slide-3)
Ο δεύτερος γνωστός Καρπάθιος που μετανάστευσε στην Αμερική ήταν ο Ιωάννης Λειβαδιώτης. Tο 1866 πήρε μέρος στην Επανάσταση της Κρήτης και μετά την κατάπνιξη της Επανάστασης πήρε το δρόμο της ξενιτιάς και το 1869 έφθασε στην Μασσαλία. Το 1874, ηλικία 33 ετών, μετανάστευσε στην Αμερική και εγκαταστάθηκε στην Νέα Ορλεάνη, όπου άνοιξε ξαχαροπλαστείο στο Canal street (που φαίνεται στην φωτογραφία). Ο Λειβαδιώτης έζησε 56 χρόνια στην Νεα Ορλεάνη όπου πέθανε στις 29 Οκτωβρίου 1930.
Κώστας Παζαρζής, Μαρία Διακομιχάλη
Κώστας Παζαρζής, Μαρία Διακομιχάλη & Φραγκουλιά Παζαρζής (Slide-4)
Το 1887, ο Λειβαδιώτης έφερε κοντά του τον ανεψιό του Μηνά Παζαρζή και τα επόμενα χρόνια και άλλους συγγενείς του. Μεταξύ αυτών ήταν ο Κώστας Παζαρζής, που στις 12 Μαϊου 1905 έφερε κοντά του την σύζυγο του Μαρία Διακομιχάλη, η οποία ήταν η πρώτη Καρπαθιά που μετανάστευσε στην Αμερική (στην φωτογραφία αριστερά).
Φραγκουλιά Παζαρζής
Στις 27 Ιουλίου 1908 γεννήθηκε στην Νέα Ορλεάνη η Φραγκουλιά, κόρη του Κώστα & Μαρίας Παζαρζή (στην φωτογραφία δεξιά). Ήταν το πρώτο Καρπαθόπουλο που γεννήθηκε στην Αμερική. Σε νεαρή ηλικία η Φραγκουλιά μετακόμησε στο Μεξικό αλλά μετά από μερικά χρόνια επέστρεψε στην Νέα Ορλεάνη. Το 1990 η Φραγκουλιά απεβίωσε στην Φλώριδα.
Εμμανουήλ Μαρτής (Slide-5)
Ο Μανώλης Μαρτής γεννήθηκε γύρω στο 1860 στην Κάρπαθο. Γύρω στο 1875, υπό άγνωστες συνθήκες, έφθασε στο σημερινό Colon του Παναμά και διέσχισε τον Ισθμό της Κεντρικής Αμερικής, προτού ανοίξει η διώρυγα, και έφτασε στην πόλη του Παναμά. Απ’ εκεί πήγε με πλοίο στο Callao, επίνειο της Lima Περού. Παντρεύτηκε στην Lima και απεκτησε τρία παιδιά. Εκεί απέθανε τον Σεπτέμβριο του 1936.
Εμμανουήλ Μαρτής
Σοφία
Χατζημανώλης Σακέλλης (Slide-6)
Το 1897, ο Χατζημανώλης Μιχαήλ Σακέλλης αναχώρησε από την Κάρπαθο για το Αϊδίνι. Λίγο αργότερα ξεκίνησε από τη Σμύρνη και περνόντας από την Αλεξάνδρειας, διέσχισε τον Ινδικό και Ειρηνικό Ωκεανό και, το 1899, έφτασε στο San Francisco.
Χατζημανώλης Σακέλλης
Ο Σακέλλης, είναι ο μόνος Καρπάθιος που, αντί για τον Ατλαντικό, διέσχισε τον Ειρηνικό για να φθάσει στην Αμερική.
Μανώλης Χατζησταμάτης (Slide-7)
Το 1899, ο Μανώλης Χατζησταμάτης έφτασε στο Canonsburg PA και έπιασε δουλειά στα ανθρακωρυχεία της Allegheny. Προβιβάστηκε σε επιστάτη και τα επόμενα χρόνια έφερε δεκάδες Καρπάθιους στην Αμερική, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί στο Canonsburg η μεγαλύτερη, τότε, Καρπαθιακή παροικία της Αμερικής. Πέθανε το 1914 και τάφηκε στο Canonsburg.
Μανώλης Χατζησταμάτης
Στην φωτογραφία, αριστερά, ο Χατζησταμάτης αποχαιρετά την οικογένεια του προτού αναχωρήσει για την Αμερική. Στην φωτογραφία δεξιά είναι ο τάφος του Χατζησταμάτη, αν και δεν είναι ο πρώτος Καρπάθιος μετανάστης, όπως αναφέρεται στην ταφόπλακα, ο Χατζησταμάτης συνέβαλε καθοριστικά στην Καρπαθιακή μετανάστευση στην Αμερική.
Νίκος Σαΐτης & Βενετσιάνα Ασλανίδη – Ευθύμιος Δαλιάνης & Μαρίας Παντελή (Slide-8)
Στις 13 Φεβρουαρίου 1913 στο New Caste PA, έγινε ο πρώτος Καρπάθικος γάμος στην Αμερική.
Νίκος Σαΐτης και Βενετσιάνα Ασλανίδη
Ο Νίκος Σαϊτης παντρεύτηκε την Βενετσιάνα του παπά Μηνά Ασλανίδη, που ήταν η πρώτη Καρπαθιά που ήλθε λεύτερη στην Αμερική. Επειδή δεν υπήρχε εκκλησία στο New Caste έφεραν παπά από το Pittsburgh και Καρπάθικα όργανα από το Canonsburg (Στην φωτογραφία αριστερά το ζεύγος Σαϊτη, αρκετά χρόνια μετά τον γάμο τους).
Ευθύμιος Δαλιάνης και Μαρίας Παντελή
Μερικά χρόνια αργότερα, στις 2 Μαρτίου 1917, στην φωτογραφία δεξιά, ο Ευθύμιος Δαλιάνης (καθήμενος) και η Μαρία Παντελή (αριστερά) τέλεσαν τον γάμο τους και στο Ziegler IL.
Μανώλης & Βαγγέλα Σταματάκη (Slide-9)
Μια αντιπροσωπευτική Καρπαθιακή οικογένεια στην Αμερική. Το 1903 ο Μανώλης Σταματάκης μετανάστευσε στην Αμερική και μετά από δυο τρία ταξίδια, πήγαινε έλα από την Αμερική στην Κάρπαθο, έφερε κοντά του την γυναίκα του Βαγγέλα Αλεξιάδη, τον πεντάχρονο γιο τους Γιάννη και την δίχρονη κόρη τους Ζωή, το 1916. Τον επόμενο χρόνο γεννήθηκε ο γιος τους Νίκος, στο Wheeling WV.
Μανώλης και Βαγγέλα Σταματάκη
Νικόλαος Μανωλιός (Slide-10)
Το 1944, οι Καρπάθιοι, από το Logan WV και από άλλες πόλεις και πολιτείες της Αμερικής, συγκεντρώθηκαν στην τοπική εκκλησία, για να παρακολουθήσουν την κηδεία του Νικολάου Μανωλιού.
Νικόλαος Μανωλιός
Όπως ο Νικόλαος Μανωλιός, σχεδόν, όλοι οι πρωτοπόροι Καρπάθιοι μετανάστες της Αμερικής, βρίσκονται θαμένοι στην φιλόξενη, αλλά ξένη Αμερικανική γή. Γι αυτό το Παν-Καρπαθιακό μνημόσυνο που είναι αφιερωμένο στην μνήμη των μελών, ευεργετών και δωρητών του Ιδρύματος, το αφιερώνει, ειδικά εφέτος, και στην μνήμη των χιλιάδων συμπατριωτών μας που δεν πρόφθασαν να δουν “καπνόν αναθρώσκοντα” και βρίσκονται θαμένοι στην Αμερική.
Μανώλης Κασσώτης, εφημερίδα Ροδιακή
