γράφει η Μαίρη Διακολιού
“Ο Ι. Ν. των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, στα Σπόα Καρπάθου, μπορεί να εγκαινιάζεται στις 6 Σεπτεμβρίου το πρωί, αλλά δεν είναι τόσο καινούριος.
Εκεί που σήμερα στέκει η εκκλησία του πολιούχου των Σπόων Αγ. Γεωργίου, υπήρχαν δύο ναοί : εκείνος του Αγ. Γεωργίου και εκείνος του Ταξιάρχη, ή αλλιώς, στην δική μας, την καρπαθικη διάλεκτο, του Εξεστρατίκου.
Κάποτε, στη λογική του να κατασκευαστεί μεγαλοπρεπής ο ναός του Αγίου Γεωργίου, γκρεμίστηκαν και οι δύο εκκλησιές, αλλά ξαναχτίστηκε μόνο εκείνη του πολιούχου, κι ο Αρχάγγελος έμεινε χωρίς την εκκλησία του.
Ο Μηνάς Γεωργίου Σισαμής, ένας από τους παλιούς μεριδιούχους εκείνου του ναού, πολύ είχε στενοχωρεθεί που ο Ταξιάρχης έχασε το σπίτι του, αλλά φυσικά ήταν αδύνατο, και μάλιστα σε τόσο δύσκολες εποχές, να ανεγείρει ναό με δική του δαπάνη.
Πέρασαν χρόνια πολλά, η κόρη του εκλιπόντος σήμερα μεριδιούχου Μηνά Σισαμή, παντρεύτηκε τον Μιχάλη Ι. Διακολιό και έκαναν μαζί τρία παιδιά. Όταν ακόμη τα παιδιά τους ήταν μικρά, η αρρώστια χτύπησε το σπίτι τους και ο πατέρας τους Μιχάλης, κινδύνεψε βαριά και τα παιδιά βρέθηκαν στο χείλος της ορφάνιας.
Τότε ήρθε το τάμα : “Ξεστράτικέ μου, σώσε τον άντρα μου κι εμείς θα σου χτίσουμε πάλι την εκκλησιά Σου”.
Κι ο Αρχάγγελος άκουσε τις προσευχές της, και έκανε το θαύμα του.
Ο πατέρας σώθηκε, τα παιδιά μεγάλωσαν, σπούδασαν, παντρεύτηκαν, έκαναν δικά τους παιδιά, και τώρα ήρθε το πλήρωμα το χρόνου. Με ευσέβεια και υπομονή, κόπο και επιμονή, παρά τις αντιξοότητες, ήρθε η πολυπόθητη ώρα:
Στις 6 Σεπτεμβρίου το πρωί, χοροστατούντος του Σεβασμιότατου Μητροπολίτου Καρπάθου Κάσου, Αμβροσίου, γίνονται τα θυρανοίξια του Ι. Ν. των Παμμεγίστων Ταξιαρχών στα Σπόα, επί της Επαρχιακής Οδού Σπόων – Ολύμπου. Γίνονται με ανοιχτό κάλεσμα σε όλους, με δόξα και τιμή, με άρτο, λειτουργία και φαγητό, όπως αρμόζει στην περίσταση.
Ο ναός αυτός εκπληρώνει το τάμα της μάνας αλλά και την ανομολόγητη επιθυμία του πατέρα της να ξαναχτιστεί η εκκλησία. Συγχρόνως ενσωματώνει την ευχαριστίες του τότε ασθενούντος Μιχαήλ Ι. Διακολιού για το δώρο της ζωής που ο Αρχάγγελος Μιχαήλ του πρόσφερε με θαυματουργό τρόπο.
Ο ναός αυτός αποτελεί πολύ μικρό ευχαριστήριο στον Ταξιάρχη για το θαύμα που έκανε στην οικογένεια, και γιαυτό μπορεί μεν να λειτουργείται την ημέρα της γιορτής του, αλλά θα γιορτάζεται στις 6 Σεπτεμβρίου τιμώντας ταυτόχρονα ένα άλλο θαύμα του Αρχαγγέλου: το Εν Χώναις Θαύμα όπου ο Ταξιάρχης “χωνεψε” στη γη τα νερά τριών ποταμών για να σώσει το μοναστήρι και το θαυματουργό του αγίασμα.
Κυρίως όμως, ο ναός αυτός, δεσπόζοντας στην κορυφή του οικισμού των Σπόων, αποτελεί σύμβολο του ότι η Χάρις του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, του Εξεστρατίκου, όπως εμείς οι Καρπάθιοι τον ξέρουμε, είναι πάντα εδώ, μαζί μας, μας βλέπει όλους και μας προστατεύει”.