Τα Καρπαθιακά Νέα, μετά από άδεια του συγγραφέα-ιστορικού Μανώλη Κασσώτη, παρουσιάζουν στο διαδίκτυο για πρώτη φορά ένα μεγάλο απόσπασμα από την συνέντευξη που ο ίδιος πήρε το 1985 από τον Γερμανό λοχαγό Hans Vogeler (1917-1996). Πρόκειται για τον διοικητή του λόχου που φρουρούσε το λιμάνι της Καρπάθου, το ύψωμα της Αγίας Κυριακής με το radar καθώς και της νοτιοανατολικής Καρπάθου. Ήταν ο τελευταίος Γερμανός διοικητής του νησιού.
Ο Vogeler έφτασε στο νησί στις 6 Γενάρη του 1944, μετά την αποχώρηση μέρους γερμανικών δυνάμεων ανέλαβε την διοίκηση της Γερμανικής οπισθοφυλακής. Αποχώρησε την 4η Οκτωβρίου από την Κάρπαθο μαζί με τους υπόλοιπους Γερμανούς και έφθασε στην Ρόδο την επομένη.
Μετά τον πόλεμο ο Hans Vogeler είχε επισκεφθεί πολλές φορές την Ελλάδα και ιδιαίτερα την Κάρπαθο, όπως και τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα. Το 1992 βρέθηκε στην Αμερική και ήλθε σε επαφή με την Καρπαθιακή και την Δωδεκανησιακή παροικία.
Στις 26 Μαίου 1985 ο Μανώλης Κασσώτης επικοινώνησε μαζί του και του έθεσε υπ΄όψη του διάφορα θέματα. Στις 17 Ιουνίου 1985 απάντησε όλα τα θέματα υπό τη μορφή συνέντευξης (16 ερωτοαπαντήσεις) η οποία δημοσιεύθηκε το 1991 στο λεύκωμα του ΠΟΣΕΙΔΩΝΑ στο ελληνικά και στο περιοδικό KARPATHOS στα αγγλικά. ‘Εκτοτε και μέχρι τον θάνατο του ο Μανώλης Κασσώτης και ο Hans Vogeler αντάλλαξαν περισσότερες από 100 επιστολές με θέματα που είχαν σχέση με την Γερμανική κατοχή της Καρπάθου.
Εμπειροπόλεμος αξιωματικός του γερμανικού στρατού και αποδεδειγμένα φιλέλληνας ο Vogeler, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι η συνέντευξη του δεν πρέπει να αξιολογηθεί με βάση το στρατόπεδο που βρισκόταν. Η άποψη των Καρπαθιακών Νέων είναι ότι επιβάλλεται να μελετάμε την ιστορία μας και ταυτόχρονα να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στις κρίσεις μας. Ένα είναι σίγουρο, ότι οι έρευνες, οι εργασίες και τα βιβλία του Μανώλη Κασσώτη, αποτελούν ένα από τα σπουδαιότερα κεφάλαια για την σύγχρονη ιστορία της Καρπάθου και δεν πρέπει να λείπουν από κανένα καρπάθικο σπίτι.
Ακολουθεί τμήμα της συνέντευξης που βρίσκεται στο βιβλίο του Κασσώτη με τίτλο:
Η Κάρπαθος στον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο, Αθήνα 2007.
- Κασσώτης: Ποια ήταν η στρατηγικής σημασία της Καρπάθου για τις πολεμικές επιχειρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και ιδιαίτερα στην περιοχή της Καρπάθου;
Vogeler: Η στρατηγική σημασία της Καρπάθου για το Γερμανικό στρατηγείο προήλθε από τη θέση της μεταξύ των δυο μεγάλων νήσων της Κρήτης και της Ρόδου στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Δεν ήταν μόνο μια ναυτική και αεροπορική βάση, αλλά και αποτελούσε ένα μέρος της αλυσίδας των radarπου παρακολουθούσαν την πολεμική ζώνη προς τον νότο. Η προετοιμασία για την κατάληψη της ανατολικής Κρήτης που ευρίσκετο υπο Ιταλική διοίκηση άρχισε τον Μάιο 1943 και πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο-Σεπτέμβριο 1943, παράλληλα με τις πολιτικές αλλαγές στην Ιταλία.
- Κασσώτης: Ποιες ήσαν οι επιδιώξεις της Γερμανικής φρουράς στην Κάρπαθο; Καμιά σημαντική δυσκολία, όπως οι στρατιωτικές ενέργειες των Άγγλων; Πως αντιμετωπίστηκαν;
Vogeler: Στην Κάρπαθο είχαν εγκατασταθεί από καιρό radar του Γερμανικού Ναυτικού στο ύψωμα της Αγίας Κυριακής και listening post της Γερμανικής αεροπορίας στον Κάστελλο. Ήσαν τελείως ανεξάρτητα και είχαν ακτίνα δράσης μέχρι την Αφρική, όλες οι πληροφορίες μεταδίδοντο κατ΄ευθείαν στο Γερμανικό στρατηγείο των Αθηνών. Μετά την υποχώρηση των Γερμανικών δυνάμεων στο ElAlamein (Μάιος 1943) η Νοτιοανατολική Ευρώπη με τα νησιά σαν προμαχώνα, που έμοιαζαν με μεγάλα αεροπλανοφόρα, απέκτησε στρατηγική σημασία. Επίσης το Γερμανικό επιτελείο δεν ήθελε να αποκλείσει μια στρατιωτική ενέργεια εναντίον των Δαρδανελίων όπως και εις τον Α΄Παγκόσμιο πόλεμο.
Ο κύριος σκοπός της Γερμανικής φρουράς ήτο να προστατεύσει τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις και να εμποδίσουν την κατάληψη της νήσου.
Επίσης να εμποδίσουν τις πολεμικές ενέργειες του εχθρού, με την ύπαρξη αεροπορικής κάλυψης σε κοντινή απόσταση. Γι αυτό εγκαταστάθηκαν μηχανοκίνητες δυνάμεις μεταξύ των μονίμων εγκαταστάσεων και έγιναν ορισμένες αλλαγές στη διάταξη των πυροβολείων, αν και υπήρχαν έμπειροι πυροβολητές. Η πείρα από την απόβαση των συμμάχων στη Σικελία και τη Νότιο Ιταλία μελετήθηκαν και έγιναν οι κατάλληλες βελτιώσεις στην άμυνα.
- Κασσώτης: Περίμεναν οι Γερμανοί αντίσταση από την εκ 4.000 Ιταλική φρουρά της Καρπάθου τον Σεπτέμβρη 1943, ότι δηλαδή δεν θα παρέδιδαν το νησί στους 800 Γερμανούς; Σε μια τέτοια περίπτωση πως σχεδίαζαν να δράσουν οι Γερμανοί;
Vogeler: Σύμφωνα με την αναφορά του διοικητού των Γερμανικών δυνάμεων της εποχής, η κατάσταση ήταν απελπιστική. Εκτός από αρκετούς αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και ορισμένους στρατιώτες, το κύριο μέρος των γερμανικών δυνάμεων αποτελείτο από αγύμναστους εφέδρους χωρίς επιχειρησιακή εκπαίδευση.
Αυτός όμως είχε ένα καμουφλαρισμένο ραδιοτηλέφωνο, παρουσίασε το σχέδιο του πάνω σέναν χάρτη και απείλησε τον Ιταλό διοικητή με μαζικούς βομβαρδισμούς stuka από την Κρήτη. Ο Ιταλός συνταγματάρχης μου επιβεβαίωσε ότι δεν αντελήφθη το στρατήγημα αυτό και διέταξε την παράδοση ολόκληρου του πεζικού και του πυροβολικού. Στην πραγματικότητα δεν υπήρχαν stuka, ούτε και ραδιοεπικοινωνία. Είναι επίσης δυνατόν (ποιος θα το παραδεχτεί αργότερα) ότι ο Ιταλός συνταγματάρχης πληροφορήθηκε από την Ανατολική Κρήτη ότι η εκεί Ιταλική μεραρχία είχε παραδοθεί αμαχητί στους Γερμανούς και στη συνέχεια ο Ιταλός στρατηγός διοικητής της παρελήφθη από βρετανικό υποβρύχιο. Από την άλλη μεριά θα είχε πληροφορηθεί για την αποφασιστική επίθεση των Γερμανών στη Ρόδο.
- Κασσώτης: Γνώριζαν οι Γερμανοί ότι ορισμένοι Ιταλοί πριν παραδοθούν δώρισαν ή πούλησαν μέρος του οπλισμού στους ντόπιους (Καρπάθιους).
Vogeler: Γνωρίζαμε ότι ήταν αδύνατο να συγκεντρώσουμε όλο τον ιταλικό οπλισμό, γιατί οι Ιταλοί ευρίσκοντο στα Δωδεκάνησα από το 1912 και είχαν συναφθεί ορισμένοι μικτοί γάμοι, για αυτό υποθέσαμε ότι ορισμένα όπλα έπεσαν στα χέρια των ντόπιων.
- Κασσώτης: Τον Δεκέμβριο του 1943 (μετά την υποβολή της ερώτησης διαπιστώσαμε ότι ήταν τέλη Ιανουαρίου 1944) οι Γερμανοί επέτρεψαν να ανοίξουν τα ελληνικά σχολεία, που είχαν κλείσει οι Ιταλοί από το 1937. Αν και οι συμπάθειες των κατοίκων ήταν με τους Άγγλους, η ενέργεια αυτή δημιούργησε φιλικά αισθήματα υπέρ των Γερμανών και διατηρείται στη μνήμη των Καρπαθίων μέχρι σήμερα. Ελήφθη η απόφαση αυτή για κάποιο ειδικό σκοπό;
Vogeler: Γνωρίζοντας την ένδοξη Ελληνική ιστορία από των αρχαιότατων χρόνων και τη διαφύλαξη της Ελληνικής Ορθοδόξου Εκκλησίας από τα μαθητικά θρανία, εννοούσα την επιθυμία των κατοίκων για ελευθερία, η έννοια της οποίας έχει διαμορφωθεί στη γλώσσα τους. Ήταν λοιπόν φυσικό και χωρίς δεύτερο σκοπό, όταν ακόμη έκαμα μια αναγκαστική αποβίβαση στη Χάλκη, και επέστρεψα στη Μάλωνα της Ρόδου να βοηθήσω στη λειτουργία των ελληνικών σχολείων. Εν σχέσει με τα γεγονότα 1922, έπρεπε να ληφθούν υπ΄όψη οι Τουρκικές βλέψεις, και να ενδυναμωθεί ο Ελληνισμός των νησιών. Οι ενέργειες αυτές ήταν ένα μέρος του συνεχούς ενδιαφέροντος των οποίων κατά το διάστημα του πολέμου έπρεπε να τα λαμβάνουμε υπ΄όψη μας περισσότερο.
- Κασσώτης: Γνώριζαν οι Γερμανοί την ύπαρξη ελληνοαγγλικού δικτύου πληροφοριών στην Κάρπαθο, και ότι αρκετοί πρόκριτοι του νησιού ήταν αναμεμειγμένοι; Έδωσαν οι Ιταλοί στους Γερμανούς καμιά πληροφορία ή υποψία για την ύπαρξη κατασκόπων;
Vogeler: Βασικά αναγνωρίζετο ότι ο Ελληνικός πληθυσμός της Καρπάθου έβλεπε τους Γερμανούς, από της απελευθέρωσης τους από τους Ιταλούς, σαν μια μεταβατική λύση μέχρι την Ένωση των με την Ελλάδα. Προσπάθειες σ΄αυτήν την κατεύθυνση ήταν επόμενες, για τη δημιουργία δικτύου πληροφοριών. Τούτο όχι μόνο ήταν γνωστό αλλά εγίνετο ανεκτό από εμάς και ακόμα υποβοηθείτο προ της αποχωρήσεως μας, ότι κάποια βοήθεια μπορούσε να προέλθει από τη μεριά των Άγγλων. Τούτο δεν ήταν γνωστό αλλά μπορούσε να υποτεθεί. Από την πείρα που απέκτησε στην Κρήτη, οι Άγγλοι κατάσκοποι ευρίσκοντο εκεί για να παρακολουθούν τις διάφορες αντάρτικες ομάδες, οι οποίες σ΄ορισμένες περιπτώσεις είχαν τελείως διαφορετικούς σκοπούς.
Η Ιταλία αυτήν την εποχή ήταν με το μέρος των Συμμάχων, η Τουρκία ακόμη ουδέτερη, και η τύχη της Δωδεκανήσου άγνωστη. Μόλις η Τουρκία μπήκε στον πόλεμο (23/2/45) η μικρή νήσος του Αιγαίου Τήλος (προηγούμενος Επισκοπή) καταλήφθηκε αμέσως από Βρετανικά-Ινδικά στρατεύματα μετά από σύντομη μάχη. Οι Ιταλοί στην Κάρπαθο είχαν πολιτικές διαφορές μεταξύ των. Οι Ιταλοί δεν έδωσαν πληροφορίες ή υποψίες στους Γερμανούς σχετικά με την ύπαρξη κατασκοπευτικού δικτύου. Γνωρίζοντας την κατάσταση, έπρεπε να λάβουμε υπ΄όψη ένοπλο αντίδραση των κατοίκων, αν και απουσίαζε το οργανωτικό χέρι που θα αναλάμβανε στρατιωτική ενέργεια.
- Κασσώτης: Ποια ήταν τα κύρια χαρακτηριστικά της Γερμανικής άμυνας σε περίπτωση Συμμαχικής απόβασης στην Κάρπαθο;
Vogeler: Η στρατιωτική αποστολή περιεγράφη (απάντηση#2). Η προετοιμασία σε περίπτωση απόβαση ήταν πλήρης, μέχρι στιγμή της αποχώρησης μας. Είναι όμως γεγονός ότι οι Γερμανοί στρατιώτες έδειξαν υψηλό πολεμικό ηθικό στις τελευταίες μάχες στο Αιγαίο, όπως φαίνεται από την περίπτωση της νήσου Επισκοπή (Τήλος) στο τέλος Οκτώβρη 1944.
- Κασσώτης: Ποιες υπήρξαν οι μεγαλύτερες δυσκολίες που συνάντησαν οι Γερμανοί κατά το διάστημα της αποχώρησης από την Κάρπαθο τον Σεπτέμβριο – Οκτώβριο 1944;
Vogeler: Η αποχώρηση από την Κάρπαθο είχε ορισθεί για τα μέσα Σεπτεμβρίου 1944, την ίδια εποχή που θα εκκενούτο η Ανατολική Κρήτη. Η αποχώρηση θα εγίνετο από τη θάλασσα με μικρά ακτοπλοϊκά, κατάλληλα για νηοπομπές μικρών μονάδες του Ναυτικού, λόγω της ακτίνας δράσεως των, με κατεύθυνση για τη Ρόδο. Μια νηοπομπή από αρκετά πλοία που προσπαθούσε να περάσει τη νύχτα κατεστράφει ολοσχερώς. Μόνο ένα μικρό συνοδευτικό πλοίο με μεγάλες ζημιές κατάφερε να επιστρέψει στα Πηγάδια, γεμάτο νεκρούς και σοβαρά τραυματισμένους. Έλαβα εντολή να αποκαταστήσω την άμυνα της Καρπάθου κατά την κρίση μου. Διέταξα την ανασύνταση όλων των βαρέων όπλων και τη συγκέντρωση από άλλες οχυρώσεις της Καρπάθου με τα Πηγάδια ως κέντρον άμυνας. Η προσπάθεια αυτή δυσκολεύτηκε το ίδιο πρωι με την εμφάνιση ενός αγγλικού πολεμικού, το οποίο υποχώρησε μετά από σύντομο βομβαρδισμό.
Τα γερμανικά πυροβολεία είχαν ήδη καταστραφεί. Οι εγκαταστάσεις του radar είχαν κατεδαφιστεί. Υπήρχαν μόνο διαθέσιμα το αμυντικό σύστημα του λιμανιού και του κόλπου του Βρόντη……………………………………………………………………………………….
- Κασσώτης: Ήταν σε γνώση των Γερμανών ότι, όταν αποχώρησαν από την Κάρπαθο. Δώδεκα περίπου Γερμανοί στρατιώτες έμειναν πίσω και πήραν το μέρος των εντόπιων εναντίον των Ιταλών;
Vogeler: Όλοι οι στρατιώτες που έμειναν στην Κάρπαθο ήσαν υποχρεωμένοι να γράψουν μια αναφορά στο Γερμανικό στρατηγείο (Whermacht) επειδή υπήρχε η περίπτωση να κηρυχθούν λιποτάκτες της πατρίδας των. Ο αριθμός δεν μου είναι πλέον γνωστός διότι αυτοί οι στρατιώτες αναμείχθησαν με άλλους και μετά διελύθηκαν. Ένας από αυτούς τους στρατιώτες που έμειναν πίσω το 1944, ήλθε ξαφνικά σπίτι μου μια μέρα και μου έδωσε την αναφορά του για τα γεγονότα που ακολούθησαν την 4η Οκτωβρίου 194, το βράδυ της αποχωρήσεως μας από το νησί. Παραθέτω εδώ ακριβώς ότι είχε αναφέρει στις 24/11/1977:
«Μόλις έφτασα στον καταυλισμό μου που ευρίσκετο στο σχολείο των Μενετών παρατήρησα ότι ο κόσμος άρχισε να μη μου δίνει εμπιστοσύνη.
Δεν ξαναχρησιμοποίησα τον καταυλισμό τη νύχτα. Κοιμόμουν πάνω σε ένα κομμάτι τσαντήρι πάνω στο χώμα με το όπλο μου (Sten) στην αγκαλιά, στην αυλή του σχολείου ή έμενα άγρυπνος φρουρός του σχολικού κτηρίου.
Οι Walter J. Theodor D. Ernst S. δεν έκαμαν απολύτως τίποτε να βοηθήσουν τους Ιταλούς, που έμειναν πίσω μετά την αποχώρηση εκ της νήσου, εναντίον της ελληνικής «τρέλλας». Το σπάσιμο της αποθήκης στα Πηγάδια, όπου ευρίσκοντο ορισμένοι Ιταλοί, αποφασίστηκε για μια από τις επόμενες μέρες, και εμείς (οι εμπειροπόλεμοι Γερμανοί) έπρεπε να τους βοηθήσουμε με ότι γνωρίζουμε. Σαν είδος ευχαριστώ για τη χάρη που μας έκαναν να μείνουμε στο νησί. Ύπήρχαν πάρα πολλά όπλα, ορισμένοι από αυτούς τους ανθρώπους ευρίσκοντο σε έξαλλο παροξυσμό, ο οποίος προήλθε από τα χρόνια της Ιταλικής κατοχής. Δεν θεωρώ τον εαυτό μου ήρωα, και δεν με ενδιαφέρουν οι διεθνή ανταγωνισμοί, αλλά νομίζω ότι βοήθησα να απελευθερώσω τους Ιταλούς, οι οποίοι δεν ήσαν ότι οι ντόπιοι τους νόμισαν».
- Κασσώτης: Ανέμεναν οι Γερμανοί ή τους ενδιέφερε, ότι μετά την αποχώρηση τους, ο ντόπιος πληθυσμός θα επαναστατούσε εναντίον των απομείναντων Ιταλών και θα έπαιρναν την εξουσία του νησιού;
Vogeler: Στους ιθύνοντες Έλληνες έδωσα χωρίς επιφυλάξεις να καταλάβουν, ότι μετά την αποχώρηση μας, εάν έμεναν ουδέτεροι ως προς τα Γερμανικά συμφέροντα, ήταν λογικό να φροντίσουν για τα συμφέροντα των εντόπιων. Ο σκοπός ήταν γνωστός, αλλά οι ενέργειες τους έπρεπε να γίνονται χωρίς βία. Με δυναμικούς λόγους, και με ένα όπλο σε επιφυλακή θα ήταν αρκετό να επιβληθούν στους Ιταλούς που είχε πέσει το ηθικό τους. Είχα εμπιστοσύνη, διότι όπως ήταν γνωστό από την ιστορία, οι Αιγαιοπελαγίτες προσαρμόζοντο στις διάφορες καταστάσεις με πολύ εξυπνάδα και πιο πρακτικά, αντίθετα με τους Κρητικούς, οι οποίοι έχασαν πολύ αίμα στις επαναστάσεις. Είπα και στις δυο μεριές ότι έπρεπε να λύσουν τις διαφορές τους χωρίς σκοτωμούς και να προσπαθούν να δουν και τις δυο μεριές του προβλήματος. Αλλά, βλέπε ανωτέρω τη γνώμη ενός αυτόπτη μάρτυρα.
- Κασσώτης: Το λιμάνι των Πηγαδίων είχε ναρκοθετηθεί προφανώς για να ανατιναχθεί κατά την γερμανική αποχώρηση για να μη μπορέσουν να το χρησιμοποιήσουν οι Άγγλοι, γιατί δεν ανετινάχθη;
Vogeler: Η ανατίναξη του λιμανιού και των λιμενικών εγκαταστάσεων συμπεριελάμβανε και όλα τα μεταφορικά μέσα. Τις τεχνικές γνώσεις για μια τέτοια μεγάλη ανατίναξη και τον συγχρονισμό των καλωδίων τις είχα αποκτήσει πριν από τον πόλεμο και μόνο εγώ τις γνώριζα. Το αποχαιρετιστήριο σήμα που έδωσα με το χέρι, με την αποχώρηση μας, εάν μπορούσε να γίνει αντιληπτό μέσα στο σκοτάδι που άρχισε να πέφτει, θα μπορούσε να δικαιολογηθεί στρατιωτικώς…..
…………………..Επειδή δεν ανατινάχθη το λιμάνι πέρασα από ανάκριση στρατοδικείου στη Ρόδο, μ αφορμή ένα τηλεφώνημα που ήλθε από την Κάρπαθο μετά την 4η Οκτωβρίου 1944. Ανάφερα τα στρατιωτικά δεδομένα επί της τοποθεσίας, τα τεχνικά προβλήματα που παρουσίαζε η σχεδιαζόμενη ανατίναξη με νάρκες (χωρίς χάρτη που να προσδιόριζε τη θέση των ναρκών και των καλωδίων) και με θαλάσσιο καλώδιο σε πολύ κακή κατάσταση και τα καλώδια μεταξύ των ναρκών ήτανε κακοφτιαγμένα επειδή έπρεπε να αγκαταλείψουμε το νησί εσπευσμένα. Ήταν φυσικό ότι διάλεξα τι θα έπρεπε να πω στο στρατοδικείο, το οποίο αντελήφθηκε ότι ήταν καλύτερα που έμεινε το λιμάνι για τη χρήση των κατοίκων.
- Κασσώτης: Ποιά ήταν η στρατιωτική ιεραρχία των Γερμανών αξιωματικών της Καρπάθου και ποια η αποστολή τους; Υπήρχαν αξιωματικοί ειδικών υπηρεσιών όπως του υγειονομικού;
Vogeler: Οι Γερμανοί που υπηρέτησαν στην Κάρπαθο ήταν οι εξής:
Bethege Λοχαγός, διοικητής, Μενετές, αργότερα Λέρος
Eber Λοχαγός, διοικητής, Μενετές
Stolzmann υπολοχαγός Πηγάδια, αργότερα Μενετές
Vogeler υπολοχαγός Πηγάδια
Jenninger υπολοχαγός Αφιάρτης
Kraack υπολοχαγός Αρκάσα
Gilockner υπολοχαγός Μενετές
Dankfort υπολοχαγός Μενετές
Wohlleben υπολοχαγός Απέρι
Υπήρχαν ακόμη τέσσερις ανθυπολοχαγοί του υγειονομικού στις Μενετές υπό τη διοίκηση του Dr. Trantnet.
Κατά την αποχώρηση των Γερμανών από την Κάρπαθο έλαβα διαταγή να παραμείνω στο νησί με το υπόλοιπο του τάγματος. Οργάνωσα τη άμυνα ενός τμήματος στο Βρόντη, την περιφέρεια γύρω από το λιμάνι, το ύψωμα της Αγίας Κυριακής, τον κόλπο της Αμοοπής, έναν πρόχειρο αεροδιάδρομο για μικρά αεροπλάνα, το Νοσοκομείο στις Μενετές, και τον ασύρματο στον Προφήτη Ηλία. Μέσα σε μια βδομάδα έμεινα ο μόνος γερμανός αξιωματικός και διοικητής της Καρπάθου και υπηρέτησα μέχρι τις 4 Οκτωβρίου 1944.
Ο Μανώλης Κασσώτης γεννήθηκε στην Κάρπαθο και μετά την αποφοίτηση του από το Γυμνάσιο Καρπάθου φοίτησε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και συνέχισε στην Αμερική για ανώτερες σπουδές, στα Εφαρμοσμένα Μαθηματικά, στο Curant Institute of Mathematical Science με fellowship από το National Science Foundation. Εργάσθηκε σε Αμερικανικές τεχνολογικές εταιρίες και δίδαξε ως visiting professor σε Αμερικανικά πανεπιστήμια. Ασχολήθηκε με τους Δωδεκανησιακούς συλλόγους και έγραψε δέκα βιβλία και εκατοντάδες άρθρα και μελέτες που έχουν σχέση με τα Δωδεκάνησα και την Δωδεκανησιακή παροικία της Αμερικής. Τιμήθηκε από την πόλη της Ρόδου, την πόλη Greece, NY και την Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών Δωδεκανήσου.
