γράφει ο Μανώλη Δημελλάς
Προ ημερών λάβαμε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μια μακροσκελή επιστολή από τον πρώην Πρόεδρο του Συλλόγου Απεριτών Αττικής “Η ΟΜΟΝΟΙΑ” Μάνο Ι. Παναγιώτου το περιεχόμενο της οποίας δημοσιεύσαμε την Πέμπτη 22 Οκτωβρίου υπό τον τίτλο “Μια οφειλόμενη απάντηση στα «Καρπαθιακά Νέα-@karpathiakanea · Ιστότοπος ειδήσεων/ΜΜΕ» και προσωπικά στον κ. Δημελλά” στη βάση της αρχής της ελευθερίας του λόγου, που με συνέπεια τηρούμε, ως τοπική ενημερωτική ιστοσελίδα, από το ξεκίνημα ήδη της λειτουργίας μας.
Παρά το ότι η γραφή του Μ. Παναγιώτου από τη μια βάζει σε σκέψεις με το συγγραφικό της ύφος κι από την άλλη παρουσιάζει μηδαμινό ενδιαφέρον, ως προς το περιεχόμενό της, για τους κατέχοντες τα ιστορικά θέματα της Καρπάθου, αποφάσισα να αφιερώσω τον απαιτούμενο χρόνο, σε βάρος -έστω- άλλων χρήσιμων ασχολιών μου, για τη συγκρότηση της επιβεβλημένης ανταπάντησης που θα βάλει σε τάξη τις αστήρικτες, ατεκμηρίωτες και προσβλητικές εν πολλοίς απόψεις που περιλαμβάνει στις γραμμές της η προαναφερθείσα επιστολή.
Ι.ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
- Είναι ακριβές ότι απευθύνθηκα στην κ. Βδοκάκη με σκοπό τη δημοσίευση της πανηγυρικής ομιλίας της στην ιστοσελίδα μας, όπως ακριβώς έπραξα και με την ομιλία του Υπουργού Επικρατείας κ. Γιώργου Γεραπετρίτη που εκφωνήθηκε την 5η Οκτωβρίου στις Μενετές, η οποία αναρτήθηκε οπτικοποιημένη μέσω σχετικού video που ζήτησα προσωπικά αλλά και με την αντίστοιχη ομιλία που εκφώνησε επίσης την 11η Οκτωβρίου ο κ. Πέτρος Ηλ. Βαρδαούλης στη Βωλάδα. Το ίδιο έκανα και με την επίσκεψη της ΠτΔ στο Μεσοχώρι ζητώντας την προσφώνησή του από τον Πρόεδρο της τοπικής Κοινότητας. Και θα ήμουν ευτυχής εάν είχα γραπτή ή οπτικοποιημένη και τη σχετική πανηγυρική ομιλία η οποία εκφωνήθηκε στην επετειακή εκδήλωση που διοργανώθηκε για την αναχώρηση της IMMACOLATA στο Φοινίκι την 8η Οκτωβρίου ε. έ. ώστε να την αναρτήσω προς πληροφόρησιν των συμπατριωτών μας. Ούτε υπήρξε λοιπόν, όπως ήταν φυσικό, καμιά “ειδική μεθόδευση” απέναντι στην κ. Βδοκάκη, ούτε και συνέβη κάτι το “πρωτοφανές”, όπως ευθαρσώς ισχυρίζεται ο Μ. Παναγιώτου αλλά κάτι το πολύ συνηθισμένο στα Καρπαθιακά Νέα.
- Όπως φαίνεται πάντως από τα γραφόμενα του Μ. Παναγιώτου ενώ αναγνωρίζει μακρά σειρά λαθών στον πανηγυρικό της κ. Βδοκάκη -πως θα μπορούσε να το αποφύγει άλλωστε- που καλώς ελέγχθηκε από ιστορική άποψη από τον πρ. Πρόεδρο της Τοπικής Κοινότητας Μενετών, προσπαθεί με κάθε δυνατό τρόπο να αποφύγει την ανοιχτή παραδοχή τους. Έτσι χρησιμοποιεί “επιχειρήματα” του τύπου:
- α. “Η κ. Βδοκάκη δεν εννοούσε κάτι τέτοιο στην ομιλία της, απλά η διατύπωση της δεν είναι τόσο σαφής…” β. “Αλλά αυτό δεν το ήξερε προφανώς”
- γ. “Δεν πιστεύω ότι παρέλειψε από σκοπιμότητα να το αναφέρει…”
- δ. “Αυτό προφανώς δεν το γνώριζε και γι αυτό δεν το ανέφερε”
- ε. “Όμως αυτό είναι ένα λάθος, που έγινε, όχι γιατί δεν ήξερε την πραγματικότητα, αλλά γιατί προφανώς μπερδεύτηκε με τους μήνες…” και άλλα ανάλογα.
Σύμφωνα λοιπόν με τον Μ. Παναγιώτου ο ομιλητής σ’ ένα πανηγυρικό μπορεί να συμπεριλάβει σωρεία λαθών αρκεί εν συνεχεία να αναφέρει ότι δεν το γνώριζε, ότι δεν το έκανε από σκοπιμότητα ή ότι μπερδεύτηκε…
Ο Μ. Παναγιώτου φτάνει όμως στο σημείο να μας ρωτήσει γεμάτος απορία “μήπως έχετε την άποψη, ότι έπρεπε να φτάσουμε στο σημείο να λογοκρίνουμε την ομιλία της λαμπρής εκπαιδευτικού;”
Ευθαρσώς λοιπόν και κρυστάλλινα του απαντώ ΟΧΙ, γιατί είμαστε από θέση αρχής εναντίον της λογοκρισίας. Αυτό άλλωστε θα μπορούσε ευχερώς να το διαπιστώσει ο ίδιος και από τη στάση που κρατήσαμε ακόμη και απέναντι στα δικά του γραφόμενα…
Η ευθυγράμμιση όμως ενός σοβαρού κειμένου με τα ιστορικά δεδομένα στο πλαίσιο του απαραίτητου αυτοελέγχου, είναι μια επιβεβλημένη διαδικασία για κάθε φερέγγυο ομιλητή.
Στην επιστολή γίνεται επιπλέον επίκληση δύο δημοσιευμάτων της ιστοσελίδας μας:
α. Του άρθρου μας, με τίτλο “Η Πρόεδρος Δημοκρατίας στην Κάρπαθο, νέες πληροφορίες” που δημοσιεύτηκε την 29η Σεπτεμβρίου.
Εκεί διατυπώναμε ξεκάθαρα τον προβληματισμό μας, εάν θα ήταν ενδεδειγμένο να ενταχθεί στο επίσημα καταρτιζόμενο πρόγραμμα τής τριήμερης παραμονής της ΠτΔ κ. Αικ. Σακελλαροπούλου στην Κάρπαθο η επίσκεψη της στο Απέρι νωρίτερα από τις καθιερωμένες τελετές της 5ης Οκτωβρίου στις Μενετές. Κι αυτό με την σκέψη ότι αν μιλούσαμε για το επίσημο πρόγραμμα τότε η επίσκεψη θα είχε και την έννοια της έναρξης των φετινών επίσημων εκδηλώσεων. Κατά τα λοιπά διόλου δεν μας πείραξε, “που μια μέρα πριν την 5η Οκτωβρίου η Πρόεδρος της Δημοκρατίας επισκέφθηκε το Απέρι, την από ανέκαθεν (sic) έδρα της Μητροπόλεως Καρπάθου και Κάσου”, όπως δεν μας ενόχλησε και η επίσκεψη στην Όλυμπο και το Μεσοχώρι, την ακόμη προηγούμενη ημέρα.
β. Στο δε έτερο άρθρο που δημοσιεύτηκε ενυπογράφως την 7η Οκτωβρίου από τον γράφοντα με τίτλο “Από τους αρνητές του κορονοϊού στους αρνητές της Επανάστασης” εκφραζόταν χωρίς καμιά προσωπική αναφορά η απογοήτευσή μας για “μια σειρά διαφωνιών και εντάσεων που αναπτύχθηκε στα κοινωνικά δίκτυα” σε σχέση με τον ιστορικό χαρακτήρα των γεγονότων της 5ης Οκτωβρίου. Είναι εντυπωσιακό ότι ο Μ. Παναγιώτου αναγνώρισε τον εαυτό του στα γραφόμενα του συγκεκριμένου άρθρου. Κατά τα λοιπά τα εκ μέρους του εξαγόμενα αυθαίρετα και αστήρικτα συμπεράσματα προκύπτουν ως συνέπεια της ύπαρξης των προσωπικών εμμονών του επιστολογράφου και μόνο…
II. Η “ΚΡΙΤΙΚΗ” … ΤΟΥ Μ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΣΤΙΣ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΡ. ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΜΕΝΕΤΩΝ κ. ΓΙΩΡΓΟΥ ΝΙΚ. ΣΠΑΝΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟ ΠΟΥ ΦΙΛΟΞΕΝΗΣΑΜΕ ΣΤΑ ΚΑΡΠΑΘΙΑΚΑ ΝΕΑ
Είναι εμφανές ευθύς εξ αρχής ότι ο Μ. Παναγιώτου έχει πλήρη άγνοια όλων των σοβαρών ιστορικών πηγών της Καρπάθου και της Καρπαθιακής ιστοριογραφίας:
α.Μ. Γ. Μιχαηλίδου-Νουάρου, “Ιστορία της νήσου Καρπάθου (Δωδεκανήσου) από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι σήμερον”, Αθήναι 1947-1949
β.Μιχ. Μιχαηλίδου-Νουάρου, “Χρονικόν της νήσου Καρπάθου: Από του Ελληνοϊταλικού πολέμου (28 Οκτωβρ. 1940) μέχρι της ενσωματώσεως αυτής εις την Ελλάδα (1948)”, Πιττσβούργον Πεννσυλβανίας – Η.Π.Α., 1951
γ.Γεωργίου Μ. Γεωργίου, “Καρπαθιακά”, Πειραιεύς 1958
δ.Ιωάννου Γ. Οθείτη, “Η Επανάστασις Καρπάθου 1944”, Β΄ Έκδοση
ε.Μανώλη Γ. Κασσώτη, “Η Κάρπαθος στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο”, Αθήνα 2007
στ. Κωνσταντίνου Ι. Παζαρζή, Απομνημονεύματα, Αθήνα 2009
ζ.Ντίνου Αντ. Μελά, “Ιστορία του Επαναστατικού Απελευθερωτικού Κινήματος Καρπάθου, 5 Οκτωβρίου 1944”, Αθήνα 2012.
Έτσι εξηγούνται και τα απανωτά ιστορικά του ολισθήματα. Οι ρηχές ιστορικές του γνώσεις, όπως θα φανεί αμέσως παρακάτω, τον οδηγούν να επιχαίρει ακόμη κι όταν διαπράττει πομπώδη ιστορικά λάθη για τα οποία αφενός αλαλάζουν οι “φονταμενταλιστές του υπερτοπικισμού” στο διαδίκτυο και αφετέρου καγχάζουν οι επαΐοντες της ιστορίας! Όμως ο οίστρος του κυρίου Παναγιώτου για το ξαναγράψιμο της Καρπαθιακής ιστορίας επεκτείνεται απ’ ότι φαίνεται και στην Ελληνική αν όχι στην Παγκόσμια ιστορία…
Με την ισχυρή λοιπόν “αυτοπεποίθηση” που διαθέτει προχώρησε και στην κριτική του άρθρου του πρ. Προέδρου της Τοπικής Κοινότητας Μενετών κ. Γιώργου Νικ. Σπανού.
1η Ενότητα
α. Σχετικά με την αναφορά του κ. Γ. Σπανού ότι οι Ιωαννίτες ιππότες κατά τη μετακίνησή τους από την Παλαιστίνη στη Ρόδο “πέρασαν ενδιάμεσα κι από την Κύπρο”, αυτή είναι απολύτως ακριβής, αφού στην μεν Παλαιστίνη οι ιππότες έμειναν από το 1113μ.Χ. έως το 1291μ.Χ. και στη Ρόδο από το 1309μ.Χ. έως το 1522μ.Χ., ενώ στην Κύπρο από το 1291 έως το 1309μ.Χ. Απ’ ότι φαίνεται ο Μ. Παναγιώτου βάλθηκε μέσα στην άγνοιά του να διορθώνει και τα σωστά.
β. Αναφέρει ούτε λίγο ούτε πολύ ότι “η Κύπρος είχε ξεφύγει από τη λατινική κυριαρχία μετά το 1204” και άλλα ευτράπελα ιστορικώς ανυπόστατα. Προφανώς αγνοεί ότι η Κύπρος καταλήφθηκε ήδη από το 1191 μ.Χ. από το βασιλιά της Αγγλίας Ριχάρδο το Λεοντόκαρδο (ρωμαιοκαθολικό στο θρήσκευμα) και άρα μπαίνει από τότε στη σφαίρα της επιρροής των Λατίνων. Πολύ σύντομα μάλιστα θα περάσει στα χέρια της Γαλλικής φεουδαρχικής οικογένειας Λουζινιάν, καθολικών επίσης (λατίνων) κατά το θρήσκευμα, με τη μορφή του κληρονομικού βασιλείου μέχρι το έτος 1489 οπότε και θα περιέλθει επίσημα στους Ενετούς (επίσης λατίνους) για να καταλήξει τελικά στους Τούρκους το 1570.
γ. Η θολή όμως εικόνα που έχει για την ιστορία της Καρπάθου τον οδηγεί να διατυπώσει τη θέση ότι: “σε καμιά περίπτωση δεν μπορούμε να μιλήσουμε για «Ενετική κατοχή της Καρπάθου διάρκειας 230 περίπου ετών». Αντί άλλης απαντήσεως τον παραπέμπω στην “Ιστορία της νήσου Καρπάθου (Δωδεκανήσου)” του εμβριθούς συμπατριώτη μας ερευνητή Μ. Γ. Μιχαηλίδη-Νουάρου, η ακρίβεια των γραφομένων του οποίου δεν συγκρίνεται ασφαλώς κατά καμίαν έννοια με την αντίστοιχη των κειμένων περιστασιακών ερανιστών της ιστορίας του νησιού μας. Αναφέρει λοιπόν ο Μ. Μιχαηλίδης-Νουάρος(1) “Ουδεμία άλλη περίοδος είναι τόσον γνωστή όσον η Φραγκική, ή διά να είμεθα ακριβέστεροι η υπό τους Βενετούς άρχοντας Κορνάρους παραμονή της Καρπάθου επί 226 έτη”. Για τους λιγότερο ενήμερους σημειώνω ότι οι Κορνάροι ήταν Βαρώνοι της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας. Προφανώς δεν είναι “Γιάννης” αλλά “Γιαννάκης”!
δ. Καθ’ όσον αφορά τώρα τα γραφόμενά του, ότι οι Ιωαννίτες κατέλαβαν άλλα νησιά των Δωδεκανήσων, “όχι όμως την Κάρπαθο και την Κάσο”, αρκεί και πάλι να τον παραπέμψω στα γραφόμενα του Μ. Μιχαηλίδη-Νουάρου(2), όπου ρητώς αναφέρεται στην κατάληψη της Καρπάθου και των γύρω νησιών από τους Ιωαννίτες στα χρόνια 1313-1316.
ε. Πέραν των άλλων ο Μ. Παναγιώτου εμφανίζεται να δυσκολεύεται να κατανοήσει “τη διάκριση μεταξύ φασιστικού και αποικιοκρατικού καθεστώτος”, εξηγώντας μας ότι “η κατοχή ενός τόπου είναι από τη φύση της φασιστική, όποιο και να είναι το καθεστώς του κατακτητή στην πατρίδα του”. Παρά το ότι δεν θα δυσκολευόμουν να συμφωνήσω θεωρητικά με τη θέση αυτή, είναι απολύτως παραδεκτό τόσο από τους ειδήμονες όσο και από τον απλό λαό μας ότι τα πρώτα χρόνια της ιταλοκρατίας στα Δωδεκάνησα υπήρξαν πολύ διαφορετικά από τα χρόνια της διοίκησης του Cesare Maria De Vecchi. Τούτο είναι πολύ εύκολο να το διαπιστώσει κανείς κι από μια απλή συζήτηση με τους λίγους επιβιώνοντες υπερήλικες συμπατριώτες που έζησαν τα χρόνια εκείνα.
στ. Στην τελευταία παρέμβαση στην 1η Ενότητα του κειμένου του κ. Γ. Σπανού, ο Μ. Παναγιώτου, αφού σημειώσει ότι “η άφιξη των Γερμανικών στρατευμάτων στην Κάρπαθο δεν έγινε την 6η Σεπτεμβρίου 1943, που αναφέρει ο τέως Κοινοτάρχης Μενετών, αλλά στις 19 Σεπτεμβρίου 1943,” παραπέμποντας σε σχετικό λήμμα της Ελληνικής έκδοσης της Παγκόσμιας Διαδικτυακής Εγκυκλοπαίδειας “Βικιπαίδεια”, συμπληρώνει: “Δεν γνωρίζω από πού άντλησε τις πληροφορίες του ο τέως Κοινοτάρχης Μενετών, αλλά είναι να απορείς, γιατί ένιωσε την ανάγκη να διορθώσει κάτι σωστό με ένα λάθος… Εδώ, κ. Δημελλά, ταιριάζει το «όποιος σκάβει τον λάκκο κάποιου, πέφτει ο ίδιος μέσα»….” Στο θέμα αυτό θα πρέπει να εξηγήσω στον Μ. Παναγιώτου ορισμένα στοιχειώδη πράγματα:
i. Είναι κοινά παραδεκτό, κι από την ίδια την ιστοσελίδα “Βικιπαίδεια”, ότι παρά τη σοβαρότητα και το εύρος του εγχειρήματος, δεν μπορεί να αποτελέσει βιβλιογραφική πηγή αφού το περιεχόμενό της αποτελείται εξ ορισμού και στο σύνολό του από δημοσιευμένη γνώση. Ως εκ τούτου οι παραπομπές πρέπει να γίνονται στην πρωτογενή βιβλιογραφική πηγή.
ii. Εξαιτίας του τρόπου λειτουργίας της και παρά τη χρησιμότητά της τα λήμματα της “Βικιπαίδειας” βρίθουν λαθών, τα οποία φυσικά θα διορθωθούν σταδιακά και σε βάθος χρόνου. Έτσι και στο λήμμα «Μάχη της Δωδεκανήσου (1943)» που παραπέμπει, η παρατιθέμενη πληροφορία είναι εσφαλμένη.
iii. Για να λύσουμε και την απορία του Μ. Παναγιώτου η ορθή πληροφορία για την άφιξη των Γερμανικών στρατευμάτων στην Κάρπαθο περιέχεται στο σοβαρό ιστορικό σύγγραμα-έργο ζωής του συμπατριώτη μας Μανώλη Γ. Κασσώτη, “Η Κάρπαθος στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο”, Αθήνα 2007, σ. 264!!! και είναι η 6η Σεπτεμβρίου 1944. Καμιά άλλη ανεύθυνη πληροφορία δεν μπορεί να αντιπαρατεθεί στην ιστορική ακρίβεια του σπουδαίου Καρπάθιου συγγραφέα Μανώλη Γ. Κασσώτη.
iv. Έτσι ως ηθικό δίδαγμα επί του προκειμένου προκύπτει ότι ο Μ. Παναγιώτου “έπεσε ήδη στο λάκκο που έσκαβε” για τον πρ. Πρόεδρο της Τοπικής Κοινότητας Μενετών κ. Γ. Ν. Σπανό!
2η Ενότητα
Τίποτε το δογματικό και το ατεκμηρίωτο δεν βρήκαμε στα γραφόμενα του πρ. Προέδρου της Τοπικής Κοινότητας Μενετών κ. Γιώργου Νικ. Σπανού, αν και τα μελετήσαμε με προσοχή. Αρκεί σε κάθε ενδιαφερόμενο να προσεγγίσει τα κατατεθέντα στα Γενικά Αρχεία του Κράτους από τον δάσκαλο Χριστόφορο Σακελλαρίδη, σε ανύποπτο χρόνο, έγγραφα της Παγκαρπαθιακής Κεντρικής Επιτροπής και των άλλων Επαναστατικών Επιτροπών του νησιού, για να διασταυρώσει στο έπακρον τα αναφερόμενα στο σχετικό άρθρο του.
α. Είναι εξακριβωμένο ότι την 5η Οκτωβρίου δεν υπήρχε καμιά σοβαρή ποσότητα όπλων στο Απέρι. Άλλωστε το ομολογεί και ο Γ. Λ. Χιωτάκης. “Τα όπλα μας είναι ολίγα” γράφει. Ο Γ. Σπανός διατύπωσε επιπλέον σειρά εύλογων ερωτημάτων (“δίκην αστυνομικού ερευνητή” γράφει ο Μ. Παναγιώτου…) η έντιμη απάντηση στα οποία οδηγεί αβίαστα στο προφανές αυτό συμπέρασμα. Συμπληρωματικά θα ήθελα να ρωτήσω πως βρέθηκαν περί τα 60 όπλα στο Απέρι, όταν είναι πανθομολογούμενο ότι την 5η Οκτωβρίου στα διπλανά χωριά Βωλάδα και Όθος δεν υπήρχε όπλο ούτε για δείγμα; Άλλης ποιότητας πατριώτες κατοικούσαν σ’ αυτά τα χωριά, ή μήπως λόγω του επικλινούς εδάφους όλα τα όπλα της Κεντρικής Καρπάθου συγκεντρώθηκαν στο Απέρι;
β. Είναι πιθανόν να έγινε συγκέντρωση ποικίλων πατριωτών την 5η Οκτωβρίου και στο Απέρι, όπου προφανώς θα εξωτερικεύθηκαν τα πατριωτικά τους αισθήματα. Η λαϊκή συγκέντρωση όμως αόπλων πολιτών με σκοπό την εκδήλωση του φρονήματός τους ονομάζεται, όπως είναι παγκοίνως γνωστό, “Διαδήλωση” και όχι “Επανάσταση”.
γ. Όπως σαφώς εξάγεται από το υπ’ αριθμόν 14 έγγραφο της Παγκαρπαθιακής Επιτροπής, σοβαρή ποσότητα όπλων έφτασε στο Απέρι την 14η Οκτωβρίου και τότε ξεκίνησε να οργανώνεται το ένοπλο σώμα του Απερίου από το Γιώργο Λ. Χιωτάκη. Οι σχετικές λοιπόν μαρτυρίες είναι απλά προχρονολογημένες.
δ. Ενδεικτικό πάντως της αξιοπιστίας των αφηγήσεων του Γιώργου Λ. Χιωτάκη είναι το γεγονός ότι την Οριστική συμφωνία παράδοσης των Ιταλών, που καταρτίστηκε την 11η Οκτωβρίου, υπογράφει εκ μέρους του Απερίου ο Νικόλαος Ορφανίδης(3), τον οποίον αφηγείται πως έχουν παύσει οι Επαναστάτες και όχι ο “Αρχηγός” των ανύπαρκτων Ενόπλων Δυνάμεων Απερίου Γιώργος Λ. Χιωτάκης, αν και κατά δήλωσή του παραβρίσκεται εκεί!
ε. Κλείνοντας σχετικά με την αξιοπιστία των γραφόμενων του αείμνηστου Γιώργου Λ. Χιωτάκη, τα οποία εκτός από την τοπικιστική φιλοτιμία διατρέχει απ’ άκρη σ’ άκρη μια έντονη επιθυμία υπερτονισμού του ρόλου του στα γεγονότα της 5ης Οκτωβρίου 1944, ότι πριν μερικά χρόνια εξέδωσε ένα πολυσέλιδο βιβλίο με τις αναμνήσεις του από τα χρόνια εκείνα. Είναι αξιοσημείωτο ότι ήταν τόσες οι αποκλίσεις των αφηγούμενων γεγονότων από την ιστορική αλήθεια που σήμερα εκείνη η έκδοση δεν βρίσκεται στην κυκλοφορία!…με ότι μπορεί να σημαίνει αυτό για κάθε νουνεχή συμπατριώτη. Έμαθα βέβαια ότι υπάρχει και δεύτερη αναθεωρημένη έκδοση του βιβλίου, όμως μέχρι σήμερα δεν μπόρεσα να το προμηθευτώ και να το μελετήσω.
III. ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΑΠΟΨΕΩΝ ΤΟΥ Μ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΟΜΟΦΡΟΝΟΥΝΤΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΗΣ ΚΑΡΠΑΘΟΥ
- Στην απεγνωσμένη προσπάθεια του να αποφύγει την ευθεία αντίκρουση -πράγμα όχι και τόσο εύκολο- των νηφάλιων επιχειρημάτων του πρ. Προέδρου της Τοπικής Κοινότητας Μενετών κ. Γιώργου Νικ. Σπανού, ο Μ. Παναγιώτου ξεδιπλώνει απρόκλητα αλλά και απροκάλυπτα έναν απροσδόκητο “υπερπατριωτισμό” και εμφανίζεται ως “αυτοδιορισμένος συνήγορος” του Απερίου. Ψάχνοντας, προφανώς, ο συντάκτης τού περί ου ο λόγος κειμένου για αλαλάζοντες υποστηρικτές στα θολά νερά του τοπικιστικού φονταμενταλισμού, διαπιστώνει αυτόβουλα ούτε λίγο ούτε πολύ ότι:
- α.“τα άρθρα σας διαπνέονται από ένα στείρο τοπικισμό [“είπε ο γάδαρος τον πετεινό κεφάλα”…] και από μια εμφανή αντιπάθεια προς το χωριό μου, το Απέρι!”.
- β.“Ξεκινήσατε μιαν απρόκλητη αντιπαράθεση με το Απέρι και τους Απερίτες…” γ.“Δεν είχατε την πρόθεση να πλήξετε την κ. Βδοκάκη, αλλά την αξιοπιστία του Απερίου!” και βέβαια πέραν των άλλων αναφέρεται και
- δ.στην «Πανκαρπαθιακή (sic) Επαναστατική Επιτροπή».
Αυτές όμως οι μονομερείς “απόψεις” είναι κακέκτυπα άλλων ανάλογων απόψεων ενός στείρου παρελθόντος, στις οποίες απαξιώ κατά κυριολεξίαν να απαντήσω…
Αλλά ο συντάκτης της πολυσέλιδης επιστολής πετάει το προσωπείο του “αμερόληπτου” κριτή της νεώτερης Καρπαθιακής ιστορίας και αποκαλύπτει τις βαθύτερες πεποιθήσεις του, όταν αναφέρεται στο χωριό των Μενετών. Ακριβώς σ’ αυτό το σημείο οφείλω να τονίσω χωρίς περιστροφές στον Παναγιώτου τα ακόλουθα:
α. Φυσικά “Έχει και μάλιστα ιδιαίτερη σημασία το από που ξεκίνησε η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ” της Καρπάθου.
Για τους συμπατριώτες μας έχει αναλογικά τόση σημασία, όση το να γνωρίζουν οι Έλληνες, ότι η Ελληνική Επανάσταση ξεκίνησε ουσιαστικά από την Μάνη και την Καλαμάτα και όχι από την Αγία Λαύρα του εύπεπτου μύθου. Έτσι είναι πια σε γνώση όλων των Καρπαθίων, πλην του Μ. Παναγιώτου και των “εύλογα προβληματισμένων-αρνητών με το αθόλωτο μάτι…” που επιθυμούν να ζουν στους δικούς τους μύθους και έχουν ως διακαή πόθο την αναθεώρηση της Καρπαθιακής ιστορίας, ότι η Επανάσταση της Καρπάθου ξεκίνησε την 5η Οκτωβρίου 1944 από το χωριό Μενετές! β. Σχετικά τώρα με τον Επαναστατικό ή όχι χαρακτήρα του κινήματος, αξίζει πιστεύω να εστιάσουμε στο σχετικό λήμμα του έγκυρου Λεξικού Κοινωνικών Επιστημών της UNESCO(4) “Επανάσταση (Revolution): Τον όρο επανάσταση χρησιμοποιούν οι περισσότεροι συγγραφείς για να προσδιορίσουν απότομες ριζοσπαστικές αλλαγές, τόσο στις πολιτικές όσο και στις οικονομικές συνθήκες, όταν δηλ. ένα “καθεστώς” διακυβερνήσεως (καθώς και μια κοινωνική και έννομη τάξη) αντικαθίσταται απότομα, ενίοτε και βίαια, από ένα άλλο.”
Σύμφωνα λοιπόν τόσο με τον παρατιθέμενο ορισμό όσο και με τον ορισμό του Λεξικού Γ. Μπαμπινιώτη η λαϊκή εξέγερση της 5ης Οκτωβρίου είναι αναντίρρητα Επανάσταση.
γ. Σε όλες εξάλλου τις Επαναστάσεις είναι γνωστό ότι ηγείται πάντα μια μειοψηφία και ακολουθούν εν συνεχεία οι λαϊκές μάζες. Έτσι και στην περίπτωση του Επαναστατικού Εθνικοαπελευθερωτικού Κινήματος της Καρπάθου πρωτοπόρησαν αδιαμφισβητήτως, για πολύ συγκεκριμένους λόγους, οι Μενετιάτες και οι Αρκασιώτες. Κι όπως λέει ο σπουδαίος ιστορικός της Καρπαθιακής Επανάστασης του 1944 Ντίνος Αντ. Μελάς, “άλλο το φρόνημα κι άλλο το τόλμημα”! Καθώς βεβαίως το Κίνημα εξέφραζε τους προαιώνιους πόθους των Καρπαθίων και των Κασίων αγκαλιάστηκε εν συνεχεία τόσο από τις άλλες Κοινότητες της Καρπάθου όσο και από τη γειτονική μας Κάσο με όσες δυνάμεις είχαν κάνοντας το ποθούμενο πραγματικότητα, γεγονός για το οποίο είμαστε όλοι έκτοτε περήφανοι. Άλλωστε μόνο τυχαία δεν υπήρξε η συμβολική μετονομασία του σκάφους της Αποστολής Σωτηρίας των Καρπαθίων από “IMMACOLATA” σε “ΚΑΡΠΑΘΟΣ”, παρά το ότι τόσο οι ιδιοκτήτες όσο και το επταμελές πλήρωμα ήταν αποκλειστικά Αρκασιώτικης, Μενετιάτικης και Πηγαδιώτικης καταγωγής, αφού οι σπουδαίοι εκείνοι επαναστάτες είχαν πλήρη τη συναίσθηση ότι δεν πάλευαν για τα επί μέρους xωριά τους αλλά για το σύνολο της Καρπάθου!!!
Αποστομωτικός για τους προβληματισμούς του Μ. Παναγιώτου σχετικά με την Επαναστατικότητα του Κινήματος της 5ης Οκτωβρίου είναι ο τίτλος άρθρου του αείμνηστου Βουλευτή Γεωργίου Λ. Χιωτάκη στο οποίο μάλιστα κάνει το σφάλμα να μας παραπέμψει: «ΤΟ ΚΑΡΠΑΘΙΑΚΟΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟΝ ΚΙΝΗΜΑ», Γιώργος Χιωτάκης (Μηνιαίον Δελτίον της Αδελφότητος Απερειτών Καρπάθου η «Ομόνοια», Οκτώβριος 1945, φύλλο υπ’ αρ. 34). Εξ οικείων τα βέλη…
Ένα πάντως θα πρέπει να εμπεδώσει ο Μ. Παναγιώτου και οι ομόφρονές του. Η Ενότητα του Καρπαθιακού λαού μπορεί να οικοδομηθεί στέρεα μόνο πάνω στη βάση της ιστορικής αλήθειας που είναι ταυτόσημη με την ιστορική δικαιοσύνη. Και η δικαιοσύνη αυτή πρέπει να αποδίδεται χωρίς δισταγμούς και μικροψυχίες προς εκείνες τις κατευθύνσεις που τα διαδραματισθέντα γεγονότα υπαγορεύουν.
Τέλος σε αντιστοιχία με τη γνωστή ρήση του Διονυσίου Σολωμού “Εθνικό είναι ό,τι είναι αληθές”, πρέπει και στην Κάρπαθο να θεωρούμε “Πατριωτικό ότι είναι αληθινό”.
IV ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Με την ανάρτηση του παρόντος κειμένου στην ιστοσελίδα μας δόθηκε, πιστεύουμε, η ευκαιρία σε κάθε καλοπροαίρετο Καρπάθιο ή φίλο της Καρπάθου να βγάλει τα αναγκαία συμπεράσματα και να αξιολογήσει τα όσα, φερέγγυα και μη, ακούστηκαν και γράφτηκαν τελευταία για το Επαναστατικό Κίνημα της 5ης Οκτωβρίου και για την Καρπαθιακή ιστορία γενικότερα. Γι’ αυτόν άλλωστε το λόγο αφιέρωσα σημαντικό τμήμα πολύτιμου χρόνου, που υπό άλλες συνθήκες θα έκρινα περιττό να θυσιάσω, για να αντικρούσω τέτοιες ασυνάρτητες και αντιιστορικές απόψεις.
Κλείνοντας την αναλυτική και απόλυτα δεοντολογική αυτή απάντησή μου, οφείλω να υπενθυμίσω στον Παναγιώτου και τους ομοίους του ότι τα social media έχουν πάψει από καιρό να είναι ξέφραγο αμπέλι.
Ως γνωστόν εκφράσεις του τύπου “δημοσιογραφικές αλητείες” και άλλες ανάλογες, ενώ φτύνουν εκεί που γλύφουν και εκτρέπουν σε ολισθηρές κατευθύνσεις την όποια έννοια διαλόγου, είναι επιπλέον ποινικά κολάσιμες.
Καλό θα είναι λοιπόν να σταματήσουν έγκαιρα τις παρεκτροπές τους αυτές πριν οδηγήσουν, με δική τους ευθύνη, τα πράγματα να πάρουν άλλες επικίνδυνες οδούς.
Υ.Γ.
Επiπρόσθετα θα ήθελα να σημειώσω και τις τέσσερις επισκέψεις των Προέδρων Δημοκρατίας, Κωνσταντίνου Στεφανόπουλου (2 φορές, 1999-2004), Προκοπίου Παυλοπούλου (2016) και Κατερίνας Σακελλαροπούλου (φέτος), στην κοιτίδα του Κινήματος και στη συνέχεια στα άλλα χωριά, που αποτελούν άριστες μαρτυρίες για το από που ξεκίνησε η Επανάσταση της Καρπάθου. Και οι τέσσερις επισκέψεις των ανώτατων αρχόντων της χώρας μας έγιναν με γνώση της υπάρχουσας βιβλιογραφίας όπως αναδύεται από τις σχετικές ομιλίες τους στις Μενετές.
Άλλωστε το ενδιαφέρον των άλλων χωριών, για το ξεκίνημα της Επανάστασης, φάνηκε από τον πρώτο Εορτασμό του Κινήματος, που έγινε πανηγυρικά στις 15 Αυγούστου 1945 στις Μενετές. Στη συνέχεια η Επέτειος γιορταζόταν σταθερά κάθε χρόνο στις 5 Οκτωβρίου.
Επίσης να αναφέρω ότι ο Σύλλογος Απανταχού Μενετιατών Καρπάθου Αττικής για σχεδόν 70 συνεχόμενα χρόνια εορτάζει στον Πειραιά την Επαναστατική Επέτειο της 5ης Οκτωβρίου 1944, ενώ, από προσωπική έρευνα που έκανα στον καρπαθιακό τύπο, δεν αντιλήφθηκα, εκτός κι αν δεν πρόσεξα καλά, ότι κανείς άλλος σύλλογος χωριού εόρτασε το Επαναστατικό Κίνημα με τέτοια συνέπεια. Ειδικότερα τα τελευταία χρόνια εορτάζει το γεγονός και ο Σύλλογος των Απανταχού Καρπαθίων.
Πεποίθηση μου είναι ότι το ενδιαφέρον ορισμένων συμπατριωτών, τους οποίους τιμώ ως δημοσιογράφος και εκδότης της ηλεκτρονικής έκδοσης «Καρπαθιακά Νέα», προέκυψε όψιμα και μετά την πρώτη επίσκεψη του Προέδρου Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλου στο νησί.
(1) Μ. Γ. Μιχαηλίδου-Νουάρου, τ. Α΄, σ. 327, Επανέκδοση 1998.
(2) Μ. Γ. Μιχαηλίδου-Νουάρου, τ. Α΄, σ. 336-338, Επανέκδοση 1998.
(3) Βλ. Ντίνου Αντ. Μελά, “Ιστορία του Επαναστατικού Απελευθερωτικού Κινήματος Καρπάθου, 5 Οκτωβρίου 1944”, Αθήνα 2012, σ. 568.
(4) Ελληνική Έκδοση Νίκας-Τεγόπουλος, 1972, τ. Α΄, σ. 257
