Κρατώ φυλαχτό τις εικόνες από τα βουνά και τους ξερικούς αδούλευτους κάμπους του νησιού μου. Στις στράτες της μεγάλης πόλης φέρνω στο μυαλό μου φιλότιμα πρόσωπα που χαϊδεύουν τις σκέψεις με ένα ζεστό ολόγλυκο καλημέρα. Κι έπειτα άπειρες μνήμες ξεπηδούν σα τα πεινασμένα κατσίκια ή τις αναράες από τα τρίστρατα. Ξεριζώνουν κάθε σκέψη του αλήτη μυαλού και τραβούν γραμμή στα χρόνια της πρώτης νιότης.
Οι περισσότεροι συμπατριώτες μου στα ξένα κάνουν το ίδιο. Ξυπνούν και χαλαρώνουν με τη σκέψη του νησιού τους. Είναι βλέπεις τα λατρεμένα πρόσωπα, μάνα, πατέρας, πρώτοι έρωτες, φίλοι. Ψυχές, που δεν έφυγαν καμιά στιγμή από το προσκεφάλι τους. Μεγάλοι άνθρωποι πια, διδάσκουν στους νεότερους. Δείχνουν τα δικά τους μυστικά περάσματα, τις κρυφές γωνιές σ΄αυτόν τον αιώνιο έρωτα. Με πρωταγωνιστές τα βράχια, τη θάλασσα, τα σύννεφα και τα βουνά της Καρπάθου.
Πρόσφατα αισθάνθηκα σοκαρισμένος από μια φράση αγαπημένου φίλου. «Κοίτα, έρχονται οι ξένοι, τραβούν φωτογραφίες και φεύγουν. Γυρνούν στους τόπους τους. Κι εμείς κρατάμε την άκρη σε αυτό το μοιραίο γαϊτανάκι κι έχουμε τα μάτια μας σφαλιστά. Περιμένουμε να επιστρέψουν, ίσως με μια καλύτερη φωτογραφική μηχανή και να καταγράψουν τις εικόνες που επιλέγουν οι αχόρταγες άκρες απ’ τα μάτια τους».
Αλήθεια ή ψέματα; Τι απομένει από έναν ακόμη Αύγουστο που τραβά προς την αιώνια δύση;
Θα περίμενε κανείς αυτό το νησί να παράγει πολιτισμό. Να αφήνει βαθύ χνάρι στα δρώμενα της Δωδεκανήσου, κι όχι μόνο. Μα άλλωστε έχει μια τρομερή Όλυμπο, στολίδι ολάκερου του κόσμου. Κι όμως δεν είναι καθόλου έτσι.
Λιγοστά πράματα πια γίνονται από τον ιδρώτα και τα χέρια των Καρπάθιων. Όλο και πιο λίγο εξελίσσουμε τη μουσική μας κι αν πεις για την ιστορία μας φέτος, μετά από πολλά χρόνια, έγιναν κάποιες φιλότιμες προσπάθειες να τιμηθούν σημαίνοντα πρόσωπα (Χατζηλίας Οικονόμου, Αλέξανδρος Γεωργιάδης, ιστορικές διαδρομές στο Σπόα) χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι έχουμε κερδίσει κάτι από τον χαμένο χρόνο.
Τι απέμεινε από το καλοκαίρι;
Τα δύσκολα πολύωρα μεροκάματα των εργατών του τουρισμού κι οι γλυκές μνήμες, των ταξιδιωτών, που κάπου θα στριμωχτούν μαζί με τις υπόλοιπες, μέχρι κι αυτές να ξεθωριάσουν στο επόμενο ποστάρισμα.
Αξίζει στο νησί κάτι παραπάνω, ο κόσμος που την επιλέγει πληρώνει μεγάλα ποσά για να βρεθεί κοντά της κι αυτό το παραπάνω και το διαφορετικό θα έρθει από τον ιδιαίτερο πολιτισμό του, από την ανάδειξη και κυρίως την εξέλιξη όλων εκείνων των στοιχείων που κάνουν μοναδική την Κάρπαθο.
Είναι σίγουρο πως κάποιοι δε θέλουν να το δουν, άλλοι πάλι δε θέλουν να το πιστέψουν κι εμείς, οι περισσότεροι, σηκώνουμε ανήμποροι τους μουδιασμένους, από την καθημερινή βιοπάλη, ώμους μας. Ωστόσο, μονάχα ο πολιτισμός έχει απομείνει, ενώ οι διαδοχικές κρίσεις επιμένουν, ρουφούν και τη τελευταία σταγόνα αυθεντίας από έναν νησί κάποτε φώναζε τη διαφορετικότητα του. Οι γενιές που κρατούν τα μυστικά φεύγουν βιαστικά, σε λίγα χρόνια ο τόπος θα μας γυρίσει την πλάτη. Κι εμείς ακόμη θα αγωνιζόμαστε να διαλέξουμε την καλύτερη φωτογραφία του.
Μανώλης Δημελλάς
29.8.2022
Καρπαθιακά Νέα