Μια σπουδαία εκδήλωση ετοιμάζεται στις Πυλές Καρπάθου! Πρόκειται για αφιέρωμα για τον ήρωα Ιερολοχίτη Κωνσταντίνο Ψυλλή, ο οποίο σκοτώθηκε στο Προνί Πυλών πριν από 80 χρόνια.
Μάλιστα στην εκδήλωση θα διαβαστεί και ο επικήδειο που ακούστηκε κατά την ταφή των οστών του ήρωα, 8 Οκτωβρίου 1944! Τον επικήδειο είχε εκφωνήσει ο δάσκαλος των Πυλών Ανδρέας Χατζανδρούλης. Ας σημειωθεί ότι κατά την ταφή των οστών του, το 1944, δεν γνώριζαν το όνομα του, γνώριζαν μόνο ότι πρόκειται για ήρωα Ιερολοχίτη!
Πως και που σκοτώθηκε ο Ιερολοχίτης Κων. Ψυλλής
Μόλις έξι βδομάδες πριν την αποχώρηση των Γερμανών από το νησί και το βρετανικό σκάφος HDML-1381 ανοίγει δρόμο μέσα στο καρπάθιο. Το σκάφος είχε μήκος 21,94m κι έτρεχε με ταχύτητα που άγγιζε τα 12 μίλια. Φορούσε στην πλώρη ένα κανόνι Bofors, 4 εκατοστών, και δύο πολυβόλα Oerlikon, των 2 εκατοστών, στην πρύμνη.
Λίγο πριν τα μεσάνυχτα της 24ης Αυγούστου 1944 φτάνουν δυτικά της Καρπάθου, στην αποστολή συμμετέχουν 14 Βρετανοί κομμάντος και 6 Έλληνες εθελοντές, όλοι τους μέλη του Ιερού Λόχου.
Οι Ιερολοχίτες δυο ώρες μετά τα μεσάνυχτα με αργές και σίγουρες κινήσεις γλυστρούν από το σκάφος, φορούσαν πλήρη εξάρτηση και οπλισμένοι σαν αστακοί βγαίνουν στο Σικέλαος.
Συνεχίζουν αθόρυβα, ανεβαίνουν στη στεριά, εκεί κάνουν το πρώτο σινιάλο για την αποχώρηση του πλοίου. Στο σχέδιο είχαν προγραμματισμένη επιστροφή για την νύχτα της 27ης Αυγούστου, έπειτα από σήμα που θα έκαναν στο εγγλέζικο σκάφος για να τους παραλάβει.
Οι 6 Έλληνες περπατούσαν στην ερημική παραλία Προνί των Πυλών και ξεκινούσαν για την ενδοχώρα του νησιού.
Στην αποστολή τους είχαν στόχο να καταγράψουν οχυροματικές θέσεις, να σημειώσουν χάρτες και να φωτογραφίσουν τις περιοχές που φύλασσαν οι Γερμανοί. Εκείνη την χρονική στιγμή ίσως να ήταν στο μυαλό των συμμαχικών δυνάμεων ακόμη και μια πιθανή απόβαση στο νησί.
Μπροστά πήγαιναν οι Δεκανείς Στέργος Μανωλάς και Κωνσταντίνος Ψυλλής. Ανίχνευαν και άνοιγαν το δρόμο στους υπόλοιπους τέσσερις Ιερολοχίτες. Επικεφαλής ήταν ο Λοχαγός Δ. Κωστολέτος, με τον Ανθ/γο Γ. Οικονομίδη, τον Λοχία Ν. Πρωτονοτή και τον Δεκανέα Γ. Σπανούδη.
Οι Γερμανοί είχαν φροντίσει να γεμίσουν με νάρκες κι αυτή την παραλία και για τα θαρραλέα παλικάρια ήταν θέμα τύχης να αποφύγουν το θάνατο και να μην πατήσουν επάνω στους κρυμμένους δυναμίτες.
Ακόμη δεν είχε απομακρυνθεί το εγγλέζικο πολεμικό όταν ο κυβερνήτης και οι Εγγλέζοι κομάντο είδαν μια λάμψη, ολόασπρη σαν αστραπή, να βγαίνει από το σημείο που είχαν αφήσει λίγο νωρίτερα τους Έλληνες.
Για τους έμπειρους Εγγλέζους πολεμιστές μύρισε ο θάνατος.
Ο εικοσάχρονος Χιώτης δεκανέας Κωνσταντίνος Ψυλλής θα έμενε για πάντα στην Κάρπαθο.
Πάτησε πάνω σε μια Γερμανική νάρκη και στη στιγμή έγινε χίλια κομμάτια, δίπλα του ο Στέργος Μανωλάς κολυμπούσε στο αίμα. Λίγο πιο πίσω κρατούσαν τα τραύματα τους από τα θραύσματα ο Προτονωτής και ο Οικονομίδης.
Η αποστολή δεν είχε τύχη, το πολέμικο πλοιάριο επέστρεψε και παρέλαβε τους 5 Έλληνες κομάντο, έπειτα τράβηξε δυτικά, αφού πέρασε την Αστακίδα τρύπωσε προς το ερημονήσι Σειρήνα (ή Σύρνα), που βρίσκεται κοντά στην Αστυπάλαια (περίπου 40 ν.μ. από την Κάρπαθο), έπρεπε πάση θυσία να αποφύγουν μια συνάντηση με τις Γερμανικές περιπολίες.
Ο Ψυλλής έμεινε στην Κάρπαθο
Όσο για τα κομμάτια από το σώμα του ήρωα Κωνσταντίνου Ψυλλή, αυτά παρέμειναν για ενάμιση μήνα αμάζευτα.
Αν και τα είχε δει πρώτος ο περαστικός Πηλιάτης Κωνσταντίνος Καραξής κι αμέσως μετέφερε την είδηση στο χωριό, ο γιατρός και πατριώτης Μηνάς Χαλκιάς πρότεινε να περιμένουν την αποχώρηση των Γερμανών, διαφορετικά θα μπορούσαν να βρουν χειρότερο μπελά. Οι Γερμανοί λίγο πριν φύγουν είχαν αφηνιάσει, έφταναν και οι πληροφορίες για τις θηριωδίες στην Κρήτη, έτσι η κατάσταση γινόταν όλο και πιο δύσκολη.
Λίγο μετά το φευγιό των Γερμανών, που έγινε 4 Οκτώβρη του 1943 και το πετυχημένο Επαναστατικό κίνημα της 5ης Οκτωβρίου, που εκδηλώθηκε στις Μενετές, ο πυλιάτης Μιχάλης Λαχανάς και ο γαμπρός του Βασίλης Οικονομίδης, έτρεξαν στο Προνί και μάζεψαν ότι επέμεινε από το κορμί του Ψυλλή και το ανέβασαν στις Πυλές.
Το έβαλαν μέσα στην εκκλησία της Παναγίας. Οι γυναίκες του χωριού περιποιήθηκαν και μοιρολόγησαν το νεκρό σα να ήταν παιδί τους.
Οι Πυλιάτισσες ήταν οι πρώτες που απέδωσαν τις τιμές στον ήρωα που έπεσε στην Κάρπαθο.
Ο Ψυλλής τάφηκε στο νεκροταφείο των Πυλών, με όλους τους κατοίκους του χωριού να αποδίδουν κάθε τιμή και να ακολουθούν το κιβούρι με το συναίσθημα της χαρμολύπης να κυριαρχεί στις ψυχές και να βγαίνει μέσα στα μάτια τους. Χαρά, γιατί η Κάρπαθος μόλις ντυνόταν τη γαλανόλευκη, λύπη, αβάσταχτο πόνο μα και απερίγραπτη περηφάνεια γιατί ένας άγνωστος Χιώτης αντάλλαξε τη ζωή του για τα ιδανικά του και τη μάνα Κάρπαθο.
