Της Δημοσιογράφου – Λαογράφου Κατερίνας Μαρινάκη
Την Τρίτη 7 Νοεμβρίου, οι συμμετέχοντες -Καθηγητές και Φοιτητές- στο Πρόγραμμα επισκέφθηκαν καταρχάς το Αρχαιολογικό Μουσείο Καρπάθου, στα Πηγάδια, το οποίο στεγάζεται στη δυτική πτέρυγα του Eπαρχείου, ενός εντυπωσιακού κτηριακού συγκροτήματος, της περιόδου της Ιταλοκρατίας, που δεσπόζει στο αστικό τοπίο της πρωτεύουσας του νησιού. Το διαχρονικό αυτό Μουσείο περιλαμβάνει εκθέματα από τους προϊστορικούς έως και τους μεταβυζαντινούς χρόνους.
Στη συνέχεια, σύσσωμη η ομάδα μετέβη στην περιοχή Βαθά και στο εκεί εργαστήρι καρπάθικης λύρας του Γιώργου Κατωγυρίτη, με σκοπό την επιτόπια έρευνα και συνεντεύξεις τόσο με τον κ. Κατωγυρίτη όσο και με παριστάμενους οργανοπαίκτες και συντονιστές την Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κοινωνικής Λαογραφίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) Βασιλική Χρυσανθοπούλου, τον Ερευνητή Καρπαθιακής Λαογραφίας Ηλία Βασιλαρά και την Αναστασία Φυλακτακίδου, Προϊσταμένη Δ/νσης Πανεπιστημιακού Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Αρχικά το λόγο έλαβε ο Ομότιμος Καθηγητής Λαογραφίας του ΕΚΠΑ και Πρόεδρος της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας Μηνάς Αλ. Αλεξιάδης, ο οποίος ευχαρίστησε θερμά για την παρουσία τους και τη σημαντική βοήθειά τους στη συγκεκριμένη ενότητα του Προγράμματος, τόσο τον Γιώργο Κατωγυρίτη -ο οποίος επιφύλαξε σε όλους θερμή υποδοχή και φιλοξενία- όσο και τους οργανοπαίκτες Μιχάλη Τσαμπουνιέρη (λύρα), Κώστα Ανούση και Νίκο Πορτοκάλη (λαούτο).
Τον διαδέχθηκε ο Ηλίας Βασιλαράς, Πρόεδρος του Κεντρικού Παραρτήματος του Ινστιτούτου Λαϊκού Πολιτισμού Καρπάθου, ο οποίος ξεκίνησε με την παρουσίαση του Γιώργου Κατωγυρίτη, προσκαλώντας τον να μιλήσει για την αγάπη του προς τη λύρα, η οποία αποδεικνύεται από τις πολλές δεκάδες οργάνων, που κατακλύζουν το χώρο, στον οποίο μας υποδέχθηκε, τον οποίο η Βασιλική Χρυσανθοπούλου χαρακτήρισε ως “άτυπο εργαστήρι μαθητείας”.
Ο κ. Κατωγυρίτης τόνισε ότι δεν θα σταματήσει να κατασκευάζει λύρες έως ότου επιτύχει τον τέλειο ήχο! Τα τελευταία 2,5 χρόνια ζει μόνιμα στην Κάρπαθο και ασχολείται με το πάθος του, όμως και τα προηγούμενα 35 χρόνια -από τα 55 που συνολικά έζησε στην Αμερική- κάθε χειμώνα ερχόταν στην Κάρπαθο, όπου επίσης κατασκεύαζε λύρες, πριν επιστρέψει την Άνοιξη στο Virginia Beach, προκειμένου να ξανανοίξει το μαγαζί, που διατηρούσε εκεί.
Ο ίδιος έχει δωρίσει μία λύρα κατασκευής του στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, η οποία φιλοξενείται στο Προεδρικό Μέγαρο, συνοδευμένη από την ακόλουθη μαντινάδα, του Κώστα Τσαμπουνιέρη, λυριστής ο ίδιος και πατέρας του Μιχάλη, του λυριστή της σημερινής ομάδας:
Ώστε να ζω θα το κρατώ της λύρας το δοξάρι
να παίξω και στον Χάροντα σαν θα ‘ρθει να με πάρει.
Ο Μιχάλης Κων. Τσαμπουνιέρης τόνισε μεταξύ άλλων ότι παίζει λύρα από την ηλικία των 7-8 ετών, την οποία πρωτοδιδάχθηκε απο τον πατέρα του Κώστα, μεσουράνησε -όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο ίδιος- στα 16 του, ενώ στη συνέχεια πήγε στρατιώτης και μετά στην Αμερική. Το 1968 πλήρωσε 29.000 δραχμές -όσο και για ένα οικόπεδο στο Μαρούσι!- για την “κόρη” του, όπως χαϊδευτικά αποκαλεί τη λύρα, που έχει έως και σήμερα.
Ο νεώτερης ηλικίας Κώστας Ανούσης, από τα Σπόα, τόνισε ότι το γλέντι ενώνει τους Καρπάθιους και ότι η παράδοση του καρπάθικου γλεντιού έχει μεταλαμπαδευτεί και στις νεώτερες γενιές του νησιού, τουλάχιστον για τα χωριά γύρω από την ιδιαίτερη πατρίδα του, που γνωρίζει ο ίδιος.
Ινστιτούτο Λαϊκού Πολιτισμού Δήμος Καρπάθου Konstantia Vlachodimitropoulou
