Η ιστορία του Κασιώτη freelance εικονολήπτη πολεμικών αποστολών Κάρλος Μαυρολέωντα εξακολουθεί να βρίσκεται μέσα σε ένα σύννεφο μύθων και σεναρίων, που ταιριάζουν περισσότερο σε κατασκοπευτικά θρίλερ του χόλυγουντ!
Αυτές τις μέρες συμπληρώνονται 25 χρόνια από τον περίεργο θάνατο του, όμως μια ανάμνηση από τις εικόνες του είναι αρκετή, για να θυμηθούμε έναν ακόμη εικονολήπτη που χάθηκε στην προσπάθεια του να καταγράψει, να μεταφέρει και να κάνει γνωστά τα γεγονότα σε όλο τον κόσμο.
Σε ένα δωμάτιο των 15 δολλαρίων, το 304 του ξενοδοχείου Green’s στην πλατεία Saadar, στην καρδιά της πόλης Peshavar του Πακιστάν, εκεί διάλεξε να μείνει στις 23 Αυγούστου 1998, δυο μέρες μετά η πακιστανική αστυνομία τον συνέλαβε με την κατηγορία της κατασκοπείας.
Την επομένη τον άφησαν ελεύθερο, αφού διαπίστωσαν ότι πρόκειται πράγματι για εικονολήπτη, ενώ εκείνος ξεκίνησε την προσπάθεια να βρει τις άκρες και να περάσει στο Αφγανιστάν, όμως το πρωι της 27ης Αυγούστου 1998, ο Κάρλος βρέθηκε νεκρός. Στο δωμάτιο δεν φαινόταν καμιά σκηνή βίας και ήταν κλειδωμένο από μέσα.
«Ένα Κοράνι, βιβλία της Ισλαμικής ιστορίας, μια κούτα αφορολόγητα μάλμπορο, 4.200 δολλάρια, 12.265 πακιστανικές ρουπίες, ένας σουγιάς πολυεργαλείο, σετ ραπτικής, ένας φακό, 4 σύριγγες, 10 φωτογραφίες του νεκρού με μια παρέα Μουτζαχεντίν, όλοι οπλισμένοι, μια πυξίδα, ένα δορυφορικό τηλέφωνο, ένα fax του CBS News, μικρό ραδιόφωνο, δυο βιντεοκάμερες, τρίποδο, μπαταρίες, φορτιστές και ένα βρετανικό διαβατήριο».
Αυτά κατέγραψε ο αστυνομικός διοικητής της Peshavar Saad Malik και αμέσως κάλεσε τον ιατροδικαστή, εκείνος διαπίστωσε έναν «θάνατο από υπερβολική δόση ηρωίνης».
Η πρώτη έρευνα δεν έδειξε υπολείμματα ναρκωτικού στα χέρια του, αργότερα, από την ιατροδικαστική εξέταση, διαπιστώθηκε ένα τρύπημα από βελόνα στο αριστερό χέρι!
Φίλοι και συγγενείς ποτέ δεν πίστεψαν ότι ο Κάρλος χάθηκε από ναρκωτικά, λένε ότι κάποιοι βρήκαν ευκαιρία και τον έβγαλαν από τη μέση.
Εκείνη την εποχή ο Κάρλος ετοιμαζόταν να παντρευτεί με την αγαπημένη του δημοσιογράφο Tannaz Fazaipour.
Είχε κρυφά προβλήματα ο πολυεκατομμυριούχος και με τεράστια εμπειρία πολεμικός εικονολήπτης;
Μήπως τον έφαγε η μανία, το πάθος να καταγράψει εικόνες και να ξετρυπώσει τον Μπιν Λάντεν;
Η αρχή του μοιραίου ταξιδιού γράφεται στις 20 Αυγούστου 1998, όταν από Αμερικανικά πολεμικά πλοία ξεκινά μια επίθεση με πυραύλους σε κτηριακές εγκαταστάσεις στρατοπέδων, σε μια περιοχή κοντά στην πόλη Χοστ του Αφγανιστάν. Η ίδια θέση, από το 1979 έως το 1989, κατά τη διάρκεια της σοβιετικής κατοχής, ήταν μια βάση των μουτζαχεντίν. Αργότερα αυτές οι εγκαταστάσεις έγιναν κέντρα εκπαίδευσης μαχητών που πήγαιναν σε συγκρούσεις στη Βοσνία και στο Κασμίρ.
Από το 1996 παρουσιάζονται στοιχεία για την εμπλοκή του Σαουδάραβα Μπιν Λάντεν, φήμες ήθελαν αυτά τα στρατόπεδα να είναι κέντρα εκπαίδευσης των τρομοκρατών, που ψάχνουν ακόμη και σήμερα, και τοποθέτησαν βόμβες στις Αμερικάνικες πρεσβείες στην Κένυα και τη Τανζανία.
Αυτές οι δυο επιθέσεις έγιναν με διαφορά μερικών λεπτών με πρώτη στο Ντάρ Ες Σαλάμ όπου σκοτώθηκαν 11 άτομα και τραυματίστηκαν άλλα 85.
Η έκρηξη στο Ναϊρόμπι σκότωσε 213 άτομα, συμπεριλαμβανομένων 12 Αμερικανών, και τραυμάτισε περίπου άλλα 4.000 άτομα, συμπεριλαμβανομένης της Πρέσβειρας Πατρίσια Μπούσνελ.
Από το πυραυλικό χτύπημα των Αμερικανών στα στρατόπεδα δεν υπήρχε καμιά εικόνα και εκεί μπλέκεται ο freelance cameraman Κάρλος Μαυρολέων που λίγες μέρες νωρίτερα έκανε οικογενειακές διακοπές στην Ελλάδα.
Το δίκτυο CBS οργανώνει αποστολή και η διάσημη εκπομπή “60 minutes”, θέλει να καταγράψει τα αποτελέσματα του χτυπήματος των πυραύλων, έτσι ο μάχιμος εικονολήπτης δεν έχασε την ευκαιρία.
Το εκρηκτικό ταπεραμέντο! Μα είναι ένας μοιραίος συνδυασμός, πρόκειται για αίμα Ελληνομεξικάνικο!
Ο Κασιώτης εφοπλιστής Μανώλης Βασιλείου Μαυρολέων το 1956 θα παντρευτεί την Μεξικάνα καλλονή Gioconda de Gallardo y Castro, μαζί θα κάνουν δυο παιδιά τον Κάρλο και τον Νικόλα.
Ο Κάρλος γεννήθηκε μέσα στα λεφτά, όμως αυτό δεν τον εμπόδισε να ξεχωρίσει και να σπάσει τις χρυσές του αλυσίδες. Τίποτε δεν τον κρατά από έναν έμφυτο τυχοδιωκτισμό, από μια ανάγκη να γυρίσει, να περπατήσει και να αισθανθεί, να διδαχτεί ολάκερο τον κόσμο.
Μόλις στα 16 χρόνια του, αφήνει τα ακριβά σχολεία και ξεκινά ένα μεγάλο ταξίδι, ένα μάθημα ζωής στην Ασία. Θα φτάσει μέχρι την κοιλάδα Swat, στο Β. Αφγανιστάν. Εκεί θα μάθει να μιλά τη γλώσσα των παστούν, θα διδαχτεί το Κοράνι και θα αποκτήσει ακόμη και όνομα, είναι πια ο Karimullah, δηλαδή ο ευλογημένος από τον Θεό!
Επιστρέφει στον «πολιτισμό» έπειτα από δυο χρόνια, μέχρι τότε φαίνεται πως κανένας δεν γνωρίζει που βολοδέρνει ο έφηβος Κάρλος.
Τα επόμενα δυο χρόνια μοιάζουν με καταδίκη, ο Κάρλος φορτώνει στο κορμί του ναρκωτικά, ενώ η χλιδή και η αριστοκρατεία φαίνεται να του δημιουργεί αρνητικά συναισθήματα.
Είναι έξυπνος, κατάφερε να μπει στο Χάρβαρντ, σπούδασε πολιτικές επιστήμες και αποφοίτησε με έπαινο, στη συνέχεια μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, και άρχισε να εργάζεται στην Wall Street και στην χρηματιστηριακή εταιρία Dominick & Dominick.
Ο Κάρλος δεν είχε ξεχάσει τα παιδικά του όνειρα, μάλλον έψαχνε μια αφορμή να επιστρέψει σε έναν κόσμο που θεωρούσε πιο ουσιαστικό από εκείνον που κυβερνούν τα χρήματα.
Οι απορίες και τα ερωτήματα για τη ζωή του Κάρλος είναι πολλά, ακόμη περισσότερες είναι οι σκοτεινές θεωρίες κατασκοπείας, ας μείνουμε όμως μέσα στα όρια της ιστορίας, ας αποφύγουμε τα ταξίδια της φαντασίας.
Το 1979 οι Ρώσοι μπαίνουν στο Αφγανιστάν, οι Μουτζαχεντίν ξεκίνησαν τον ιερό πόλεμο και ο Κάρλος αποφασίζει να βοηθήσει και να αγωνιστεί μέσα από τις τάξεις των μουτζαχεντίν , άλλωστε έχει εμπειρία, κοντά τους πέρασε την εφηβεία του.
Ήρθε αμέσως σε επαφή με μια αγγλική οργάνωση βοήθειας, που ονομάζεται “Afganistan help”, από αυτούς έμαθε για τον αγγλικής καταγωγής freelance πολεμικό εικονολήπτη Peter Jouvenal που εκείνη την περίοδο με την κάμερα του κάλυπτε τα γεγονότα.
Ο Jouvenal βρέθηκε με τον Κάρλο στο Λονδίνο και εκείνος του έδωσε κάποιες πληροφορίες και επαφές σε μία από τις λιγότερο ακραίες ομάδες, τη Hizbi-Islam (το κόμμα του ισλάμ), πολιτική κίνηση που ιδρύθηκε το 1979, από τον Mουλά Mohammed Yunis Khalis.
Εκείνη την εποχή, η Πεσαβάρ του Πακιστάν ήταν ένα τεράστιο κέντρο πληροφοριών, για τα όπλα, αλλά και τα χρήματα που έφταναν στο Αφγανιστάν από τον υπόλοιπο κόσμο, έτσι κάθε ομάδα μουτζαχεντίν είχε αντιπροσώπους και έψαχνε τις “άκρες” της!
Ο Carlos έκανε τις επαφές του στην Πεσαβάρ και τους έπεισε να του επιτρέψουν να συνοδεύσει κάποιους μαχητές τους στο πεδίο της μάχης.
Για εκείνα τα χρόνια υπάρχουν ελάχιστες πληροφορίες, ο Κάρλος ήταν πολεμιστής, μάχεται με τους μουτζαχεντίν γύρω από τις επαρχίες της Paktz και Nangarhar του Αφγανιστάν. Κυκλοφορεί η φήμη ότι ποτέ δεν απομακρύνεται, δεν εγκαταλείπει την πρώτη γραμμή της μάχης!
«Δεν ήταν γενναίος, ήταν παλαβός με την κάμερα»
Το Φλεβάρη του 1989, με την αποχώρηση των Σοβιετικών από το Αφγανιστάν, κατέρευσαν τα πάντα. Τότε ο εικονολήπτης Jouvenal θα προτείνει στον Κάρλο να γίνει κάμεραμαν. Η ιδέα μάλλον του άρεσε, αμέσως οργάνωσε το ταξίδι με σκοπό να κινηματογραφήσει την πτώση της Τζαλαλαμπάντ στο Αν. Αφγανιστάν.
Οι συνθήκες ήταν εξαιρετικά δύσκολες, αλλά ο Κάρλος κατάφερε να κινηματογραφήσει τον πόλεμο και με το υλικό αυτό εξασφάλισε μια θέση στο δημοσιογραφικό κόσμο.
Από τότε ξεκινά μια απίστευτη διαδρομή. Ο Κάρλος Μαυρολέων ξεπερνά το βαρύ επίθετο, τα καράβια και τις αμύθητες περιουσίες, λατρεύει και ακολουθεί την καριέρα της ζωής του.
Από τις άγριες μάχες στην Λιβερία, στον πόλεμο του Κόλπου κι από εκεί γραμμή στους κουρδικούς προσφυγικούς καταυλισμούς και στο κυνηγητό από τους Τούρκους.
Είναι ένα μυθικό, ένα ασύληπτο προνόμιο, που μοιάζει με Θεική κατάρα, να βρίσκεσαι στα σημεία που γράφεται η ιστορία του πλανήτη και εσύ να είσαι εκείνος που κρατάς την κάμερα. Αυτό είχε καταφέρει ο Κάρλος.
Τα επόμενα χρόνια έτρεχε από τον ένα πόλεμο στον άλλον, από τη μια σφαγή στην άλλη!
Από τη Βιρμανία, στη Ρουάντα, στο Σουδάν, τη Σομαλία, τη Βοσνία, την Αγκόλα, την Κολομβία.
Οι ιστορίες που έλεγαν οι συνάδελφοι του έδιναν στον Κάρλο το χαρακτήρα του ζωντανού θρύλου.
“Πώς έτρεξε μέσα από πυροβολισμούς στη παραλία της Σομαλίας, μόνο και μόνο για να αρπάξει αστακούς για τους φίλους του! Πώς κύλησε έναν νεκρό στο λόμπι του Hilton Addis Ababa, για να γλυτώσει μια ομάδα δημοσιογράφων!”
Ο Κάρλος Μαυρολέων είχε κουμπώσει πάνω στο αντικείμενο που του ταίριαζε, η αδρεναλίνη του πολέμου συνδιασμένη με την υπευθυνότητα,
που χρειάζεται η κάλυψη τέτοιων γεγονότων απογείωσαν τον χαρακτήρα του.
“Ο Έλληνας Τσε”, “Κατάσκοπος της CIA”, “Εθισμένος στον κίνδυνο”.
Γράφτηκαν τόσα και μέχρι σήμερα συνεχίζουν, λέγονται ακόμη πιο πολλά, όμως μέχρι που φτάνει η αλήθεια; από που ξεκινά το ψέμα;
Δεν είχε ανάγκη από χρήματα, η περιουσία του εφοπλιστή παππού Βασίλη Μαυρολέωντα ξεπερνούσε τα 120 εκατομμύρια δολλάρια, όσο για τη δόξα, αυτή κατάφερε να τη χτίσει ολομόναχος, με αντάλλαγμα την ίδια τη ζωή του.
Γιατί λοιπόν να γίνει πράκτορας και μάλιστα μεταμφιεσμένος κατάσκοπος;
Όσοι από εμάς έτυχε να βρεθούμε σε πολεμικά μέτωπα γνωρίζουμε πως ένας πράκτορας δεν θα ήθελε να υποκριθεί τον εικονολήπτη, τον ανεξάρτητο παραγωγό μέσα στις σφαίρες. Η κάμερα είναι πολύ βαριά και για να βγάλεις ένα πλάνο της προκοπής πρέπει να πλησιάσεις το καφτό θέμα σου, να ρισκάρεις περισσότερα από εκείνα που φαντάζεσαι!
Υπάρχουν δεκάδες άλλα επαγγέλματα, που δόξα το Θεό, μπαινοβγαίνουν μέσα σε κάθε πολεμική σύγκρουση, φορούν κουστούμια και γραβάτες, ενώ συνήθως στέκουν και παρατηρούν τις μάχες με κυάλια και μέσα από χοντρά αλεξίσφαιρα τζάμια.
Στα λόγια όλα μοιάζουν εύκολα, ακόμη πιο εύκολες είναι οι κρίσεις των καφενείων, έτσι και για τον Κάρλος, στην απορία: “είχε τόσα λεφτά, τι έψαχνε μέσα στους πολέμους;” , η πιο εύκολη και ανώδυνη απάντηση, είναι πως ήταν “ένας πράκτορας”! Μόνο που τον μειώνει, αφού για κάθε καρέ εικόνας ριψοκινδύνευε την ζωή του. Μέχρι που την έχασε.
Ένα τελευταίο στοιχείο που φανερώνει το εκρηκτικό ελληνικό ταπεραμέντο του είναι το όνομα της εταιρίας του, την ονόμασε black Lion Television κι αυτό γιατί ο ίδιος ένιωθε όπως το όνομα του, ένα Μαύρο Λιοντάρι!
Ομορφόπαιδο ο Κάρλος Μαυρολέων, ο Κασιώτης freelance πολεμικός εικονολήπτης…
Υλικό από τα γυρίσματα του Κάρλος: https://www.youtube.com/watch?v=7Na6ndtfBb0
Ένα μικρό αφιέρωμα σε κείνον: https://www.youtube.com/watch?v=tl2XyN-hfNI
Μανώλης Δημελλάς
20.8.2023
Καρπαθιακά Νέα