γράφει η Σοφία Παράσχου Χατζηδημητρίου
Λίγες πληροφορίες για τους φίλους που δεν είναι από την Κάρπαθο
Το καρπαθικο σπίτι είναι ουσιαστικά ένας μακρόστενος χώρος λειτουργικά αυτάρκης και εργονομικά απόλυτα αξιοποιήσιμος. Χωρισμένος κατά μήκος σε δύο τμηματα , ενα από τα οποία είναι ο χώρος υποδοχής με τραπέζι, καρέκλες και την “πάγκα”, ( ένας τύπος ξύλινου καναπέ με εσωτερικο αποθηκευτικό χώρο).
Το δεύτερο τμήμα είναι μια υπερυψωμένη ξύλινη κατασκευή, ο σοφας, με δύο η τρία κλιμακωτά επίπεδα που αποτελούν ισάριθμους χώρους ύπνου. Στο ψηλότερο σημείο, το “πανωσουφι” κοιμάται το ζευγάρι και στα χαμηλότερα κλιμακωτά μέρη τα άλλα μέλη της οικογένειας. Στο σοφά βρίσκονται τα μπαούλα με τα προικιά των κοριτσιων και πάνω σε αυτά είναι διπλωμένα τα παπλώματα που το βράδυ θα σκεπάσουν τα μέλη της οικογενειας.
Κατω από τα κρεβάτια είναι ο “αποκρειατος” (αποκρεβατος) αποθηκευτικός χώρος για ρουχισμό και προϊόντα κάθε λογής.
Τα παλιότερα χρόνια μέσα στο χώρο υποδοχης βρισκόταν το τζάκι για την ετοιμασία του φαγητού, αλλά γρήγορα στο σπίτι προστέθηκε η ξεχωριστή κουζίνα. Στους τοίχους πάνω στα ράφια βρίσκονται πιατελες, πιάτα και κανάτια, τα οποία τώρα λειτουργούν σαν στόλισμα αλλά τα παλιότερα χρόνια κατέβαιναν για να σερβιριστούν οι καλεσμένοι σε γάμους και βαφτίσια.
Το πιο εντυπωσιακό , ωστοσο, στοιχείο του καρπαθικου σπιτιού είναι τα χασεδενια και τα μεταξωτά υφάσματα που το ντύνουν. Τα πλεκτά και κοφτά άσπρα καλύμματα στα μπροστινά ‘τραπεζανια’ ( σκαλιστά ξύλινα κολονακια στην πρόσοψη του σοφά), οι μεταξωτές ολοκεντητες μαντήλες στους στύλους, τα περίτεχνα τραπεζομάντηλα, τα σεμέν και οι τσεβρεδες είναι το σημείο αναφοράς του καρπαθικου σπιτιου, ο λόγος της περηφάνιας της οικοδέσποινας.
Το καρπαθικο σπίτι έχει δύο ‘στολισιες’, μια απλή καθημερινή και μια απαστράπτουσα για τις χαρές της οικογένειας, γέννηση, βαφτιση γάμο. Το “νυφοστόλισμα”του σπιτιού είναι μέγιστο συμβάν για κάθε σπίτι και ενώνει συγγενείς και φίλους σε μια ζεστή οικογενειακή γιορτή
