Τέσσερις είναι οι Παναγίες που γιορτάζουν σήμερα στην Κάρπαθο. Στα χωριά Απέρι, Μενετές, την Όλυμπο και τις Πυλές. Κάθε χρόνο οι τέσσερις εκκλησιές γεμίζουν προσκυνητές.
Στη Χάρη Της γίνονται οι πιο τρυφερές προσευχές. Εκείνη τις ακούει όλες και κάθε φορά βρίσκει τρόπους να εκπληρώσει τις μικρές αλλά και τις πιο μεγάλες ανθρώπινες προσμονές.
Στην Κάρπαθο μπορείς να νιώσεις γιατί λένε τον Δεκαπενταύγουστο «Πάσχα του καλοκαιριού»!
Πρώτοι οι μετανάστες, τα ξενάκια, είναι εκείνοι που έδιναν και εξακολουθούν αυτή τη μέρα να δίνουν το πιο παθιασμένο ραντεβού με τον τόπο τους. Μα ήταν τέτοια η λατρεία τους, που ολόκληρη τη χρονιά, ζούσαν κι αγωνιζόντουσαν στα ξένα για το μεροκάματο, όμως τίποτε δεν έπιανε μια, μπροστά στο νησί και τη γιορτή Της.
Η σημερινή ημέρα λοιπόν, πέρα από τον εκκλησιασμό, στον οποίο συμμετείχαν όλοι φορώντας τα πιο καλά και κυρίως καινούρια ρούχα, σημάδι της μεγάλης μέρας, δεν σταματούσε μετά τη λειτουργία. Αντίθετα η συνέχεια έβρισκε τις μικρές κοινωνίες στην πιο μεγάλη αναστάτωση. Ολάνοιχτα στολισμένα σπίτια, άλλωστε παντού υπάρχει μια Μαρία ή ένας Παναγιώτης, κεράσματα στα καφενεία κι από το μεσημέρι κι έπειτα ξεπηδούσαν μουσικές, λύρες και λαούτα, συνόδευαν αμέτρητα καθιστά γλέντια με τους Καρπάθιους να δοκιμάζουν το ταλέντο τους στο πλέξιμο της μαντινάδας.
Με αποκορύφωμα τη μεγάλη γιορτή, τον χορό, που στηνόταν σε κάθε χωριό στην αυλή της εκκλησίας. Ούτε τα μελτέμια του Αυγούστου δεν ήταν ικανά να εμποδίσουν ετούτο το γλέντι. Κι ήταν τέτοια η ανάγκη, τόσο το πάθος, το πάθος της συνεύρεσης, που μέρα και νύχτα δεν ήταν αρκετές με τις ώρες τους, για να χορτάσουν τις σχέσεις των συγγενών και των φίλων. Αλήθεια πόσες γνωριμίες, πόσα φλέρτ, έγιναν πάνω σε έναν Δεκαπενταύγουστο.
Στα περασμένα χρόνια είχαν ουσία πολλές από τις λεπτομέρειες της ημέρας, τέτοιες που στις μέρες μας ίσως να μας φαίνονται γραφικά έθιμα. Το τραπέζι για παράδειγμα, που μέχρι σήμερα εξακολουθεί να γίνεται με προσφορές στη Χάρη Της.
Τα πράγματα σήμερα είναι διαφορετικά, κυρίως για όλους εκείνους που δεν κατάφεραν να ταξιδέψουν για το νησί κι έμειναν αγκαλιά με τις αναμνήσεις τους. Όσοι βρέθηκαν στην Κάρπαθο και πέρασαν τη μέρα σε ένα από τα τέσσερα χωριά που γιορτάζει η Παναγία, ξανα-έζησαν τις μαγικές στιγμές ετούτης της συνεύρεσης με φίλους και συγγενείς. Η εποχή μας έχει ξεφύγει από τα παλιακά πρότυπα είναι τέτοια που χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και κυρίως σεβασμό στην ζωή όλων των πλασμάτων.
Για την Κάρπαθο ετούτη η μέρα είναι η πιο μεγάλη και ταυτόχρονα, πόσο παράξενο, η πιο μικρή αφού φεύγει και περνά τόσο γρήγορα.
γράφει ο Μανώλης Δημελλάς
15.8.2021
Καρπαθιακά Νέα
