Ιωάννης Μηνάς Οικονομίδης (1904 – 1972): Ο πατριώτης γιατρός και ιδρυτής του Παγκαρπαθιακου Συλλόγου Ρόδου

Ιωάννης Μηνάς Οικονομίδης (1904 – 1972): Ο πατριώτης γιατρός και ιδρυτής του Παγκαρπαθιακου Συλλόγου Ρόδου

Ιωάννης Μηνάς Οικονομίδης

1904 – 1972

Γεννημένος στο Απέρι της Καρπάθου το 1904, ο Ιωάννης Μηνάς Οικονομίδης υπήρξε τέκνο μιας οικογένειας με βαθειά ριζωμένες παραδόσεις και ηθική ανδρεία. Πατέρας του ήταν ο Καπετάν Μηνάς Οικονομίδης και μητέρα του η Μαριγώ Καπετανάκη. Το προσωνύμιο «Γιανναγάς» το κληρονόμησε από τον παππού του, Ιωάννη Οικονομίδη της Βολάδας, ο οποίος υπήρξε δικαστής και κατείχε τον τίτλο του Αγά.

Αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1928. Για να ασκήσει όμως την ιατρική στην κατεχόμενη Κάρπαθο, χρειάστηκε να συνεχίσει τις σπουδές του στην Πίζα της Ιταλίας. Το 1930 επέστρεψε στην πατρίδα ως γυναικολόγος, ιδρύοντας κλινική στα Πηγάδια, ενώ δεν έπαψε να επισκέπτεται με αυταπάρνηση όλα τα χωριά του νησιού, προσφέροντας τις ιατρικές του υπηρεσίες.

Το 1934 νυμφεύθηκε τη Μαρία Οικονομίδη, κόρη του γιατρού Κονόμου, και εγκαταστάθηκαν στη Βολάδα, το γενέθλιο χωριό του παππού του. Από τον γάμο τους γεννήθηκαν τρία παιδιά: ο Μηνάς και η Αννίκα, πριν τον πόλεμο, και η Ευδοξία, μετά τη λήξη του. Όταν οι βομβαρδισμοί έπληξαν τα Πηγάδια, μετέφερε το ιατρείο του στη Βολάδα, όπου λειτούργησε ως χειρουργικό καταφύγιο για τους τραυματίες του πολέμου.

Η αντιστασιακή του δράση ξεκίνησε το 1937, όταν φυλακίστηκε στη Ρόδο για επτά ημέρες λόγω των αντιφασιστικών του φρονημάτων και στη συνέχεια του επιβλήθηκαν περιορισμοί στη νυχτερινή του μετακίνηση για δύο χρόνια — γεγονός που δυσχέρανε την άσκηση του λειτουργήματός του.

Ο «Γιανναγάς» δεν υπήρξε μόνο γιατρός· ήταν κρίκος ζωτικής σημασίας στον αντιστασιακό αγώνα. Το 1943, όταν οι Σύμμαχοι σχεδίαζαν την απελευθέρωση της Δωδεκανήσου, του ζητήθηκε να παραδώσει έναν λεπτομερή χάρτη της Καρπάθου με στρατιωτικές θέσεις. Τον παρέδωσε στον Νικόλαο Μαστροπαύλου, Κασιώτη πλοίαρχο, για να φθάσει μέσω υποβρυχίου στα Αρμάθια της Κάσου — αποστολή γνωστή με την κωδική ονομασία DESIRABLE.

Η σημαντικότερη όμως συμβολή του στην Εθνική Αντίσταση ήταν η συμμετοχή του στην κατασκοπευτική αποστολή FOMENT.

Από τις 20 Οκτωβρίου 1943, όταν οι Άγγλοι κομάντος αποβιβάστηκαν στην Αγία Ειρήνη του Μεσοχωρίου, ως τον Απρίλιο του 1944, ο Γιανναγάς, μαζί με τον θείο του Χριστόφορο Σακελλαρίδη και τον Ιωάννη Λιτό, προσέφερε ανεκτίμητη υποστήριξη. Η αποστολή αυτή συγκαταλέγεται στις πλέον επιτυχημένες επιχειρήσεις του Συμμαχικού Αρχηγείου Μέσης Ανατολής στα ελληνικά νησιά.

Μετά την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων τον Οκτώβριο του 1944, διορίστηκε μέλος της Επαναστατικής Επιτροπής Καρπάθου.

Η προσφορά του αναγνωρίστηκε με διακρίσεις:

Χρυσός Σταυρός του Γεωργίου Α’ από την Ελληνική Κυβέρνηση (1947)

Παράσημο της Αγγλικής Αυτοκρατορίας για την απελευθέρωση της Ευρώπης

Πιστοποιητικό Πατριώτη από το Συμμαχικό Στρατηγείο Μέσης Ανατολής (1945)

Τον Μάιο του 1945 ακολούθησε τις αγγλικές δυνάμεις στη Ρόδο, όπου εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του. Διορίστηκε Υγειονομικός Διευθυντής του Νοσοκομείου Ρόδου και υπήρξε ο πρώτος Διευθυντής της Γυναικολογικής Κλινικής του.

Ίδρυσε τον Παγκαρπαθιακό Σύλλογο Ρόδου και υπήρξε ο πρώτος πρόεδρός του. Παράλληλα, δημιούργησε τη Γυναικολογική Κλινική «Οικονομίδη» στη Ρόδο, η οποία λειτούργησε για δεκαετίες με επιτυχία.

Απεβίωσε στη Ρόδο τον Αύγουστο του 1972, σε ηλικία 68 ετών, αφήνοντας πίσω του ένα έργο γεμάτο προσφορά, ήθος και αφοσίωση στον άνθρωπο και την πατρίδα.

Η επωνυμία του Συλλόγου από της ιδρύσεως του μέχρι το 1996 ήταν “ΝΕΑ ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ ΚΑΡΠΑΘΙΩΝ” όπως προκύπτει από βεβαίωση του Πρωτοδικείου Ρόδου .  Ο Ιωάννης Μηνά Οικονομίδης Ίδρυσε τον Παγκαρπαθιακό Σύλλογο Ρόδου το 1951 και ήταν Πρόεδρος μέχρι το 1960.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία  το 1970 εγκρίθηκε το καταστατικό του συλλόγου ενώ ο Σύλλογος καταχωρήθηκε στο Πρωτοδικείο Ρόδου με αύξοντα αριθμό 40/1972.

Παγκαρπαθιακός Σύλλογος Ρόδου

20.6.2025

Καρπαθιακα Νέα