Του συγγραφέα Μάκη Εμμ. Ρήγα-Ρηγοπούλη
Κατακαϋμένη Μενετές και λοιπά χωριά της Καρπάθου σας παίρουνε σβάρνα τα παιδιά σας γιατί σας παίρνουν, σας λυγίζουν τα μύρια όσα προβλήματά σας.. Αλλά, δυστυχώς, από εποχής “Καποδιστριακού Δήμου” τα χωριά πέσανε σε δεύτερη, ίσως τελευταία, τι λέω ανύπαρκτη μοίρα..
Αναγκαστικά, λοιπόν, το ενδιαφέρον θα στραφεί πάλι και στο κλυδονιζόμενο κέντρο των πολύμηνων εξελίξεων, τον Δήμο.
Η απογοητευτική εικόνα της εγκατάλειψης στις Μενετές που αντικατοπτρίζει, δυστυχώς, τα χωριά της Καρπάθου και ολόκληρης της Ελλάδας συνολικά περί τα 6.000 χωριά, το επαναλαμβάνω συνέχεια, είναι περισσότερο με υπαιτιότητα της Κεντρικής Διοίκησης (Κ.Δ.) που τους στέρησε τα πάντα.. εξ αιτίας της άκριτα ξενόφερτης, αστικής λαίλαπας για να κερδίζει, λένε, η πολιτεία κάποια περίσια μαϊδιά από την υπερσυγκέντρωση των υπηρεσιών στους Δήμους, αλλά τελικά να χάνει τα μεγάλα της ατού τις ρίζες της, την ψυχή της, την ταυτότητά της και τις επαρχιακές της υποδομές και υπηρεσίες, μεγάλες και μικρές, να καταρρέουν παντελώς.
Οι παλαιότερες “ενότητες κοινοτήτων” φάνηκε να δουλεύουν αρκετά καλά. Εμείς, πάντως, θα προσπαθούμε, όπως πάντα, να τεκμηριώνουμε με επί μέρους παραδείγματα, π.χ. του χωριού μου, που, δυστυχώς, ισχύουν για όλα τα χωριά: Γνωρίζοντας από κοντά τα κοινοτικά και συλλογικά μας συμβούλια, συνηγορούμε, ότι προσπαθούν το καλύτερο δυνατό για το χωριό τους, σχεδόν χωρίς κανένα εφόδιο, και γι΄ αυτό αξίζουν της ευγνωμοσύνης μας.
Οι νέες γενιές που έχουν αναλάβει τα τοπικά ηνία είναι υπέροχοι πατριώτες και άνθρωποι, όπως και οι προηγούμενοι με τον τότε δραστήριο κοινοτάρχη Γιώργο Σπανό, που είναι πάντα πανταχού παρών, αλλά έπεφταν και πέφτουν πάνω σε απροσπέλαστα δημόσια τείχη.
Έτσι, κυρίως οι κοινοτικοί, βλέποντας ότι οι εργώδεις προσπάθειές τους πέφτουν συνέχεια στον βρόντο, οπότε λένε, σε λίγο δεν θα βρίσκεται κανένας να ενδιαφέρεται, πλέον, για εκλογή στην κοινότητα μόνο ως διακοσμητικό στοιχείο. Με τις υπάρχουσες αποτρεπτικές συνθήκες, χωρίς καμία στήριξη από τους νόμους της Κ.Δ., οι εθελοντές κοινοτικοί καθίστανται πραγματικοί ήρωες προσφοράς προς τις ιδιαίτερες πατρίδες τους. Για εγκρίσεις κάποιων ψιλοέργων απαιτούνται τόσες πολλές γραφειοκρατικές διαδικασίες και τρεξίματα και απίστευτους χρόνους για εθελοντικές εργασίες, που σηκώνουν τα χέρια ψηλά.
Γνωρίζω αρκετούς κοινοτάρχες που, παρά την επιθυμία τους, για τους παραπάνω λόγους ξεκαθαρίζουν από τώρα ότι δεν πρόκειται να ξανατρέξουν. Κάθε χρόνο, τέτοιαν εποχή, το κάθε κοινοτικό συμβούλιο αραδιάζει πάνω-κάτω το ίδιο τεχνικό πρόγραμμα (έργα) με του προηγούμενου χρόνου και του παραπροηγούμενου, μένοντας στον ίδιο παρονομαστή.. χωρίς η κοινότητα μεγάλη ή μικρή να έχει κανένα λόγο να πραγματοποιούνται έστω κάποιες μίνιμουμ αναγκαίες υπηρεσίες και υποδομές.. ανάλογα πάντα με τον πληθυσμό.. τις θρησκευτικές, υγειονομικές, στρατιωτικές, εκπαιδευτικές, κ.τ.λ. δημόσιες υπηρεσίες που στεγάζει.. το πλήθος των ιδιωτικών επιχειρήσεων που κατοικοεδρεύουν και που αποφέρουν ανάλογα έσοδα στον δημοτικό και κρατικόν κορβανά.. το εύρος των αξιοποιηθέντων παραλιακών, γεωργοκτηνοτροφικών, κ.τ.λ. εκτάσεων-παραγωγών, των στοιχείων της παραδοσιακής κληρονομιάς, κ.τ.λ., κ.τ.λ.
Τίποτα απ΄ όλα αυτά ούτε έχουν προβλεφθεί με νόμο από την Κ.Δ. (φωνή βοώντος εν τη ερήμω), άρα επόμενο, ούτε λαμβάνονται υπό όψη και από τον Δήμο. Γίνεται, τόσα χρόνια τώρα, να μην περπατάνε ούτε τα μεγάλα έργα, άρα, υπήρχε η οικονομική, κ.τ.λ. ευχέρεια να τρέξουν, τουλάχιστον, τα μικρότερα, όπως π.χ. εξωραϊσμών, αναπλάσεων, φωταγωγήσεων, μουσείων, μνημείων, ανεμομύλων, μικρών παραλιακών υποδομών π.χ. οικίσκων ντους- τουαλέτας, προσπελάσεων αναπήρων, μικρών προβλήτων για τα ημερόπλοια, αγορά μηχανήματος για την καθαριότητα τους, κ.τ.λ.. τεράστιας, όμως, τοπικής, κοινωνικής, τουριστικής, υλικής, ανταποδοτικής, κ.τ.λ. εμβέλειας (ευζωίας ευπρέπειας, κ.τ.λ.), όπως συμβαίνει παντού;
Γίνεται τα μοναδικά αναγνωρίσιμα διεθνώς απαράμιλλα πολιτιστικά-παραδοσιακά μας υπόβαθρα με ζωντανά, παραδοσιακά και ειδυλιακά φυσιολογικά στοιχεία να μένουν αφανή-ανύπαρκτα, στο σκοτάδι, σκέτα ΥΠΟ-βαθρα;
Γίνεται τα πλέον προβληματικά νησιά μας να υστερούν θεαματικά της δημόσιας συνδρομής, όγδοη περιφέρεια το Νότιο Αιγαίο στην κατάταξη χρηματοδότησης, διαχρονικά, με υλοποιήσεις και προβολές, έστω, τέτοιων μικρών μεν, αξιολογότατων δε;
Γίνεται με τόση πλούσια φαρέτρα και αναλογικά πρώτη περιφέρεια στα έσοδα για τον κρατικό κορβανά αλλά πάνω απ΄ όλα Εμπροσθοφυλακή και Θαλασσο-Ενεργειακή αιχμή του Έθνους, χωρίς κανένα “Φράκτη του Έβρου”, κ.τ.λ.;
Η Κ.Δ. φαίνεται να μην αναγνωρίζει τίποτα από όλα αυτά, “στου κουφού την πόρτα όσο θέλεις βρόντα”..
Πιστεύουμε, τουλάχιστον, με τις πολυσχιδείς ενέργειες του βουλευτή μας Μάνου Κόνσολα, που είναι εξ ιδίων γνώστης και από την ιδιαιτέρα του πατρίδα την Όλυμπο, θα πράξει τα δέοντα.. ως ο μόνος αρμοδιότερος ως πρόεδρος της Επιτροπής της Βουλής για τις Ορεινές και Νησιωτικές Περιοχές.. και κατά την πρόσφατη συνάντησή του με τον Υφυπουργό των Εσωτερικών Στ. Πέτσα για τον Νέο Σχεδιασμό που θα ενδυναμώσει το ρόλο της Αυτοδιοίκησης Πρώτου και Δευτέρου βαθμού.
Και, εδώ, ο κάθε αντικειμενικός παρατηρητής διερωτάται ο κάθε Δήμος αποτελείται από τα χωριά του ή με κάτι άλλο στο υπερπέραν; Εάν ο Δήμος για τους οποιουσδήποτε λόγους δεν μπορεί, διαχρονικά, να ανταποκριθεί στις πιο ουσιώδεις ανάγκες όλων των μελών-χωριών του, τότε και ο Δήμος-σώμα πως μπορεί (με όλα τα μέλη-χωριά του στερημένα), σωματικά ασθενής να ορθοποδήσει;
Καλά, αν δαπανούσε και περπατάγανε, τουλάχιστον, κάποια μεγάλα έργα, ας περίμεναν τα μικρά, αλλά ούτε μικρά, ούτε μεγάλα, υποστηρίζουν οι χωριανοί;
Κι αν τα πιο ζωτικά όργανα-μέλη του σώματος-Δήμου είναι και τα πιο άρρωστα Πηγάδια, Όλυμπος, Μενετές, Απέρι, όπως εξάλλου και όλα τα υπόλοιπα χωριά, τότε έχει σωσμό ο Δήμος;
Είναι, λοιπόν, ολοφάνερο, ότι η Κεντρική Διοίκηση(Κ.Δ.) “γέννησε, ευθύς εξαρχής, ένα πρόωρο εξαμηνήτικο, ανάπηρο παιδί-Δήμο” μέσα “σε γυάλα”, χωρίς καμίαν επαφή με τα γύρω του.. και τόσων χρονών ασθένειες, είναι επόμενον να χειροτερεύουν σε βαθμό που κινδυνεύουν να γίνουν ανίατες.
Τώρα, που μπορεί ακόμα να έρχεται “η εξ ύψους βοήθεια-γιατριά” από τους καλύτερους “γιατρούς της χώρας”, τους πολύ ψηλά ιστάμενους τρεις συντοπίτες μας Γ. Γεραπετρίτη, Κ. Κατσαφάδο, Μ. Κόνσολα, τους αεικίνητους δωδεκανήσιους βουλευτές μας, τον δραστήριο περιφερειάρχη.. να συγοντάρουν όλοι ομού όχι μόνο να αποδιασωληνωθεί-γιάνει ο ασθενής τους αλλά και να σταθεί για τα καλά-γερά στα πόδια του.
Ασφαλώς, θα μας ξάφνιασε όλους ο Υφυπουργός Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος Νίκος Ταγαράς, πως όντας στεριανός βουλευτής από την Κορινθία, διέγνωσε για πρώτη φορά σε εθνικό επίπεδο, με τις πρωτοφανείς αναφορές του σε πρόσφατη “Κυριακάτικη Καθημερινή”: “Το πρόγραμμα πολεοδομικού σχεδιασμού της χώρας θα ξεκινήσει από τους ΔΗΜΟΥΣ ΚΑΣΤΕΛΛΟΡΙΖΟΥ, ΚΑΡΠΑΘΟΥ ΚΑΙ ΚΑΣΟΥ (3Κ ΝΗΣΙΑ) ΕΧΕΙ ΕΝΑΝ Συμβολισμό, ΓΙΑΤΙ ΘΕΛΟΥΜΕ ΝΑ ΔΩΣΟΥΜΕ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΕΥΑΙΣΘΗΤΕΣ ΝΗΣΙΩΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΜΑΣ”.
Άρα, ο Υφυπουργός δίνει ανέλπιστο ΕΠΙΣΗΜΟ έναυσμα και στους δικούς μας πολιτικούς, για να μην θεωρούνται ότι κάνουν πλάτες λόγω εντοπιότητας, να ξεκινήσουν τα αυτονόητα.. “Μέχρι τότε”, το μόνο που απομένει, “προς το παρόν”, το κάθε χωριό θα πρέπει να στηρίζεται στα φιλοπατριωτικά αισθήματα των ανθρώπων του, στις εμπνευσμένες ενωμένες ηγεσίες του, εντός και εκτός, κοινοτικές, συλλογικές, θρησκευτικές, ατομικές, κ.τ.λ.
Δεν γίνεται διαφορετικά παρά να αναλαμβάνονται πλέον, από κοινού, πρωτοβουλίες αντιμετώπισης από τις ίδιες των μικρών.. ή και σθεναρής προώθησης τόσων πολλαπλών τοπικών προβλημάτων στις κρατικές ιεραρχίες.. ανταποκρινόμενοι επίμονα και στις αξίες και παρακαταθήκες και τόσων έργων των προγόνων μας. Ευτυχώς, δεν τα επαναλαμβάνω, φορτικά, μόνον εγώ, τα προσυπογράφουν ανώτερα στελέχη του Δήμου..
Ο μεν Μ. Παραγιός, “πρόεδρος” του Δ.Σ., σε πρόσφατη συνέντευξή του στον διευθυντή της Η.Ε. τα “Καρπαθιακά Νέα” Μανόλη Δημελλά ομολογεί με παρρησία, ότι “στα χωριά η καθημερινότητα δεν βελτιώθηκε”!! ο δε Ανδρέας Τσαγγάρης, Σύμβουλος Τουρισμού, συμφώνησε προς τιμή του, ότι “η καθαριότητα στα χωριά είναι ελλιπής”!!
Ποίων άλλων την χρεία έχουμε; Μετά τον μακροσκελή “πρόλογο” που αναφερθήκαμε σε ελάχιστες μα αξεπέραστες δυσκολίες για τον Δήμο και τα χωριά του, ευτυχώς, ο Καλός Θεός της Ελλάδας ξαναβρέχει πολλά, ίσως και περισσότερα “Ντελόρ μάννα εξ ουρανού”.
Φτάνουν, όμως, μόνον οι “καλύτεροι γιατροί της χώρας”-οι πολιτικοί μας χωρίς τις κατάλληλες “συνταγές”-μελέτες την σήμερον ημέρα; Παλαιότερα, όταν η τότε ΕΟΚ τα ξαχέριζε, δεν ήξερε τι εστί Ελλάς, χωρίς ελέγχους, και είχες μπάρμπα στην Κορώνη-υπουργό-βουλευτή δεν είχες καμίαν άλλη ανάγκη και σαν χωριό-νησί, διέθετες τα πάντα, ακόμη και “το ελιξήριο της ζωής”.. Αυτά, παλιά, “γλυκά” σταφύλια.
Τώρα, πλέον, χωρίς μελέτη- “ηλεκτρονική συνταγή φαρμάκου”, ούτε οι “καλύτεροι γιατροί”-οι πολιτικοί μας, ούτε ο κάθε “βαριά άρρωστος”-Δήμος-χωριά μπορούν να κάμουν απολύτως τίποτα..
Τι σου κάνουν τα καθημερινά τηλεοπτικά υγειονομικά σεμινάρια από εξέχοντες γιατρούς-καθηγητές.. πες-πες, όλο και κάτι μας μένει για να το πλασάρουμε και μεις με “ορολογίες παν-ΔΗΜΙΑΣ”..
Ακόμα και γι΄ αυτή την άλυτη εξίσωση των μελετών και την υποστελέχωση “ο νομοθέτης” δίνει αρκετές διεξόδους με: τους αρκετούς συνεργάτες και τους ιδιώτες μελετητές που μπορεί να “προσλάβει” ο δήμαρχος.. και το “Δίκτυο Βιώσιμης Πόλης” των μελετών, και την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, κ.τ.λ.
Αλλά, τίποτα απ΄ όλα αυτά δεν θα είχαν καμίαν σημασία, εάν ο “μπάουρας οιός” δεν ανάγκαζε τους ευρωπαίους, για πρώτη ίσως φορά, μπροστά στον επικείμενο ιικό όλεθρο, να ομονοήσουν για το κοινό ομόλογο- “Ταμείο Ανάκαμψης”.. Στην χώρα μας χαρίζεται, αναλογικά, η μερίδα του λέοντος, 32 δισ. ευρώ, με τα ΕΣΠΑ και με άλλα Προγράμματα αθροίζονται συνολικά περί τα 72 δισ. ευρώ!!
Μετά όλες αυτές οι ουρανοκατέβατες επιχορηγήσεις διακτινίζονται ανάλογα που κατευθύνονται, π.χ. για τους Δήμους ως Πρόγράμματα Φιλόδημος, Αντώνη Τρίτση, Π. Ν. Αιγαίου, κ.τ.λ.
Έτσι, φαίνεται να προσπαθούν οι ευρωπαίοι, πρώτον “να ξεπλύνουν τις ενοχικές τους αμαρτίες” για το δέσιμο του ελληνικού λαού με τα δεκαετή σκληρά μνημόνια και την δημόσια περιουσία για 99 χρόνια.. και κατά δεύτερο να πάρει γενικά ταπάνω της η χώρα για να υπάρξουν περιθώρια να ξεπληρώνει και τις “υποχρεώσεις” της..
Τώρα, με πλούσια τα ελέη της η Κ.Δ. θα ενδιαφερθεί κάποτε να παραχωρήσει και για τα μικρά, απομονωμένα νησιά-χωριά μόνιμες ανάσες ζωής, που δικαιωματικά τους ανήκουν, “χρυσοτόκες όρνιθες, γαρ”, όπως προαναφέρθηκαν;
Οι δε τοπικοί αιρετοί μας άρχοντες τα ξέρουν όλα, καλύτερα από τον καθένα μας.. και για τις χρειαζούμενες μελέτες και για τους διακεκριμένους “ετοιμοπόλεμους” πολιτικούς μας και για την πληθώρα των νέων προγραμμάτων “Ντελόρ”, που περιμένουν μελέτες για να ξεκλειδώσουν.
Από την μία ο Δήμαρχος υπήρξε τυχερός, που βρίσκεται στον κάβο στο καλύτερο “δημοτικό πανηγύρι όλων των εποχών”.. και σύμφωνα με τα καρπάθικα εθίματα θα έπρεπε να δίνει τον τόνο και να σέρνει τον χορό σε όποια γύρα ήθελε.. όταν μάλιστα για τα όποια στραβοπατήματα (στρέητ αμερικανός, γαρ) συμπαραστέκονται και όλα τα αρμόδια όργανα-συνεργάτες σου Δήμου ακόμα και οι “ξένες ντάμες” δίπλα.
Από την άλλη στα γεγονότα και στις επιλογές ατύχησε..
Και πράγματι, όλοι καρπάθιοι διερωτώνται πως γίνεται να οδηγούνται όλες οι δημοτικές υποθέσεις από αδιέξοδο σε αδιέξοδο και να μένουν καιρό τώρα, επιζήμια, μετέωρες;
Κανένας μη αιρετός αρμόδιος δεν έψαξε να δει ότι χωρίς, τουλάχιστον, δύο μέλη του δημοτικού κόμματος “Νέα Πνοή του Δημάρχου”, στην “Ανωτέρα Αρχή” της Οικονομικής Επιτροπής, δεν μπορεί να λειτουργήσει ο Δήμος;
Και τώρα με ανυπομονησία όλοι αγωνιούν να μάθουν τι είδους “καπνός” θα βγει από το Υπουργείο Εσωτερικών.. “Πυροσβέστης”-πολιτικός ενδείκνυται να γίνει αναγκαστικά ο Δήμαρχος, όπως ήδη το έχει μισο-καταφέρει..
Καθόσον, φαίνεται άλλο άριστη ιδιωτική επιχείρηση στην Αμερική κι άλλο “δημοτική επιχείρηση”, όταν κάποιες πλειοψηφίες ενίοτε κάνουν κουμάντο.
Γι΄αυτό, και ως ειρηνοποιός Δήμαρχος είθε να βρεθούν τρόποι να υποχωρήσει η δημοτική πόλωση και να ξεπερασθεί η δημοτική κρίση, ΑΜΕΣΑ, για το καλό του τόπου, όλων των δημοτικών συμβούλων και του ιδίου..
