Σύμφωνα με τη λαϊκή δοξασία τις μέρες αυτές τα «νερά είναι αβάφτιστα» και οι καλικάντζαροι βγαίνουν από τη Γη για να πειράξουν τους ανθρώπους και να τους ανακατέψουν τα σπίτια, αφού είναι άτακτοι και τους αρέσουν τα παιχνίδια. Οι πονηροί τρυπώνουν στα σπίτια και συνήθως κάνουν μικροζημιές.
Ξεπηδούν από τα έγκατα της γης την παραμονή των Χριστουγέννων, (από «το κάτω κόσμο» τον Άδη. Συνήθη τα μέρη που μένουν μετά τον ερχομό τους είναι οι μύλοι, τα γεφύρια, τα ποτάμια και τα τρίστρατα (μεγάλα μονοπάτια) όπου παραμονεύουν μόνο κατά τη νύκτα και φεύγουν με το τρίτο λάλημα του πετεινού.
Στην Κάρπαθο τους Καλικάτζαρους λένε Κάγιους και σύμφωνα με τις καταγραφές του δάσκαλου Γιάννη Κοκκινίδη είναι μικροκαμωμένοι, μαυριδεροί και κακομούτσουνοι. Για αυτό και το καλοκαίρι όταν κάποιος καεί από τον ήλιο του φωνάζουν «εψήθης και εμαύρισες κακόμοιρε και γίνεις σα το Κάγιο!»
Έλεγαν λοιπόν ότι οι Κάγιοι γυρίζουν τα βουνά της Καρπάθου και κατουράνε τους αμανίτες και τους βρωμίζουν. Γιαυτό το λόγο από τις μέρες των Χριστουγέννων και μετά έπαυαν να μαζεύουν και να τρώνε μανιτάρια!
Μόλις βαφτιστούν τα νερά οι Κάγοι παίρνουν δρόμο και κρύβονται βαθιά μέσα στη γη και όλο τον υπόλοιπο χρόνο μένουν εκεί και πριονίζουν το δέντρο που κρατά τη γη!
